روانکننده بتن یکی از پرکاربردترین مصالح و موادی است که امروزه بدون آن، ساخت و ساز تقریبا مشکل و غیر ممکن شده است، هرچند که روان کننده بتن نقش بسزایی در شکلگیری یک بنا دارند اما اطلاعات کمی در رابطه با آن وجود دارد و به همین دلیل در این مقاله تصمیم گرفتهایم که بهشکل جامع و کاملی به برسی روان کننده بتن بپردازیم پس تا پایان با ما همراه شوید.
تاریخچه روان کننده بتن
برای اولین بار در سال 1932، مرجع جهت کاربرد مقادیر پایین مواد ارگانیک به منظور افزایش روانی ترکیبات حاوی سیمان، توزیع شد. در این مرجع بیان شد که نمکهای سولفونات فرمالدهیدنفتالین پلیمری شده، نقش بسزایی در کارایی بتن دارد. این موضوع از دهه 1930 تا اوایل دهه 1940 پیگیری شد و ترکیبات آن بهبود یافت. لیگنوسولفاتها تقریبا اساس تمام افزودنیهای کاهنده آب در دسترس را تا دهه 1950 تشکیل میدادند. به این معنا که تا زمانی که نمکهای اسید هیدروکسی کربوکسیلیک توسعه یافت و توانست جایگاه مهمی را در این دسته محصولات به خود اختصاص دهد.
روان کننده بتن چیست؟
در یک تعریف کلی میتوان گفت؛ روانکننده بتن، همان مادهای است که با اضافه شدن به بتن، موجب نرم شدن و افزایش خاصیت شکل پذیری آن خواهد شد. البته فراموش نکنید که روانکننده بتن که نام دیگرش کاهنده آب با برد بالا نیز میباشد، زمانی کارساز میشود که بههمراه موادی دیگر به بتن اضافه شود و در بیشتر مواقع با فرمولاسیونهای بتنی ترکیب میشوند تا بتوانند آثار مثبت خود را برجای بگذارند، در واقع روان کننده بتن قبل از قالبگیری و شکلپذیری به خاک رس، گچ و یا سایر خمیرها که اتفاقا با آنها هم بسیار همپوشانی دارند، اضافه میشوند تا کار خود را به نحو احسن انجام داده باشند.
اگر قصد خرید آنلاین بتن را دارید ما به شما سیوان لند را معرفی میکنیم. شما میتوانید جهت مشاهده و استعلام قیمت بتن به سیوان لند مراجعه کنید.
کاربرد روانکننده بتن
همانگونه که بیان شد، روانکننده بتن در ساخت و ساز انقلابی بهپا کرده و از آن استفادههای گوناگونی می شود که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت. برای مثال: زمانی که روان کننده بتن به مخلوط بتن اضافه میشوند، اتفاقات هیجانانگیزی از جمله بالا رفتن مقاومت بتن رخ میدهد، فکرش را بکنید، بتن که خود دارای مقاومت بالایی است و خیال افراد را از لحاظ استحکام ساختمان راحت میکند، حال با موادی به نام روان کننده ها دو پینگ کرده و قدرت خود را چند برابر میکند.
حتما میدانید که اگر روان کننده بتن بعد از اختلاط، آب به بتن اضافه شود در حالی که عدد اسلامپ بالا رفته اما مقاومت آن کمتر میشود پس برای داشتن یک بتن قوی با اسلامپ بالا باید از مقدار آب کمتری استفاده کنیم که با آمدن روان کننده بتن، این مشکل برطرف شده است.
روانکننده بتن از چه موادی ساخته میشوند؟
بیشک سوال بیشتر خوانندهها این است که خودِ روانکنندهها از چه موادی ساخته شدهاند که لیکنوسولوفات را باید سازنده این ماده حیاتی در امر ساختوساز دانست. لیکنوسولوفات که در صنعت کاغذ بوجود میآید در بهوجود آمدن روان کننده بتن نقش بسزایی را ایفا میکند، همچنین فوقروانکنندهها که موضوع بحث امروز ما نیستند هم از خانواده همین ماده یعنی؛ مبعانات نفتالین سولفونانه همراه با ملامین فرمالدئید سولفونانه تولید میشود، البته باید خاطرنشان کرد که روانکننده های جدیدی که در بازار وجود دارند را، انرهای پلی کربوکسیلیک بوجود آوردهاند.
مواد فعال در روانکنندهها با جذب ذرات سیمان و دادن بار منفی به آنها، تاثیر خود را گذاشته و یک نیروی دافعه در میان ذرات بوجود میآورند و با این کار به هدف خود که همان ایجاد حالت پذیری در بتن است، میرسند.
ترکیبات شیمیایی روان کننده بتن
اگرچه بسیاری از افزودنیهای بتن با چندین نام تجاری مانند ضد آبها، متراکم کنندهها، آسان ساز کارایی و … در دسترس هستند، اما در برخی موارد این متریال براساس مواد شیمیایی به کار رفته در آنها نیز دسته بندی میشوند. ترکیب شیمیایی روان کننده بتن، لیگنوسولفوناتهای اصلاح شده است. لیگنین مادهای گیچیده است که تقریبا 20 درصد ترکیب چوب را تشکیل میدهد.
میزان استفاده از روانکننده در بتن چقدر است؟
روانکنندهها بهترین راهحلِ مشکل سفت بودن بتن در هنگام پمپ کردن، میباشند که بهمنظور حفظ خاصیتهای یک بتن مقاوم و البته حالت پذیری به بتن اضافه میشوند که زمان اضافه شدنشان هم باید با زمان افزودن خاکستر پوزولانی به بتن که برای بهبود مقاومت است، یکی باشد. مقدار روانکننده ای که باید اضافه شود، 1-2٪ وزنی سیمان است، بهیاد داشته باشید که هرچند روانکنندهها اتفاقات مفیدی را برای بتن رقم میزنند اما اگر مقدار زیادی از آنها اضافه شود، نتایج معکوس و مخربی برجای خواهد ماند که به آنها اشاره خواهیم کرد.
بعضی از افراد که در این زمینه دانش کافی ندارند، گمان میکنند که هرچقدر میزان این روانکنندهها را در بتن بالا ببرند نتیجه بهتری خواهند گرفت که این تصور کاملا اشتباه میباشد و استفاده بیش از حد از این روانکننده ها با استفاده نکردنشان هیچ فرقی ندارد و هردو کمک مثبتی به بتن نخواهند کرد.
مشخصات فیزیکی و شیمیایی روانکننده بتن
شاید این سوال برایتان پیش بیاید که، یک روان کننده بتن نرمال چه ویژگیهایی دارد؟ ما این ویژگیها را در قالب یک جدول برای شما آماده کردهایم.
عنوان | ویژگی |
حالت | مایع |
رنگ | قهوهای |
وزن مخصوص | 1/1 g/cm3 |
استاندارد | ASTM C494 –ISIRI 2930 |
یون کلر | ندارد |
PH | حدود 7 |
مزایا و معایب روان کننده بتن
مزایا
مزایای این ماده بسیار زیاد است که بصورت تیتروار به همه آنها اشاره خواهیم کرد:
- افزایش کارایی و حالتپذیری بتن و سهولت در زمان انجام کار با آن
- بهبود کیفیت و بالا رفتن استقامت بتن
- کم شدن مقدار مصرفی آب در بتن که موجب استحکام بیشتر بتن خواهد شد.
- کاهش محتوای سیمان و گرمای هیدراتاسون در بتن
- استفاده از روانکننده بتن موجب میشود که هوا کمتر به سیمان نفوذ کند و در عین حال مقاومت و استحکام آن هم حفظ شود.
معایب
خبر خوشحالکنندهای که در رابطه با روانکنندههای بتن وجود دارد این است که اگر این مواد به اندازه موردنیاز در بتن بهکار رود، هیچ ضرر و عیبی برای بتن به دنبال نخواهد داشت و سراسر سود و فایده خواهد بود.
چرا استفاده از روانکنندهها ضرروری است؟
باتوجه به مزایای بیشمار روانکنندههای بتن، دریافتیم که استفاده از این مواد را میتوان کاملا ضروری دانست، حال اگر شما خواننده گرامی که احیانا در فکر ساختن یک بنا هستید، هنوز قانع نشدهاید که از روانکنندههای بتن استفاده کنید، پس به شما توصیه میکنیم که خواندن ادامه مطالب که تنها گوشهای از کاربرد روانکنندههای بتنی است را از دست ندهید.
روان کننده های بتن چه کاربردهایی دارند؟
- مناسب جهت اجرای بتن پیش تنده و پس تنیده
- امکان بتن ریزی در مقاطعی که فشردگی آرماتورها زیاد است
- مناسب برای اجرا و بتن ریزی تمام المانهای سازهای
- مناسب جهت تولید بتن پمپ پذیر
- قابلیت تولید بتن به وسیلهی مصالح سنگی شکسته
- افزایش چسبندگی مصالح در بتنهایی که دانه بندی نامناسب دارند
- مناسب برای تولید آجر و بلوک بتنی ( جهت خرید و استعلام قیمت آجر به سیوان لند مراجعه کنید )
- اجرای پروژههایی که در آنها کاهش آب، جهت کاهش نفوذپذیری مورد نظر باشد
- مناسب بتن ریزی در شرایط آب و هوایی نرمال
کاهش و یا جلوگیری از نشست بتن، پایین آمدن میزان جداشدگی آب و دانههای بتن، بالارفتن قابلیت پمپ کردن، بهبود سطح مقاومت بتن، افزایش اتصال بتن به آرماتورهای فولادی از دیگر کاربردهای روان کننده بتن به شمار میروند.
انواع روانکننده بتن
امروزه این ماده بااهمیت در قالب دو نسل روانه بازار شده است که در ادامه به معرفی هر دو نسل خواهیم پرداخت.
نسل اول
روانکنندههای این نسل همگی برپایه مونومرهای لیکنوسولوفات، تولید شدهاند که بهترین نقش را در کاهش مصرف آب ایفا کرده و مقاومت بتن را حفظ میکنند.
نسل دوم
روانکننده بتن فوق روانکننده(روان کننده بتن کند گیر)
در بین روان کننده بتن، این نسل با قدرت بیشتری به میدان آمده است که کیفیت بتن را به بالاترین حد خود رسانده و حسابی مقاومت سیمان را تضمین میکنند، در کنار همه این نکتههای مثبت یک عیب برای این نسل از روانکننده بتن که البته بدلیل قدرت فراوانشان در دسته فوقروانکنندهها قرار گرفتهاند، وجود دارد و آن هم این است که این نسل مانند شمشیر دولبه اثر میکند و گاهی ممکن است در زمان مخلوط آب و سیمان، واکنش سریعی اتفاق بیفتد و براثر دانش ناکافی و اطلاعات کم افراد، این مواد خاصیت و کارآیی خود را از دست داده و با افت کیفیت بتن روبرو شویم.
از دیگر مزایای این نوع روانکننده می توان به جلوگیری از تشکیل درز سرد و به تاخیر انداختن زمان گیرش، سرعت بخشیدن به عملیات بتنریزی در هوای گرم و جلوگیری از ترک خوردن بتن اشاره کرد. البته نباید فراموش کرد که استفاده زیاد از این محصول، کندگیر شدن مخلوطهای بتنی را به ما تحویل میدهد.
- فوق روان کننده کربوکسیلاتی
- فوق روان کننده نفتالینی
- فوق روان کننده لیگنوسولفات
فوق روان کننده کربوکسیلاتی
این فوق روان کننده در عمل با سایر محصولات روان کننده ها تفاوت دارد. پایهی این نوع فوق روان کننده، اتر است که دارای زنجیرههای جانبی مولکولی هستند و میزان مصرف آنها، 0.5 تا 2.1 درصد وزن سیمان مصرفی است و عدد اسلامپ را تا 12 افزایش میدهد.
فوق روان کننده نفتالینی
این فوق روان کننده بر پایهی نفتالین بوده و به عنوان یک مادهی کاهندهی آب و دیرگیر شدن بتن به شمار میرود. این فوق روان کننده برای استفاده در مناطق معتدل و گرم مناسب میباشد که میزان مصرف آن 0.8 تا 1 درصد وزن سیمان مصرفی میباشد و عدد اسلامپ را تا 18 افزایش میدهد.
فوق روان کننده لیگنوسولفات
این نوع فوق روان کننده، یک افزودنی مایع است که روی ذرات سیمان تاثیر میگذارد. این متریال به صورت عامل روان کنندگی قوی بر روی ذرات سیمان، تاثیر کندگیری کنترل شدهای دارد و میزان مصرف آن 0.3 تا 0.8 درصد وزن سیمان مصرفی میباشد و عدد اسلامپ را تا 21 افزایش میدهد.
خواص و اثرات روان کننده بتن بر کیفیت بتن
- افزایش اسلامپ و کارایی بتن
- کاهش آب بتن حدود 10 درصد
- افزایش مقاومت فشاری و خمشی بتن
- صرفه جویی در مصرف سیمان
- افزایش دوام و پایایی بتن
- ممانعت از به وجود آمدن ترکهای سطحی در بتن
- ممانعت از خزش بتن
- جلوگیری از جمع شدگی و انقباض
- تولید بتنهایی با سطح صاف و کم تخلخل
- ممانعت از جمع شدگی سنگدانهها و آب انداختگی بتن
روان کننده ها را چگونه باید مصرف کرد؟
- ابتدا باید مقدار روان کننده بتن نرمال محاسبه شود سپس با توجه به عیار بتن، با 2 برابر حجم آب اختلاط بتن، رقیق شود. این مادهی بدست آمده باید به تدریج به بتن درحال اختلاط اضافه شود.
- روان کنندهها را میتوان به مخلوط بتن آماده نیز اضافه نمود و پس از میکس کامل، میتوان بتن ریزی را انجام داد. عملیات میکس به ازای هر متر مکعب بتن، حداقل 1 دقیقه باید انجام شود.
- این محصول را میتوان در هنگام تولید بتن به بچینگ یا تراک میکسر اضافه کرد.
- توجه کنید که این مواد نباید مستقیم روی سیمان خشک ریخته شود.
اصول ایمنی که درمورد روان کننده بتن باید رعایت شود
اگرچه این مواد جزء مواد سمی، خطرناک و آتش زا نیستند اما به هیچ عنوان نباید با چشم تماس پیدا کنند، درصورت هرگونه تماس این مواد با چشم، سریعا آن را با مقدار زیادی آب شستشو دهید و در صورت ایجاد حساسیت در سطح پوست به پزشک مربوطه مراجعه کنید.
مکانیزم اثر روان کننده بتن
هنگامی که سیمان با آب مخلوط میشود، به دلیل کم بودن نیروی جدا کننده ( نیروی دافعه ) ذرات سیمان، به هم چسبیده و سبب تولید کلوخه میشود. با افزودن روان کننده به مخلوط آب و سیمان، این کلوخهها از هم فاصله میگیرند. دلیل این مکانیزم، کاهش نیروهای جذب کننده و افزایش نیروی دافعه سطح ذرات سیمان است. در حقیقت این کار، اجازهی حرکت بیشتری به ذرات سیمان میدهد. رایج ترین مکانیزم عملکرد این رابطه، نیروی دافعه الکتروستاتیکی است که با جذب ذرات افزودنی کاهنده آب روی دانههای سیمان، دانهها بار منفی گرفته و در نتیجه دانههای سیمان که تا کنون جهت گیری نکرده بودند، دارای بار منفی میشوند و به علت ایجاد نیروی دافعه الکتروستاتیکی، از هم فاصله میگیرند.
اصول نگهداری از روان کننده بتن
این محصولات باید در شرایط ویژهای نگهداری شوند که این شرایط عبارتند از:
مدت: ابتدا یک سال در بسته بندی اولیه نگهداری شوند.
شرایط: دور از سرما، یخبندان، گرما و تابش مستقیم و طولانی نور خورشید باشند.
بهترین دمای نگهداری: 10+ الی 30+ درجه
خرید روان کننده بتن
افزودنیهای کاهنده آب از ارزان ترین افزودنی های بتن هستند که کارایی مطلوب خود را دارند و خواص مناسبی را در بتن بر جای میگذارند. قیمت افزودنی بتن کاهنده آب، با توجه به میزان غلظت محصول، حجم بسته بندی، برند تولید کننده و … متفاوت خواهد بود و به طور کامل به شرکت تولید کننده بستگی دارد.
سخن پایانی
به طور کلی روان کننده ها کارایی و عملکرد بتن را افزایش خواهند دارد و به بهبود کیفیت آن کمک خواهند کرد. ایم متریال در دستهی افزودنیهای بتن هستند که شما میتوانید به صورت آنلاین آنها را از سیوان لند خریداری و در محل مورد نظر خود تحویل بگیرید. جهت مشاهده و استعلام قیمت روان کننده بتن و دیگر افزودنیها به سیوان لند مراجعه کنید.