از نظر برخی از افراد اهل فن، استفاده از مصالح غیراستاندارد جهت تولید بتن کاری اشتباه است. چرا که این عمل بر کیفیت بتن اثر گذاشته و آن را کاهش می‌دهد. در این مقاله از سیوان لند با دکتر محسن تدین، رئیس هیئت مدیره انجمن بتن ایران مصاحبه شده ونظر ایشان در این مورد پرسیده شده است.
انجمن بتن ايران از سال 1379 به منظور گسترش، پيشبرد و ارتقاء علمی صنعت بتن و همچنين توسعه کيفی نيروهای متخصص و بهبود امور آموزش و پژوهش در زمينه صنعت بتن، رسماً فعاليت خود را آغاز نمود. روز بتن فرصتي را فراهم کرد تا با دکتر محسن تدين، رئيس هيأت مديره انجمن بتن ايران، به گفتگو بنشينيم: بتن، يکي از مصالح پرکاربرد در دنيای ساخت و ساز است که نقش آن در تأمين دوام و استحکام سازه انکارناپذير می‌باشد.
تاثیر کیفیت مصالح غیراستاندارد در ساخت بتن
«قطعاً جهت توليد يک بتن مطلوب و با کيفيت می‌بايست از مصالح مناسب و استاندارد، با دارا بودن مشخصات مندرج در استاندارد مربوطه، استفاده کرد.» اين مطلب را دکتر تدين عنوان نمود و افزود: «با اين حال بنده برای اهالی بتن می‌گويم که امکان استفاده از مصالح غیراستاندارد جهت توليد بتن مطلوب نيز وجود دارد و اميدوارم که اهل فن، ايرادی به اين جمله نگيرند!»
وي افزود: «تصور کنيد در آمريکا جهت ساخت بتن از شن و يا ماسه‌ای خارج از رده استاندارد به ويژه از لحاظ دانه‌بندی استفاده شود، در اين صورت اين سؤال مطرح می‌گردد که آیا نمی‌توان بتن مطلوبی را با اين مصالح غیراستاندارد ســــاخت؟»
بديهی است که امکان ساخت بتن مطلوب با مصالح غیراستاندارد وجود دارد زيرا احتمال دارد ماسه يا شن خارج از محدوده استانداردی با ساير استانداردها (نظير اروپا) قابل پذيرش باشد، يا فرض کنيد از سيمانی خارج از استاندارد سی 150 يا سی 595 استفاده شود، آيا بتن توليدشده بتن مطلوبی نيست؟
بديهــــی است که چنين سيمانی ممکن است سيمان مطلوبی جهت بتن باشد. بنابراين مثال‌های مختلفی می‌توان در اين رابطه اظهار داشت اما به هر حال در يک کشور با تهيه چهارچوب‌های استاندارد، لازم است که اين موارد را رعايت کرد.»
نقش آزمایشگاه‌های مصالح ساختمانی در کیفیت بتن
دکتر محسن تدين در رابطه با نقش آزمايشگاه‌های مصالح ساختمانی در جهت بهبود کيفيت صنعت ساختمان، خصوصاً بتن و همچنين نظارت بر عملکرد آن‌ها گفت: «همان‌گونه که امروزه در علم پزشکی، ملاک اصلی يک پزشک پس از انجام معاينات بالينی، توجه به نتايج آزمايش‌های متعدد و … می‌باشد، در رشته‌ی عمران نيز نتايج آزمايش‌های مصالح مصرفی، از جمله بتن، برای دست اندرکاران ساخت به ويژه دستگاه نظارتی حائز اهميت می‌باشد. بنابراين زمانی در امر کنترل مصالح موفق خواهيم بود که به آزمايشگاه‌های حاذق‌تري مراجـــــــعه کنيم.»
وی افــــزود: «آزمايشگاه‌ها نيز بايستی، علاوه بر استفاده از وسايل مناسب، از افراد دقيق و متعهد به انجام دستور‌های استاندارد بهره گيرند. متأسفانه برخي از آزمايشگاه‌ها اقدام به درج نتايج غير‌واقعي و مطابق با سليقه سازندگان ســـاختمان يا ابنيه مختلف می‌نمايند که می‌بايست با آن‌ها برخورد شود و گرنه اساس نظارت برهم می‌ريزد و آثار مخرب اين بی‌اخلاقی در صنعت ساختمان اثرات جبران‌ناپذيری را به‌همراه خواهد داشت.»
رئيس انجمن بتن ايران در خصوص بهبود مصالح ساختمان به ويژه بتن اظهار داشت: «در طی سال های اخير، پيشرفت‌های چشم‌گيری در زمينه بهبود کيفی مصالح ساختمان به ويژه بتن صورت‌پذيرفته، اما هنوز به نقطه مطلوب نرسيده‌ايم. بنابراين جهت تحقق اين امر بايستی اداره استاندارد پيش‌گام باشد و پس از آن توليدکنندگان بتن از مصالح مناسب استفاده نمايند که کنترل اين امر مستلزم انجام آزمايش می‌باشد.»
وي افزود: «تا زمانی که مصرف‌کننده بتن به آزمايشگاه توصيه می‌کند در نتايج آزمايشگاه‌های بتن دست‌کاری و اصلاح نمايد، چگونه می‌توان اميد به بهبود داشت. بنابراين تا زمانی که مصرف‌کننده بتن، علاقه‌ای به مصرف بتن مطلوب نداشته باشد، توليدکننده نيز به کيفيت بتن توليدی توجه اساسی نخواهد داشت و در نتيجه پيشرفتی حاصل نخواهد شد.»
راه‌حل بهبود وپیشرفت صنعت ساخت و ساز
دکتر محسن تدين در پايان، جهت بهبود و پيشرفت صنعت ساخت و ساز به موارد ذيل اشاره نمود: «اولين مشکل بزرگ در تمامی زمينه‌ها خصوصاً در صنعت بتن، تعهد اخلاقی و وجدان کاری می‌باشد و تا زمانی که اين مشکل حــــل نشود، پيشرفتي حاصل نمی‌گردد. دوم، تمامی دست‌اندرکاران توليد بتن و سازندگان قطعات بتنی و سازه‌های مختلف بايستی بر دانش خود بيفزانيد و از منابع و مراجع معتبر استفاده کنند و به انتقال دانش سينه به سينه اکتفا ننمايند. چرا که برخي اطلاعات موجود ميان مهندسين در زمينه بتن، کاملاً نادرست است و منبع معتبری ندارد و همگی آن را به ديگري نسبت می‌دهند که پايه و اساس ندارد.
سوم، مراجعه به استانداردها، آئين‌نامه‌های معتبر و مقررات ملی می‌تواند کمک بزرگی به پيشرفت صنعت بتن باشد. همچنين اميدواريم که اين منابع و مراجع نيز به روز شوند و از درج مطالب نادرست در آن ها خودداری گردد. چهارم، ايجاد سازمان مناسب جهت مديريت توليد يا ساخت از نياز‌های مهم است تا بتوان به کيفيت توليد کمک نمود. در اين راستا بايستی به مديريت کيفيت بها داد و آن را قربانی منافع موقت نکرد.»
