آسانسور صنعتی یکی از انواع آسانسور است که در محیطهای صنعتی از آن استفاده میشود و برای حمل بار و مسافر در محیطهای صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد. در این مقاله به مبحث آسانسور صنعتی و انواع و مشخصات آنها خواهیم پرداخت.
آسانسور صنعتی چیست؟
استفاده از آسانسور صنعتی یا آسانسور حمل بار در محیطهای صنعتی از واجبات است. آسانسور صنعتی معمولا در سایتهای ساختمانی، کارگاهها، کارخانجات و سایتهای صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد. از این آسانسورها برای حمل کارگران، مواد و مصالح و تجهیزات استفاده می شود. به بیانی دیگر با این آسانسورها میتوان به طور همزمان بار و مسافر را جابهجا کرد.
آسانسورها صنعتی انواع مختلفی دارند که هرکدام از آنها میتوانند بسته به ظرفیت و ابعاد خود، مسافر و بار تا ظرفیت معینی را جابهجا میکنند. آسانسورهای صنعتی به خاطر کاربری ویژهای که دارند دارای سیستمهای ایمنی خاص و مقاومت در برابر شرایط آب و هوایی و محیطی هستند. تا حدی که برخی از آنها به گونهای طراحی شدهاند که در برابر برخی مواد شیمیایی مقاوم هستند.
مشخصات فنی آسانسور صنعتی
- آسانسورهای ظرفیتی میتوانند ظرفیتی از 500 تا 30000 کیلوگرم داشته باشد.
- سرعت آسانسور صنعتی 2 تا 6 متر بر ثانیه است.
- کابین این آسانسورها فلزی است و در آنها از فنس یا ورق پانچ شده استفاده شده است.
- درب کابین آسانسورهای صنعتی میتوماند از انواع مختلف باشد؛ اما عمدتا از نوع آکاردئونی هستند.
- آسانسور صنعتی هم میتواند هیدرولیک باشد و هم کششی.
- برای افزایش ایمنی و جلوگیری از سقوط آسانسور، در این آسانسورها از سیستم ترمز پاراشوت استفاده میشود. در نتیجه با افزایش سرعت آسانسور بیش از حد مجاز تعیین شده برای آن، سیستم پاراشوت فعال شده و آسانسور از حرکت بازمیایستد.
- علاوه بر سیستم پاراشوت، آسانسورهای صنعتی از سیستم اورلود یا بار اضافی نیز برخوردار هستند. وجود این سیستم باعث میشود که در صورت تجاوز وزن بار از ظرفیت آسانسور، کابین حرکت نکند.
- ترمز آسانسور صنعتی، الکترومغناطیس است و در پشت الکتروموتور نصب میشود.
انواع آسانسور صنعتی
آسانسور صنعتی در دو دستهی کلی قرار میگیرند:
- آسانسورهایی که داخل چاهک قرار میگیرند. برای حرکت نرم و روان و ایمنی بالاتر برای این آسانسورها از ریل T9 و T16 استفاده میشود.
- آسانسورهایی که بر روی نمای ساختمان نصب میشوند. قطعات این آسانسور که به سه متر میرسد بر روی هم نصب و مونتاژ می شوند و برای حرکت آن هم از سیستم کششی یا راک و پینیون استفاده میشود.
نکات مربوط به استفاده از آسانسور صنعتی
برای استفاده از هر آسانسور باید به نکات اساسی مربوط به استفاده از آن دقت کرد. آسانسورهای صنعتی نیز از این قاعده مستثنی نیستند و با رعایت نکات مربوط به آنها میتوان استفاده بهتر و مفیدتری از آسانسور داشت و بروز خرابی و مشکلات را در آسانسور به صفر رساند. برخی از این نکات عبارتند از:
سرویس منظم
سرویس کردن منظم آسانسور یکی از آن کارهایی است که بدون توجه به نوع باید انجام شود. سرویس منظم باعث میشود تا علاوه بر کنترل و بازدید، در صورت نیاز به تعمیر و یا تعویض قطعات این کار نیز صورت بگیرد تا علاوه بر بالا رفتن کیفیت عملکرد آسانسور، از خطرات اتفاقاتی مثل سقوط آسانسور نیز کاسته شود.
رعایت دستورالعملها
در هر آسانسوری، به ویژه آسانسورهای صنعتی، باید برای حفظ ایمنی، دستورالعملهای مربوط به ایمنی آنها رعایت شود. به عنوان مثال نحوه حرکت و توقف آسانسور یا به طور کلی کنترل آن چگونه باید انجام شود تا آسانسور به راحتی قابل کنترل باشد.
نیرو محرکه آسانسور صنعتی
نیرو محرکه آسانسور صنعتی را سیستمها هیدرولیک، کششی، وینچ و یا سایر سیستمها تشکیل میدهند.
آسانسور صنعتی هیدرولیک
این مدل متداولترین آسانسور صنعتی است. دلیل آن هم این است که اکثر ساختمانهای صنعتی تعداد طبقات کمی دارند و لازم نیست آسانسور ارتفاع زیادی را جابه جا شود. بالا بودن حجم و وزن بار نیز از دلایل دیگری است که باعث میشود سیستم هیدرولیک برای آسانسورهای صنعتی مناسب باشد.
آسانسور صنعتی کششی
این نوع از آسانسورهای صنعتی برای مکانهایی مناسب هستند که ارتفاع جابهجایی زیاد است. در آسانسورهای کششی برای جابهجایی از وزنه تعادل استفاده میشود. همچنین این آسانسورها به موتورخانهای نیاز دارند که در بالای چاه آسانسور نصب میشود.
آسانسور صنعتی وینچ
از سیستم وینچ برای آسانسورهایی که مخصوص حمل بار هستند و طول مسیر جابهجایی آنها کم است استفاده میشود. سیستم وینچ که به آن رانش مثبت هم گفته می شود، همانند چرخ چاه کار میکند. از آنجا که در این سیستم وزنه تعادل حذف شده است، موتور آسانسور باید به خوبی تقویت شود.
سایر سیستمهای آسانسور صنعتی
در آسانسورهای صنعتی از سیستمهای دیگری نیز میتوان استفاده کرد که به اندازه روشهای قبل متداول نیستند. برخی از آنها عبارتند از: اسکرو، مغناطیسی، وکیوم و … . نوع نیرو محرکهی آسانسور را باید با توجه به شرایط استفاده از آن انتخاب کرد.
آسانسور صنعتی ضد انفجار
از آنجا که شرایط محیطهای صنعتی خاص است، لازم است که برخی از این آسانسورها خاصیت ضد انفجاری داشته باشند. در برخی محیطهای صنعتی احتمال وجود گازها یا غبارهای انفجاری است. از همین رو باید تمامی تجهیزاتی که در این مکانها نصب میشود، از جمله آسانسور، از نوع ضد انفجار باشند. در غیر این صورت احتمال ایجاد جرقه و وقوع آتشسوزی وجود دارد. از همین رو نیز برخی مدلهای آسانسورهای صنعتی دارای خاصیت ضد انفجاری هستند.
آسانسور صنعتی ضد غبار
در برخی از سایتهای صنعتی، گرد و غبار فراوانی وجود دارد. در برخی از این سایتها به قدری گرد و غبار زیاد است که برخی تجهیزات معمولی نمیتوانند کار کنند یا بعد از مدت کوتاهی دچار مشکل میشوند. در نتیجه برخی از آسانسورها با خاصیت ضد غبار ساخته میشوند تا بتوان از آنها در چنین سایتهایی استفاده کرد.
جمع بندی
آسانسورهای صنعتی نوع خاصی از آسانسورها هستند که شرایط خاص سایتهای صنعتی باعث شده است که این آسانسورها با ویژگیهای خاصی به وجود بیایند. برای آسانسورهای صنعتی میتوان از سیستمهای نیرو محرکه مختلفی مثل هیدرولیک، کششی، پینچ و غیره استفاده کرد.