آجرها انواع مختلف با ویژگی‌های خاص دارند، که کاربرد آجر براساس ویژگی‌های منحصر به فردش با دیگری تفاوت دارد. در صنعت ساخت و ساز از آجرها برای مقاصد گوناگون و ساخت قسمت‌های مختلف سازه استفاده می‌شود. در ادامه با ما همراه باشید تا کاربردهای گوناگون انواع آجر را بررسی کنیم.
انواع کاربرد آجر در ساختمان سازی
آجرها بلوک‌های ساخته شده از خاک رس هستند. آجرها در قدیم از خشت و به صورت دستی تولید می‌شدند، اما امروزه با روش‌های نوین و با ماشین آلات نیز می‌توان آن‌ها را تولید کرد. آجرها بعد از قالب زنی در کوره‌های آجرپزی قرار داد می‌شوند تا به اصطلاح پخته و آماده شوند. برای چسباندن آجرها بر روی هم از ملاتی سیمانی استفاده می‌شود. حال که فهمیدید آجر چیست، بهتر است به سراغ کاربردهای آجر برویم.
ویژگی‌های مثبتی مانند ابعاد آجر، سهولت کار با آن و قیمت آجر باعث شده که آجر از دیرباز تا کنون جزو مصالح پرطرفدار ساختمانی باشد. آجر را نه تنها برای دیوار چینی، بلکه در زمینه‌های دیگری نیز می‌توان استفاده کرد. در کل کاربرد آجر را می‌توان در پی سازی، کف سازی، دیوار چینی، دکوراسیون و نمای داخلی و خارجی خلاصه کرد.
کاربرد آجر در نمای داخلی و خارجی
در ساختمان‌های قدیمی می‌توان کاربرد آجر در نما را به وفور مشاهده کرد. انواع روش‌های مختلف چیدمان آجر در معماری سنتی و اسلامی ایران باعث به وجود آمدن سبک‌های مختلفی در اجرای نما با آجر شده است. البته شاید این تفکر وجود داشته باشد که کاربرد آجر در نما بسیار قدیمی شده و به همان معماری سنتی تعلق دارد. که چنین تفکری کاملا غلط است.
تصویری که همراه عبارت نمای آجری در ذهن بسیاری از مردم تداعی می‌شود، استفاده از آجرهای سه سانتی قدیمی برای نما است. البته که این آجرهای سه سانتی بسیار قدیمی بوده و امروزه کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. در عوض امروزه انواع مختلفی از آجرها تولید می‌شوند که می‌توانند نمایی مدرن و زیبا برای ساختمان ایجاد کنند.
انواع آجرهایی که امروزه برای نما استفاده می‌شوند را می‌توان در دسته‌های آجر نسوز نما، آجر قزاقی، آجر دکوراتیو، آجر رستیک و آجر لعابدار قرار داد. در ادامه به کاربرد هر کدام از این آجرها در نما خواهیم پرداخت.
کاربرد آجر نسوز در نما
آجرهای نما خود دارای انواع مختلف در طرح‌ها، رنگ‌ها و ابعاد مختلف هستند. همین ویژگی به علاوه‌ی مقاومت بالای آن‌ها، آجرهای نسوز را به یکی از گزینه‌های پرطرفدار برای اجرای نما تبدیل کرده است. این آجر در طرح‌های مختلفی مثل ساده، کامل، کرکره‌ای و تایل و غیره تولید می‌شوند.
از آجر نسوز نما به خاطر مقاومت بالایی که در برابر حرارت و آتش سوزی دارند در ساخت شومینه و باربیکیو استفاده می‌کنند. از این آجر هم‌چنین برای ساخت کوره‌های آجرپزی و تنور نیز می‌توان استفاده کرد. برخی دیگر از مزایای آجر نسوز نما عبارتند از:
- این آجرها در برابر شرایط مختلف آب و هوایی مقاومت بالایی دارند.
- از آن جا که در ترکیب آن مواد آلاینده وجود ندارد، آجر نسوز دوست دار محیط زیست محسوب می‌شود.
- نصب آن بسیار آسان است
- در طرح‌ها، رنگ‌ها و ابعاد گوناگونی وجود دارد.
کاربرد آجر قزاقی در نما
آجر قزاقی از قدیمی‌ترین انواع آجر است که قدمت آن به قزاق‌ها برمی‌گردد. آجر قزاقی امروزه نیز به همان روش قدیمی و سنتی و به صورت دستی تولید می‌شود. آجر قزاقی مانند آجر نسوز در رنگ‌های مختلفی تولید می‌شود، که رنگ‌های آن عبارتند از ابلق، قرمز، اخرایی، پوست پیازی و زرد.
از آجر قزاقی در نمای داخلی و خارجی ساختمان می‌توان استفاده کرد. آجر قزاقی به خصوص برای ایجاد نماهایی با تم سنتی و قدیمی کاربرد دارد. البته که در اجرای نماهای مدرن نیز می‌توان از آن استفاده کرد و به ساختمان جلوه‌ای خاص بخشید.
کاربرد آجر دکوراتیو در نما
آجر دکوراتیو از آجرهای معروف و محبوب برای اجرای نمای داخلی ساختمان است. آجرهای دکوراتیو را از مواد نانو و پلیمری می‌سازند و می‌توان از آن‌ها برای نمای دیوار سالن، اتاق خواب و حتی سرویس بهداشتی هم استفاده کرد. در کل کاربرد این آجر بیشتر برای نمای داخلی است تا خارجی.
آجرهای دکوراتیو در رنگ‌های متنوعی مثل سفید، کرم، قهوای، آبی و یشمی و طوسی تولید می‌شوند. و همین امر هم دست را برای طراحان داخلی کمی باز گذاشته تا بتوانند تنوع بیشتری در نما ایجاد کنند. برخی از مزیت‌های این آجرها عبارتند از:
- آجر دکوراتیو استحکام و مقاومت بالایی دارد.
- این آجرها سبک هستند و کار کردن با آن‌ها راحت است.
- قابل شستشو هستند.
- در برابر شرایط آب و هوایی مختلف پایدارند.
- در رنگ‌ها و طرح‌های متنوعی تولید می‌شوند.
کاربرد آجر رستیک در نما
آجر رستیک نوعی از آجرهای نما است که سطحی صخره‌ای و ناهموار دارد. رستیک در کلمه به معنای روستا است و آجرهای رستیک با هدف تداعی کردن طبیعت و زیبایی و آرامش ساخته شده‌اند.
کاربرد آجر لعابدار در نما
آجرهای لعابدار نیز جزء آجرهای قدیمی هستند. که بر روی سطح آن‌ها لعاب کاری می‌شود. این آجرها در رنگ‌های لاجوردی، زرد، فیروزه‌ای و از این قبیل رنگ‌ها یافت می‌شوند. کاربرد آجرهای لعابدار در قدیم بیشتر به صورت ترکیبی و برای مساجد، مناره‌ها و کتیبه‌ها بوده است. امروزه اما بیشتر برای مکان‌هایی که می‌خواهند به آن حال و هوایی سنتی بدهند، مثل سفره‌خانه‌ها، استفاده می شود.
سایر کاربردهای آجر
به جز انواع آجری که در بالا معرفی کردیم که برای نما استفاده می‌شدند، انواع دیگری از آجرها نیز وجود دارند که از آن‌ها برای مقاصد دیگری استفاده می‌شود. آجر لفتون، آجر سفال و آجر گری از جمله‌ی این آجرها هستند
آجر لفتون
آجر لفتون همان آجرهای سوراخ دار هستند که از آن‌ها برای ساخت بنا و دیوار چینی استفاده می‌شود. سوراخ‌های موجود روی این آجرها باعث می‌شود که ملات بیشتری به خود بگیرند و استحکام دیوار ساخته شده با آن‌ها بالا باشد. استفاده از این آجرها برای ساخت سوله نیز بسیار رواج دارد.
آجر سفال
از این آجر نیز برای ساخت بنای ساختمان و دیوارها استفاده می‌شود. آجر سفال یا تیغه‌ای در سه نوع متفاوت ساده، فوم دار و سقفی تولید می‌شود. که آجر ساده نوع استاندارد آن است. آجر فوم دار بیشتر برای مناطق سردسیر استفاده می‌شود و آجر سفال سقفی نیز در ساخت سقف استفاده می‌شود.
آجر گری
آجر گری یا آجر فشاری از آجرهای بسیار قدیمی است. از این آجر به خاطر مقاومت بالایی که دارند بیشتر برای دیوار چینی استفاده می‌شود. آجر فشاری دارای دو نوع ماشینی و پرسی است، که نوع ماشینی با استفاده از ماشین آلات ساخته می‌شود و نوع پرسی آن با قالب گیری دستی ساخته می‌شود.
جمع بندی
آجرها از نظر ابعاد، رنگ‌ها و ویژگی‌ها انواع گوناگونی دارند. همین تنوع نیز باعث می‌شود که برای مثال تعداد آجر در هر متر مربع با توجه به نوع آن فرق بکند، کاربرد آجر ها با هم فرق بکند و … . در این مقاله سعی کردیم که انواع کاربرد آجر را بررسی کنیم.
