کیورینگ بتن | مهم نیست ساختمان سازه ساختمان شما فولادی باشد یا بتنی، در هر صورت بتن برای ساخت ساختمان شما یک نقش اساسی را دارد. کیورینگ یا عمل آوری بتن شامل سری اقداماتی است که برای کیورینگ بتن استفاده میشود.
کیورینگ چیست؟
عمل کیورینگ بتن، در واقعی به عمل آوری بتن میگویند که شامل روشهایی میشود که در جهت ارتقای سطح کیفی بتن از طریق هیدارتاسیون سیمان صورت میگیرد. کیورینگ بتن باعث حفظ میزان رطوبت و دمای مناسب بتن در سنین اولیه آن پس از انجام عملیات بتن ریزی است، عمل آوری دقیقا پس از بتن ریزی و پرداخت کاری شروع میشود به گونهای که بتن بتواند به مقاومت و استحکام مطلوب اولیه برسد.
کیورینگ در همان ابتدای بتن ریزی و قبل از خشک شدن آن، مانع از سریع خشک و سفت شدن بتن میشود و بالا رفتن دمای سطح بتن شده و عاملی مهم در افزایش کیفیت نهایی بتن است. کیورینگ شرایطی را میسازد که بتن را دیرتر به مقاومت اولیه می رساند.
اهمیت کیورینگ بتن (عمل آوری بتن) چیست؟
نبود میزان رطوبت کافی، سبب می شود بتن آن چنان که باید، شکل نمیگیرد و در نهایت به محصول بی کیفیت منجر شود، اهمیت کیورینگ در همینجا مشخص میشود. تبخیر زودهنگام آب، پیش نیازهای لازم برای صورت گرفتن واکنشهای میان اجزای مختلف بتن و شکل گیری یک محصول با کیفیت را از بین خواد برد. به طور کلی اهداف زیر، در عمل آوری بتن دنبال میشود.
- تامین مقدار رطوبت لازم برای شکل گیری بتن با کیفیت
- قراردادن بتن در یک طیف دمایی مناسب
- کمک به فرآیند هیدراسیون در بتن و ایفای نقش در بهبود مقاومت آن
مهمترین مزایای انجام کیورینگ بتن
دستیابی به مقاومت از پیش تعیین شده
آزمایشاتی که بر روی بتن انجام گرفته است، نشان میدهد که بتنهای در محیطهای خشک حدودا نیمی از مقاومت خود را به نسبت به بتنهایی که در محیط مرطوب کیورینگ شده است از دست میدهند. بتن ریزی در هوای گرم، باعث میشود بتن خیلی زودتر به مقاومت اولیه برسد اما به مرور زمان مقاومت آن کاهش پیدا میکند. همچنین بتن ریزی در هوای سرد هم احتمال یخ زدگی آن را دارد.
بهبود دوام و استحکام بتن در برابر عوامل محیطی
بتنی که خوب کیورینگ شود سطحی سختتر و نیز مقاومتر در برابر سایش و نفوذ پذیری دارند، که مانع ورود رطوبت و مواد شیمایی مخرب در آب به درون بتن میشود.
در کل میتوان مهمترین مزایای کیورینگ بتن را به موارد زیر محدود کرد:
- ایجاد یک لایه نازک روی سطح خارجی بتن و در نتیجه کاهش سرعت تبخیر آب بتن
- رفع نیاز به آب پاشی مداوم و مرطوب نگه داشتن بتن
- تامین و جلوگیری از تبخیر آب اختلاط بتن برای پیشرفت واکنش هیدارسیون
- کاهش نفوذ ناپذیری سطحی بتن
- عدم ایجاد تغییر در رنگ سطوح بتتی
- جلوگیری از پوسته شدن سطحی بتن
- جلوگیری از انقباض و ترکهای ناشی ازتبخیر سریع آب بتن
عمل آوری و کیورینگ بتن چقدر طول میکشد؟
بسته به مواد، شریط و روشهایی که در کیورینگ استفاده میشود، مقدار زمان و مدت این عمل میتواند متفاوت باشد. دراگر بخواهم پارامترهای عمل آوری بتن را به چند عامل تقسیم کنیم، میتوانیم عوامل زیر را نام ببریم.
- نسبت ترکیب اجزای مختلف بتن
- مقاومت مشخصه بتن
- اندازه و شکل سنگدانه های موجود در بتن
- شرایط آب و هوایی محیط اجرای بتن
- شرایط تابش نور خورشید به بتن در آینده
با توجه به عواملی که در بالا ذکر کردیم، یک سری استاندارد در خصوص زمان اجرای کیورینگ تعریف شده است.
نوع سیمان | مدت زمان |
سیمان تیپ 1 | 7 روز |
سیمان تیپ 2 | 10 روز |
سیمان تیپ 3 | 3 روز |
سیمان تیپ 4 و 5 | 14 روز |
مدت زمان عمل آوری کیورینگ بتن چگونه محاسبه میشود؟
اگر بخواهیم حداقل زمان برای کیورینگ بتن را مشخص کنیم.
نوع سیمان | شرایط محیطی پس از بتن ریزی در قالب | 5 تا 10 در جه سانتی گراد | بالاتر از 10 در جه سانتی گراد | هر دمایی بین 5 تا 25 در جه سانتی گراد |
نوع 1،2،3و 5 | متوسط | 4 روز | 3 روز | 60 تقسیم بر مجموع دما به علاوه 10 |
همه سیمانها به جز 1،2،3و5 و همه سیمانهای حاوی مواد پوزولانی یا روبارهای | متوسط | 6 روز | 4 روز | 80 تقسیم بر مجموع دما به علاوه 10 |
ضعیف | 10 روز | 7 روز | 120 تقسیم بر مجموع دما به علاوه 10 | |
همه سیمانها | خوب | اقدام خاصی ضرورت ندارد |
همچنین مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ، حداقل زمانی کیورینگ بتن هم با توجه به شرایط محیطی و نوع بتن مشخص کرده است.
نوع بتن و نسبت آب به سیمان مخلوط بتن | شرایط محیطی معمولی | شرایط محیطی هوای گرم | شرایط محیطی هوای سرد |
بتن معمولی با نسبت آب به سیمان 0/43 یا بیشتر | 6 روز | 7 روز | 10 روز |
بتن حاوی مواد افزودنی معدنی مانند دوده، سیلیس و سرباره یا نسبت آب به سیمان کمتر از 0/43 | 10 روز | 14 روز | 14 روز |
انواع روشها برای عمل آوری بتن
برای عمل آوری بتن روشها و اقداماتی مختلفی را میتوان انجام داد، هر یک در زمان مشخصی صورت میگیرند و مزایا و معایب خاص خود را خواهند داشت. به طور کلی همه این اقدام را میتوان به موارد زیر خلاصه کرد.
1.نگهداری آب در اختلاط بتن در طول فرایند سخت شدن اولیه بتن
- غرق آب کردن
- اسپری آب و مه پاشی
- پوشش آب اشباع
2.کاهش اتلاف آب اختلاط بتن در سطح بتن
- پوشش بتن با صفحات پلاستیکی یا کاغذی غیر قابل نفوذ
- اعمال ترکیبات عمل آوری شکل پذیری غشایی
3.سرعت بخشیدن به روند کسب مقاومت با استفاده از گرما و رطوبت کافی
- جریان بخار
- کویلهای حرارتی
- پدها یا ورقههای گرمایشی الکتریکی
- پتوی بتن
نکات مهم در زمان عمل آوری بتن
- محصور بودن سازه با قالب یکی از روشهایی است که در زمانهایی که محدودیتی برای باز کردن قالب نباشد کارا است. این روش برای سازههایی مناسب است که عمده سطح با قالب پوشیده شده است مانند ستون و دیوارهای بتنی.
- محصور نمودن سطح بتن با نایلون جهت جلوگیری از بخار و خارج شدن آب روشی کارآمد در کیورینگ بتن است. البته در این روش هزینه گزافی بر ساختمان ساز تحمیل میشود به خصوص در بتنهای که سطح آن زیاد است مانند دالها، کفسازیها و کانالهای انتقال آب اشاره کرد.
- سیستم گونی چیتایی مرطوب نیز روشی کارآمد در نگهداری و کیورینگ بتن است. البته این روش هم هزینهبالایی دارد به خصوص در بتنهایی که سطح آن زیاد است مانند دالها، کفسازیها و کانالهای انتقال آب اشاره کرد.
برای مطالعه بیشتر درباره شاتکریت میتوانید به مقاله آن مراجعه کنید.
نتیجه گیری
کیورینگ که با نام عمل آوری بتن نیز شناخته میشود، یکی از اقدامتی مهم در جهت افزایش مقاومت و کیفیت بتن در صنعت ساختمان سازی است. در این مقاله سعی کردیم به تعریف کیورینگ، انواع روشهای کیورینگ و دیگر نکات مهم در رابطه با کیورینگ بپردازیم.