ایرادات گچ کاری که در هنگام سفیدکاری نهایی به وجود می‌آید، ریشه در زیرکاری و آسترکشی نادرست سطح گچ دارد. ضرب المثل خشت اول چون نهد معمار کج، تا ثریا می‌رود دیوار گچ در حرفه گچ کاری بسیار کاربرد دارد. در ادامه راجع به هر اشتباهی که در مراحل مختلف گچ کاری چگونه در کیفیت نهایی کار تاثیر می‌گذارد توضیح خواهیم داد. استفاده از چک لیست گچ کاری این نواقص و ایرادات را به حداقل می رساند.
چه مشکلات و ایراداتی ممکن است در گچ کاری پیش بیاید؟
ایرادات گچ کاری اعم از ترکها که شامل ترک‌های غیرسازه‌ای و ترک‌های سازه‌ای است، عدم چسبندگی و عدم سختی مناسب گچ دیوار در مواجه با خراش و آسیب‌های فیزیکی، انبساط و ترکیدن گچ یا موج افتادن در سطوح انیز از سایر معظل هاست.
علل به وجود آمدن ایرادات گچ کاری چیست؟
از ایرادات گچ کاری می‌توان به این اشاره کرد که گاهی اوقات در ساختمانها بعد از خشک و سخت‌شدن گچ، سطح دیوار ترک می‌خورد و شکل‌های ناهمواری ایجاد می‌کند. این ترک خوردگی‌ها عامل‌های متفاوتی دارند:
- اگر در هنگام ساختن ملات‌ها مقدار گچی که در آب می‌ریزید از مقدار معین آن کمتر باشد، به گونه‌ای که نتواند بعد از انبساط حجم آب مصرف شده در ملات را پر کند، بعد از خشک شدن گچ می‌ترکد.
- اگر ضخامت ملات تهیه شده روی دیوار ضخیم باشد و از 7 تا 8 سانتی‌متر بیشتر شود، لایه‌های رویی در اثر مجاورت با هوا سریعا خشک می‌شوند؛ در صورتی که لایه‌های درونی مرطوب باقی می‌ماند. این امر باعث ایجاد ترک‌هایی روی دیوار می‌گردد و ایرادات گچ کاری نمایان می‌شود.
- اگر در فصل سرد اقدام به گچ کاری کنید و آب ملات گچ قبل از انبساط یخ بزند، فرایندهای شیمیایی که برای سخت شدن در ملات رخ می‌دهد متوقف خواهد شد. در نتیجه با ذوب شدن یخ، گچ فاسد می‌شود و دیگر افزایش حجم نخواهد داد. در نهایت دیوار یا سقف ترک می‌خورد و یکپارچگی خود را از دست می‌دهد.
- گاهی اوقات نیز ایرادات گچ کاری به علت ترک‌های ایجاد شده حاصل از نشست‌های ساختمان و زلزله و وقایع طبیعی است.
انواع ترک‌های سطوح گچی
1. ترک‌های غیرسازه‌ای
در بررسی ایرادات گچ کاری ترک‌های غیرسازه‌ای یا سطحی، شبکه‌ای از ترک‌های ریز می‌باشند. به طور معمول به شکل یک الگوی شش ضلعی که ابعاد آن بین 5 تا 75 میلی‌متر در هر شش گوشه‌ی آن می‌باشد. این ترکها عمق کمی دارند و در اعماق گچ گسترش نمی‌یابند.
این نوع ایرادات گچ کاری معمولا به علت استفاده‌ی زیاد از حد از سمباده و مخلوط شن و ماسه با مقدار زیادی از گرد و غبار ایجاد می‌شود. ترک‌های سطحی به مدت چند ساعت در گچ دیوار ایجاد می‌شود و به آسانی دیده نمی‌شود.
ترک‌های سطحی اهمیت کمی دارند با گذر زمان باز و بسته نمی‌شوند و با کمک رنگ‌های باکیفیت می‌توان آن‌ها را پوشاند.
2. ترک‌های سازه‌ای
از انواع دیگر ایرادات گچ کاری می‌توان به ترک‌های سازه‌ای اشاره کرد که به علت حرکت پای سازه و زیاد شدن رطوبت یا خشک شدن ساروج و جنبش‌های حرارتی سقف هستند. این ترکها به شکل خط‌های عمودی و افقی یا مورب هستند و عرض ترکها با تغییر کردن فصل سال تغییر می‌کند.
ترک‌های سازه‌ای از دیوار سرچشمه می‌گیرند و نه از گچ. بنابراین کیفیت و کمیت گچ و سیمان تاثیری روی آن نخواهد داشت.
بررسی علل از دست رفتن رطوبت اولیه گچ و ایجاد ایرادات گچ کاری
- در صورتی که دیوار از خورشید و باد حفظ نگردد تبخیر اتفاق می‌افتد.
- خاصیت جذب کنندگی آجر باعث مکیده شدن رطوبت به قسمت درونی دیوار می‌شود.
- استفاده کردن از شن و ماسه‌ای که بد دانه بندی شده‌اند و مصالح ریزدانه در آن وجود ندارد.
- یکی از ایرادات گچ کاری این است که گاهی مقدار زیادی از آب گچ در ساعات اول از دست می‌رود و به شکل ترک ایجاد می‌شود.
- ترک خوردگی به علت انقباض پلاستیکی نیز می‌تواند به شکل ترک‌های افقی در گوشه و بین پنجره‌ها ایجاد شود.
- ترک حاصل از جمع شدگی به علت از دست دادن رطوبت بعد از سخت شدن گچ رخ می‌دهد.
- گچ‌هایی که دارای سیمان زیاد و ماسه‌های بدون کیفیت می‌باشند، برای جلوگیری از ترک خوردن به آب نیاز دارند.
- گچ در قسمت‌هایی که ضخیم می‌باشد تمایل زیادی به ایجاد ترک دارد. این نوع از ترکها معمولا پایدار می‌باشند. برای رفع این مشکل ابتدا باید آن‌ها را با بتونه پر کنید و بعد رنگ آمیزی کنید.
عدم چسبندگی
یکی از مورد توجه‌ترین ایرادات گچ کاری، عدم چسبندگی گچ می‌باشد. برای تشخیص این موضوع غالبا به صدای توخالی که از سطح به گوش می‌رسد باید توجه شود. این اتفاق در لایه‌های ضخیم دیوار رخ می‌دهد که معمولا به علت آماده‌سازی نامناسب توسط نیروی انسانی یا بستر نامرغوب ایجاد می‌شود.
مواردی که را باید برای چسبندگی بهتر و رفع ایرادات گچ کاری رعایت شود:
- تمیز کردن دیوارها از گرد و خاک
- مرطوب کردن دیوارها به اندازه کافی
- به کارگیری دوغاب سیمان قبل از شروع گچ کاری
- به کارگرفتن اتصالات مایع
عدم سختی
پوشش سخت دارای هیچ علامت و نشانه‌ای نمی‌باشد و سنجیدن سختی غالبا با کمک جسم سخت و تیز صورت می‌گیرد. بهتر است که از گچ ضعیف‌تری استفاده شود که احتمال ترک خوردگی و چسبندگی در آن کمتر باشد. توجه کنید استفاده کردن از رنگ‌های بی‌کیفیت موجب رشد خزه در سطح گچ می‌گردد و ایرادات گچ کاری را به وضوح مشخص می‌کند.
انبساط گچ
منبسط شدن شامل نرم شدن، ترک خوردگی و ورقه شدن گچ است. در شرایط مرطوب، سولفات گچ با خمیر سیمان واکنش می‌دهد و موجب زیاد شدن حجم گچ می‌گردد. این امر از رایج‌ترین ایرادات گچ کاری به خصوص در سازه‌هایی با بافت قدیمی یا دارای نشتی می‌باشد.
ترکیدن گچ و بروز ایرادات گچ کاری
ترکیدن در اندازه‌های متفاوتی صورت می‌گیرد و علت آن، ذرات آلاینده موجود در ملات گچ می‌باشد که با رطوبت هوا واکنش می‌دهد.
چرا گاها موج‌هایی در سطح گچ کاری تشکیل می‌شود؟
موج افتادن از ایرادات گچ کاری است که به هر دلیلی که در هنگام آسترکشی سقف یا دیوار ایجاد شود. این موج‌ها در ابتدا خیلی جلوه بدی ندارد و به چشم نمی‌آید، اما به مرور زمان و با کار گذاشتن نورهای مصنوعی این موج‌ها و ایرادات گچ کاری بیشتر خود را نشان می‌دهند.
- یکی از علت‌های ایجاد شدن موج در سطح گچ کاری، کروم بندی و شمشه گیری نادرست (ناشاقول بودن بالا یا پایین شمشه گیری و ضربدری شدن شمشه گیری) است.
- علت دیگری که می‌تواند موجب موج انداختن در گچ کاری شود؛ شمشه کشی نادرست آسترکشی و گچ و خاک است. یعنی آستر دچار موج افتادگی شده و در مرحله‌ی سفیدکاری، هنگام نرمه کشی موج روی سطح سفیدکاری نیز نمایان می‌شود.
- دوباره کاری، می‌تواند یکی دیگر از ایرادات گچ کاری باشد. یعنی گچ کار بعد از این که شروع به آسترکاری کل اتاق می‌کند، باید حفره‌هایی برای تاسیسات (مانند قوطی برق‌هاو…) ایجاد کنند. همه‌ی این حفره‌ها باید دوباره با همان ملات آسترکشی پر شوند. که این امر سبب می‌شود اختلاف ارتفاع هایی در سطح به وجود بیاید و هنگام سفیدکاری موج‌ها نمایان شوند.
سخن پایانی
با اینکه اکثر مواقع امکان رفع کردن ایرادات گچ کاری وجود دارد، اما این کار باعث صرف زمان و هزینه ی بیشتری می‌شود بنابراین پیشگیری روش بهتری است. ما در این مقاله سعی کردیم علل و شیوه‌های پیشگیری از ایرادات گچ کاری را بیان کنیم. شما می‌توانید برای اطلاع از قیمت گچ با کارشناسان ما در تیم فروش سیوان لند در تماس باشید. برای اطلاع از سایر مقاله ها چون طرز تهیه گچ برای لگه گیری و رفع ترک سقف به سایت مراجعه کنید.
