کاربرد شن و ماسه در ساختمان سازی و دیگر صنایع

مهم‌ترین کاربرد شن و ماسه را می‌توان در صنعت ساختمان دانست. به طوری که شن و ماسه جزء اصلی ساخت و ساز هستند و به طور مستقیم یا غیر مستقیم در آن دخیلند.به طور کلی می‌توان کاربردهای مختلف شن و ماسه را در بتن سازی، ساخت راه‌ها، بلوک‌سازی، ساخت پی و بسیاری موارد دیگر دانست.

کاربرد شن و ماسه

ویژگی‌های متعدد شن و ماسه مانند مقاومت آن‌ها در برابر سرما و گرما و مقاومت آن‌ها در برابر سایش و ضربه باعث شده که شن و ماسه جزو مصالح مهم و پرکاربرد صنعت ساختمان به شمار بروند. که مهم ‌ترین کاربرد شن و ماسه در صنعت ساختمان، ساخت بتن است. اما کاربرد شن و ماسه به ساخت و ساز محدود نمی‌شود و ازآن‌ها در سایر صنایع نیز استفاده می‌شود.
از میان برخی کاربردهای شن و ماسه در صنایع دیگر می‌توان به این سه مورد اشاره کرد: از ماسه و شن سیلیس برای ساخت شیشه استفاده می‌شود، شن و ماسه را به‌عنوان قالب برای ریخته‌گری فلزات استفاده می‌کنند و هم‌چنین در کشاورزی نیز از انواع شن و ماسه استفاده می‌شود.

کاربرد شن و ماسه در ساختمان سازی و عمران

شن و ماسه ماده اصلی در ساخت بتن هستند؛ به طوری که بیش از 75% بتن را مصالح دانه‌ای تشکیل می‌دهند. انواع شن و ماسه هم‌چنین جزو مصالح مهم در ساخت آجرهای ماسه-آهکی و بلوک‌های سیمانی هستند. در راه‌سازی نیز در لایه‌های زیرین و فوقانی از شن و ماسه استفاده می‌شود.
کاربرد شن و ماسه در ساخت ملات از دیگر کاربردهای مهم آن در ساختمان‌سازی است. از ترکیب ماسه و سیمان برای ساخت ملات آجرچینی و نصب سرامیک و موزاییک و کاشی استفاده می‌کنند. مورد دیگر استفاده از شن و ماسه به عنوان عایق و نگهدارنده لوله‌ها و تاسیسات زیر ساختمان است؛ که ابتدا لوله‌ها با لایه‌ای از پشم شیشه پوشانده می‌شوند و سپسلایه‌ای ماسه روی آن‌‌ها ریخته می‌شود تا از نفوذ و جذب مواد آهکی جلوگیری شود.
دیگر کاربرد شن و ماسه در ساخت آسفالت است. شن و ماسه هم‌چنین در ساخت بالاست کاربرد دارد، که شن و ماسه باید بتوانند علاوه بر نگهداری ریل‌ها و توزیع بار چرخ‌ها، زهکشی زیرسازی راه آهن را هم انجام بدهند. به طور کلی از شن و ماسه به عنوان مصالح نفوذپذیر در زهکشی سازه‌های مختلف مثل سدهای خاکی، استفاده می‌کنند.
در مقابل، دیگر کاربرد شن و ماسه به عنوان مصالح نفوذ ناپذیر است. برای آب‌بندی دیواره‌ی مخازن و کانال‌ها، به عنوان هسته نفوذناپذیر سدهای خاکی و کاربردهای دیگری از این قبیل، از شن و ماسه استفاده می‌شود.
علاوه بر آن، شن و ماسه می‌توانند در بستر رودها، کانال‌ها، سطح خاجی سدهای خاکی و سنگ‌ریزه‌ای، حوضچه آرامش سدها و موج‌شکن‌ها به عنوان لایه‌ای مقاوم در برابر فرسایش استفاده شوند و از سازه در مقابل هوازدگی، فرسایش در اثر آب باران، خشک یا مرطوب شدن، یخ زدن، ذوب مکرر و ضربات امواج محافظت کنند.

نتیجه گیری

شن و ماسه جزو مصالح بسیار مهم در صنعت ساختمان هستند. از آن‌ها برای ساخت بتن، ساخت ملات، کف سازی, عایق لوله و تاسیسات، ساخت بلوک‌های سیمانی و پی‌ریز استفاده می‌کنند.
کاربرد شن و ماسه در مقاصد عمرانی را می‌توان راه‌سازی، ساخت آسفالت، ساخت بالاست، زهکشی و عایق کردن دانست. البته باید به تفاوت شن و ماسه در هنگام استفاده از آن‌ها دقت کرد و با توجه به استفاده‌ای که ار آن می‌خواهیم بکنیم شن یا ماسه را انتخاب کنبم.
کاربرد شن و ماسه محدود به ساختمان و عمران نمی‌شود و از آن‌ها در صنایع مختلف دیگر مانند کشاورزی، به عنوان قالب برای ریخته گری فلزات و ساخت شیشه اشاره کرد.در این مقاله سعی کردیم کاربردها گوناگون شن و ماسه را مورد بررسی قرار دهیم و آن‌ها را در سه دسته کاربرد شن و ماسه در ساختمان، در عمران و در صنایع دیگر بیان کردیم.