شن سیلیس دسته‌ای از شن‌هاست که ظاهری شبیه به سنگ چخماق دارد. گاهی اوقات به شن سیلیس، ماسه سیلیس هم گفته میشود که اطلاق این اسم به آن‌ها اشتباه است. عمده استفاده از شنهای سیلیس در نمای ساختمان، تولید شیشه و زمین‌های چمن مصنوعی است. در ادامه مقاله در مورد این نوع شن بیشتر توضیح خواهیم داد.
شن سیلیس چیست؟
شن سیلیس یکی از انواع شن و ماسه است که ظاهری بسیار شبیه به سنگ چخماق دارد. شنهای سیلیسی از معدن استخراج میشود و دارای فرمول شیمیایی SiO₂ است. گاها به شن سیلیس، ماسه سیلیس هم گفته میشود؛ که این کار غلط است. چرا که شنهای سیلیسی موجود در طبیعت با ماسهای که از دریا استخراج میشود، از نظر ترکیبات شیمیایی و خواص فیزیکی بسیار متفاوت است.
از شنهای سیلیسی در صنایع مختلفی استفاده میشود که از میان آن‌ها می‌توان به ساختمان سازی، صنایع شیمیایی، شیشه سازی، پشم شیشه و چمن مصنوعی اشاره کرد. به جز موارد مذکور، شنهای سیلیسی یکی از مهم‌ترین اجزاء فیلتر شنی برای دستگاه‌های تصفیه آب است، که از همین رو به آن سیلیس فیلتر شنی نیز می‌‌گویند.
کاربردهای شن سیلیس
به طور کلی مهم‌ترین کاربرد شن و ماسه در صنعت ساختمان است و این ماده یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین مصالح ساختمانی به شمار می‌رود. اما شن و ماسه انواع مختلفی دارد، که براساس نوع و ویژگی‌های آن، کاربردش مشخص میشود؛ برای مثال ماسه 06 به طور ویژه در ساختمان سازی کاربرد دارد، اما شنهای سیلیسی در صنایعی مثل تولید شیشه کاربرد دارد. برخی از مهم‌ترین کاربردهای شن سیلیس عبارتند از:
نمای ساختمان
از شن سیلیس می‌توان برای ساخت سنگ نما و سنگ‌های مصنوعی استفاده کرد. برای این کار دانه‌های سیلیس را با استفاده از دستگاه سنگین پرس کرده و با چسب و رزین‌های مخصوص ترکیب می‌کنند. شنهای سیلیس به خاطر تراکم بالا و خاصیت آبگریزی که دارند، به عنوان سنگ مصنوعی در بخش‌های بهداشتی و لابی و فضاهای این‌چنینی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تولید پشم شیشه
یکی از مهم‌ترین کاربردهای شن سیلیس، در تولید پشم شیشه است.
تولید شیشه
ماده اصلی برای ساخت شیشه، سیلیس است. که این سیلیس را از از ذوب کردن شنهای سیلیسی به دست می‌آورند.
تولید آجر
نوع خاصی از آجرها وجود دارند که از ترکیب شن سیلیس با سیمان و چسب درست می‌شوند. البته استفاده از این نوع آجر زیبا و خاص خیلی متداول نیست.
چمن مصنوعی
یکی دیگر از پرکاربردترین استفاده‌های شنهای سیلیسی به عنوان پرکننده چمن مصنوعی است. از شن سیلیس به خصوص در چمن مصنوعی‌هایی که بالای دو سانت هستند استفاده میشود. دلایل استفاده از شن سیلیس در چمن مصنوعی عبارت است از:
پرکننده چمن مصنوعی
در چمن مصنوعی، به خصوص چمنی که برای زمین‌های ورزشی استفاده میشود، فاصله زیادی بین نخ‌های چمن مصنوعی وجود دارد. برای پر کردن فاصله میان این نخ‌ها از شن سیلیس استفاده می‌کنند.
استحکام چمن مصنوعی
استفاده از شنهای سیلیس روی چمن مصنوعی باعث میشود که مقداری از فشارهای وارده بر چمن در اثر راه رفتن، به شن‌ها منتقل شود. از همین رو نیز استفاده از این شن برای چمن مصنوعی، به خصوص چمن مصنوعی مکانی مثل زمین فوتبال که پاخور بسیار زیادی دارد، باعث افزایش استحکام و مقاومت چمن، و دیرتر خراب شدن آن میشود.
خنک کردن چمن
نور خورشید باعث گرم شدن چمن مصنوعی میشود و در روزهای گرم سال، مثل فصل تابستان، این گرم شدن چمن می‌تواند تا حدی باشد که راه رفتن روی آن با پای برهنه را غیر ممکن بسازد. اضافه کردن شن سیلیس می‌تواند باعث دفع گرما و خنک شدن چمن شود.
جلوگیری از حرکت چمن مصنوعی
به طور معمول در هر متر مربع از چمن مصنوعی، از 26 کیلوگرم شن سیلیس استفاده میشود. که همین امر هم باعث سنگین شدن فرش چمن میشود و از حرکت آن جلوگیری می‌کند.
میزان شن سیلیس مورد نیاز برای چمن مصنوعی
مقدار شن سیلیسی که برای زمین چمن مصنوعی تزئینی نیاز است، با میزان شنی که برای زمین چمن مصنوعی فوتبال نیاز است، تفاوت دارد. که البته این تفاوت بیشتر مربوط به ارتفاع چمن مصنوعی میشود. چمن مصنوعی که ارتفاع آن دو سانتی متر است، در هر متر مربع به 2 کیلوگرم شن نیاز است.
اما در چمن مصنوعی که ارتفاع آن 5 سانتی متر است(چمن مصنوعی زمین فوتبال)، در هر مترمربع به 20 تا 27 کیلوگرم شن احتیاج است؛ که مقدار دقیق آن بر اساس تراکم چمن مشخص میشود.
جمع‌بندی
شن و ماسه در انواع مختلفی موجود است که هر کدام بر اساس ویژگی‌هایی که دارد، کاربرد خاصی هم دارد. شن سیلیس یکی از انواع شن . ماسه است که ظاهری شبیه به سنگ چخماق دارد. این شن که از معادن استخراج میشود داراری سیلیکون دی‌اکسید است و همین باعث میشود که کاربردهای خاصی داشته باشد.
از شن سیلیسی برای تولید شیشه، پشم شیشه، تولید آجر، ساخت سنگ نما و سنگ مصنوعی برای ساختمان و بر روی چمن‌های مصنوعی استفاده میشود.
