داربست چیست؟ | برسی این سازه ها

شاید تبلیغ داربست را در مکان‌های مختلف دیده باشید و یا حتی برای ساخت سازه‌ی خود از آن استفاده کرده باشید. به هر حال کار اصلی این سازه‌های پیش ساخته، پشتیبانی از ساختار اصلی ساختمان و در برخی موارد به عنوان سکویی برای ادامه کار ساخت و ساز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه با ما باشید تا بیشتر به برسی این سازه‌ها بپردازیم.

تاریخچه‌ی داربست

حفره‌های موجود در نقاشی‌های غار لاسکو در فرانسه بیانگر این است که در حدود 17000 سال پیش از این سازه‌ها برای رنگ آمیزی سقف استفاده می‌شده. همچنین طرح‌های موجود در عتیقه‌های باقی مانده از اوایل قرن پنجم قبل از میلاد نشان می‌دهد که یونانیان باستان از آن برای ساخت و ساز استفاده می‌کردند. علاوه بر این‌ها شواهدی حاکم بر استفاده‌ی مصریان باستان و چینی‌ها از این سازه، جهت ساخت ساختمان‌های بلند وجود دارد.

داربست چیست؟

اصطلاح داربست عموماً برای سازه‌های موقتی که برای پشتیبانی از قالب‌های بتنی استفاده می‌شود یا بیشتر برای حمایت از کارگران در طول ساخت و ساز (آجرکاری، گچ‌کاری، و رنگ‌آمیزی یا نوسازی یا رنگ‌آمیزی سازه‌ها و غیره) استفاده می‌شود. تحت مقررات ایمنی در سایت های ساختمانی قرار دارد و استانداردهایی برای چیدمان و استفاده از آن تجویز شده است. مثلا؛ هنگامی که فردی در معرض سقوط از ارتفاع بیش از 2 متر است، باید یک نرده محافظ تا ارتفاع 1 متر و همچنین یک تخته پنجه حداقل 200 میلی متر بالاتر از سکو در نظر گرفته شود. این سازه در اطراف ساختمان ساخته می شود و در ساختمان های چند طبقه باید در ارتفاعات بسیار زیاد مونتاژ شود.

از آنجایی که حدود 35 تا 40 درصد از کل حوادثی که در کارگاه‌های ساختمانی رخ می‌دهد به دلیل داربست‌های معیوب و در نتیجه سقوط افراد از ارتفاع است، باید نظارت دقیقی در نصب این سازه‌ها طبق رویه‌های استاندارد صورت گیرد. برای به حداقل رساندن حوادث در محل ساخت و ساز به دلیل داربست معیوب، می توانید از کارشناسان صنعتی مانند داربست بریستول استفاده کنید.

قطعات داربست

داربست شامل قطعات زیر می باشد:

انواع داربست

برخی از انواع معمول این سازه‌ها در زیر توضیح داده شده است:

1. داربست تک داربستی یا آجری

این نوع داربست بیشتر برای آجرکاری استفاده می شود و از یک ردیف بیرونی عمودی (به نام استاندارد) تشکیل شده است که اعضای طولی در سطوح مختلف کار به آن بسته می شوند. اعضای متقاطع (putlogs) در انتهای بیرونی به استانداردها بسته می شوند و بر روی دیوارهای در حال ساخت داخل قرار می گیرند. پلت فرم بر روی putlog ها انجام می شود. اگر سطح پوتلوگ با یک دهانه در دیوار منطبق باشد، نمی توان آن را روی دیوار قرار داد. از این رو، باید بر روی یک قطعه ضربدری (به نام لوله افسار) که در انتهای دیواره‌های مجاور بسته شده است قرار گیرد. اگر قصد آجرکاری سازه‌ی خود را دارید جهت خرید آجر به سیان لند مراجعه کنید.

مهاربندی متقاطع در سطوح عمودی بین قائم ها نیز برای پایداری جانبی معرفی می شود. در جاهایی که ستون های عمودی را نمی توان روی صفحات پایه یا سوراخ های ایجاد شده در زمین قرار داد، باید به طور مناسب برای پایداری جانبی قرار داده شود و مهاربندی شود. یک روش رایج در چنین مواردی، قرار دادن ستون عمودی در یک بشکه فولادی به ارتفاع 60 سانتی متر و با قطر مناسب پر از زمین فشرده است.

2. داربست دوتایی یا Mason’s scaffolding.

این یک سیستم نگهدارنده است که توسط سنگ تراشان برای گچ کاری استفاده می شود. دارای جفت عمودی (داخلی و بیرونی) است. پوتلاگ ها به جای اینکه روی دیوار تکیه کنند، بر روی یک سیستم داخلی از قائم ها و طولی ها پشتیبانی می شوند. برای ایجاد پایداری جانبی اضافی به چارچوب باریک و بلند، هنگام استفاده برای ساختمان های چند طبقه، در فواصل زمانی به ساختمان گره می خورد.

3. داربست کنسول یا سوزنی

برای ساخت قسمت بالایی یک ساختمان مسکونی بلند، داربست های کنسولی، داربست های ناخواسته را در سطوح پایین حذف می کند و فضا را برای وسایل نقلیه و غیره آزاد نگه می دارد. شبیه داربست دوتایی است، با این تفاوت که در پایین توسط یک پایه نگهدارنده نگهدارنده می شود.

4. داربست قفس پرندگان

برای کارهای داخلی استفاده می شود و شامل یک قفس ساده است که بر روی چهار عمودی تکیه می کند که کارگران می توانند از آن کار کنند. متحرک است و به راحتی از مکانی به مکان دیگر جابه جا می شود.

5. داربست نردبانی یا پایه دار

این برای کارهای سبک استفاده می شود و معمولا قابل حمل است. از دو نردبان تشکیل شده است که انتهای آن توسط تخته هایی به هم متصل شده اند تا فرد بتواند روی این سکو کار کند.

6. داربست معلق

در ساختمان‌های بلند برای کار در سطوح بالا، مانند رنگ‌آمیزی ساختمان‌های بلند، آویزان کردن سکوی کار از بالای زمین راحت‌تر و به صرفه‌تر از نگه داشتن آن از روی زمین است. این امر به ویژه هنگامی که ارتفاع بیش از 30 متر باشد، بیشتر می شود. داربست های معلق سه نوع هستند: ثابت، با قرقره و با وینچ کار می کنند. اگر برای رنگ‌آمیزی ساختمان خود به این متریال نیاز دارید می٬توانید جهت خرید و استعلام قیمت رنگ به سیوان لند مراجعه کنید.

(هنگام استفاده از آنها در مکانهایی که در معرض نیروهای باد شدید قرار دارند، باید برای آنها تدابیر پایداری در نظر گرفته شود).

 داربست های معلق نوع ثابت

این‌ها سازه‌هایی هستند که با استفاده از طناب، زنجیر، لوله و غیره به خرپا یا سقف بالای محل کار متصل می شوند.

داربست های معلق که توسط قرقره ها و غیره کار می کنند

اینها مانند سکوهای شیشه پاک کن و نقاش ساختمان ها هستند.

داربست های معلق که توسط وینچ ها کار می کنند

این پلتفرم‌های قوس‌دار با سیم‌هایی از پایه‌های موقت آویزان شده و توسط جرثقیل‌های خارجی کار می‌کنند.

ابزار آلات موردنیاز جهت نصب داربست‌ها

لوله‌های فولادی

لوله‌های فولادی با قطر 48 میلی‌متر مخصوص اسن کار هستند و در طول 6 تا 20 سانتی متر دارای ضخامت 5.3 میلی‌متر و وزنی حدود 3.21 کیلوگرم وجود دارند که نوع بدون درز آن مناسب‌ترین لوله می‌باشد.

بست فلزی چرخشی

این بست‌ها دارای دو قسمت مرکب هستند که به وسیله‌ی پین فولادی به هم متصل می‌شوند. قسمت متصل شده به هم قابلیت چرخش 360 درجه و تحمل فشار تا 1000 کیلوگرم را دارند.

بست کمکی یا نگهدارنده

از این ابزارآلات برای افزایش مقاومت بست ساده در برابر فشار وارد شده استفاده می‌شود. بست کمکی در زیر بست فلزی و به صورت مماس با آن قرار گرفته می‌شود. همجنین از این بست‌ها برای داربست‌هایی که باید وزن بیشتری را تحمل کنند و داربست‌هایی که به صورت معلق و در ارتفاع نصب می‌شوند، استفاده می‌کنند.

بست کلاهکی

بست کلاهکی در زمان اجرای سقف‌ها به کار شما می‌آیند. از این بست در قسمت بالایی ستون یا عمودی استفاده می‌شود. بست کلاهکی در داربست‌های مسقف یا آن‌هایی که به چادر نیاز دارند نیز استفاده می‌شود. وزن بست کلاهکی حدود 680 گرم است که به وسیله‌ی یک پیچ محکم می‌شود. این بست نوع دیگری هم دارد که قابل تنظیم و چزخش است.

بست پیوندی یا زبانه‌ای

جهت اتصال لوله‌های افقی از این نوع بست‌ها استفاده می‌کنند.در قسمت تماس این بست با لوله‌ها، زائده‌هایی با قطر 14 میلی متر طراحی شده‌اند. این بست‌ها در سوراخ لوله‌های افقی قرار می‌گیرند که به وسیله‌ی مغزی یا واسطه‌ی درون لوله، مقاومت کششی بالایی معادل 4500 کیلوگرم در نقطه‌ی اتصال دو لوله به یکدیگر ایجاد می‌کنند.

سایر ابزار و تجهیزات داربست

• مغزی
• پایه‌ی فولادی یا کفشک
• مهاربند داربست پیچی یا لنگر
• چرخ‌های فولادی
• سطح کار یا تخته زیر پا
• آچار دو سر
• گونیا
• طناب ایمنی
• کمربند ایمنی
• کفش مخصوص
• شبکه‌های توری حفاظتی

نکات مهم در استفاده از داربست

برخی از قوانین مهمی که در کار داربست باید به خاطر بسپارید به شرح زیر است:

1. پایه ها (استانداردها) نباید بیشتر از 1.8 متر (6 فوت) برای کارهای سنگین مانند سنگ تراشی و بیش از 3 متر (10 فوت) برای کارهای سبک مانند نقاشی فاصله داشته باشند.
2. پوتلاگ ها در این سازه‌ها تک باید به خوبی روی دهانه دیوار تحمل کنند. اعضای کوتاهی که به دیوار میخ می شوند نباید به عنوان پاتلوگ استفاده شوند.
3. سکوها باید به اندازه کافی پهن باشند. اگر ارتفاع بیش از 1.8 متر باشد، عرض آن نباید کمتر از 17 اینچ (425 میلی متر) باشد.
4. اگر مواد روی آن ذخیره می شود، عرض آن نباید کمتر از 850 میلی متر (34 اینچ) باشد.
5. هر تخته باید 50 میلی‌متر (2 اینچ) ضخامت و 200 میلی‌متر (8 اینچ) عرض برای فاصله‌های 1.5 متری یا بیشتر داشته باشد. می تواند 38 میلی متر (11/2 اینچ) برای 0.9 تا 1.5 متر ضخامت داشته باشد و 25 میلی متر (1 اینچ) برای کمتر از 1.5 در فاصله پوتلوگ.
6. تخته نباید معیوب باشد. برای جلوگیری از شکست ناگهانی تخته ها، دانه های موجود در چوب مورد استفاده نباید بیشتر از 10 درجه با طول تخته باشد. این تخته ها نباید برآمدگی (یا کنسول) وجود داشته باشد.
7. تمام داربست ها باید به درستی بندکشی شوند تا به صورت جانبی از دیوار دور نشوند. به طور مشابه، باید از نظر طولی نیز پایدار باشد.
8. کارگران نباید زیر این سازه‌ها کار کنند.
9. نباید اجازه داد کامیون ها به داربست نزدیک شوند.
10. نردبان های ایمن برای بالا رفتن از این سازه‌ها باید فراهم شود.
11. در صورتی که ارتفاع بیش از 2 متر باشد، برای داربست باید حفاظ ریل در نظر گرفته شود.

استفاده از داربست لوله فولادی

برای ساختمان‌های معمولی کم‌مرتبه، استفاده از بامبو یا کاسورین‌هایی که با طناب‌های زغالی به هم بسته شده‌اند برای این سازه‌ها معمول است، زیرا این کارها ارزان هستند. اما باید به خاطر داشت که این قطب ها پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید برای حدود شش تا نه ماه استحکام خود را از دست می دهند و ممکن است مجبور به تعویض شوند. علاوه بر این، اتصالات طناب زغالی باید به صورت دوره ای از نظر سفتی بررسی شوند.

برای ارتفاعات زیاد، برای استفاده طولانی مدت، داربست لوله فولادی یا سیستم های چوبی مخصوص ساخته شده با دستگاه های تثبیت کننده خاص ترجیح داده می شود. داربست های فولادی که مستحکم هستند و به راحتی به هم متصل می شوند بهترین ها برای استفاده در ساختمان های چند طبقه هستند. همچنین عاقلانه خواهد بود زیرا تصادفات در چنین مواردی حداقل است.

سخن پایانی

در آخر باید بدانید که رعایت نکات ایمنی برای افرادی که با این سازه‌ها کار می‌کنند بسیار مهم و قابل اهمیت است. البته برای اجرای این سازه‌ها، شما به ابزارآلاتی احتیاج دارید که می‌توانید آن را از سیوان لند خریداری کنید. جهت مشاهده و استعلام قیمت ابزارآلات به سیوان لند مراجعه فرمایید.