کتراک چیست؟ | استفاده از کتراک برای تخریب، واقعا کاربردی است؟

کتراک (katrock) نام ماده‌ای تخریب کننده و غیر انفجاری است که در صنعت معدن، ساختمان سازی و کاوش های زمین شناسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. کتراک را به وسیله ایجاد حفره در ماده مورد نظر (بتن، ساروج، سنگ و..) وارد آن می‌کنند و سپس کتراک با انبساط و اعمال فشار بسیار زیاد به محل مورد نظر آن را تخریب می‌کنند.

کتراک چیست؟

کتراک ماده‌ای غیرانفجاری با رنگی شبیه به سیمان است که به هنگام ترکیب با آب واکنش نشان می‌دهد و منبسط می‌شود، و با ایجاد نیروی کشش زیاد بدون تولید حرارت تخریبی، تخریبی شبیه به انفجار ایجاد می‌کند. کتراک به دلیل مناسب بودن قیمت، یکی از پر کاربردترین مواد شیمیایی در تخریب سنگ، ساروج، بتن، سیمان و دیگر اجسام می‌باشد.

از این ماده تخریب کننده می‌توان در هر جایی به راحتی و بدون ایجاد آلودگی صوتی استفاده کرد و با ایجاد ترک های عمیق در ساختار مورد نظر، آن‌ را به طور کامل تخریب می‌کند. این محصول ابتدا به صورت وارداتی در کشور عرضه و پس از مدتی چندین کارخانه در ایران شروع به تولید این محصول کردند، این محصول طوسی رنگ در کیسه های 25 کیلویی به صورت پودری بسته بندی می‌شود.

کاربرد و مزایا تخریب کننده کتراک

دربرخی سازه ها ممکن است یا به علت تغییرات در نقشه و یا اشتباهات در بتن ریزی نیاز به تخریب این بتن ها باشد. کتراک از جمله مواد غیر منفجره شیمیایی می‌باشد که با استفاده از اعمال نیروی کشش در دیواره باعث شکست سنگ یا بتن می‌گردد و می‌توانید برای تخریب بتن ریزی های اشتباه از آن استفاده کنید.

این ماده تخریبی کاملا بدون صدا و بی خطر است، که برخلاف مواد منفجره دیگر در حین انجام عملیات تخریب، هیچ گونه صدا، موج انفجار، زمین لرزه، دود و گرد و غبار ایجاد نمی‌کند و تنها با ایجاد ترک سبب خرد شدن سنگ و جدا شدن سنگ یا بتن می‌شود. از این ماده تخریب کننده معمولا در:

1. استخراج معادن سنگ.
2. تخریب صخره های سنگی و احجام بتنی.
3. حفاری و احداث تونل ها.
4. تخریب بتن های مسلح و غیر مسلح (مانند دیوار ها، فوانداسیون و…) استفاده می‌شود.

احتمالا تا به اینجا دلایل محبوبیت کتراک را تا حدودی متوجه شدین؛ اما بیاین تعدادی از مهم ترین آنها را به اختصار لیست کنیم.

1. ایمنی بالا.
2. بدون صدا و حرارت بودن.
3. سهولت استفاده برای افراد غیر متخصص.
4. سازگاری با محیط زیست.
5. قابل استفاده در مناطق مسکونی.

نحوه استفاده کتراک

استفاده از این محصول بسیار آسان است و نیاز به فرد متخصص ندارد، بنابراین خرید آن مقرون به صرفه تر از دیگر روش های تخریب بتن است. برای استفاده از کتراک، آن را به نسبت 3 به 1 لیتر آب مخلوط کرده و کامل هم زده شود تا مخلوطی یکدست به وجود بیاد.

1. نسبت اختلاط با آب حدود 3 کیلوگرم به 1 لیتر می‌باشد.
2. اختلاط می‌بایست در ظروف پلاستیکی تمیز صورت گیرد.
3. آب مورد نظر بایستی آب معمولی باشد.
4. درجه حرارت آب برای اختلاط می‌بایست بین 7 تا 35 درجه سانتی گراد باشد.
5. پس از ریختن ملات تخریب کننده درون سوراخ ها با سیم یا جسمی نازک درون سوراخ ها را چندین بار بزنید تا مطئمن شوید که هوا در کف سوراخ حبس نشده است.
6. بلافاصله مخلوط درست شده را به مقدار معین تا 95% ارتفاع چال پر کنید، سپس سر چال ها را با گوه چوبی ببندید و خوب بکوبید.(دلیل این‌کار برای جلوگیری از پاشیده شدن کتراک به بیرون از سوراخ می باشد و اینکار تاثیری در عملکرد آن نخواهد گذاشت)

برای اینکه نتیجه بهتری بگیرید، عملیات تخریب را در اوایل روز که سنگ یا محل مورد نظر در اثر تابش آفتاب گرم نشده انجام دهید. بعد از ریختن ملات و ته نشین شدن آن پس از نیم ساعت فعل و انفعالات شروع می‌شود، ولی کل فرآیند بسته به سختی محل 1 تا 2 ساعت زمان نیاز دارد. شما می توانید از طریق سایت سیوان لند به صورت آنلاین قیمت افزودنی های بتن را استعلام و خریداری کنید.

نکات ایمنی مهم در رابطه با کتراک

به دلیل شیمیایی بودن این ترکیب، هنگام کار با پودر و ملات سازی حتما از عینک و دستکش استفاده کنید و همینطور به هیچ وجه دست‌های خود را به چشم هایتان نزنید، در صورت تماس کتراک خشک یا ملات آن با پوست محل را با فراوان شستشو داده و به پزشک مراجعه کنید. توجه داشته باشید هنگام مخلوط شدن با آب، گاز سمی از خود خارج می‌کند که می‌تواند باعث تنگی نفس شود بنابراین بهتر است پس از ملات ریزی از محل دور شوید.

تخریب بتن با کتراک

در برخی از سازه ها ممکن است یا به علت تغییرات در نقشه و یا اشتباهات در بتن ریزی نیاز به تخریب این بتن ها باشد، کتراک راه‌کاری در صنعت ساخت و ساز است برای تخریب بتن با هدف بهینه سازی طرح و سازه ها انجام می‌گردد. در تخریب با کتراک بدون نیاز به مجوز و بدون استفاده از نیرو متخصص می‌توانید تخریب را به طور کامل انجام دهید، کتراک بدون سر‌وصدا بدون ایجاد لرزش و ارتعاش در سازه تخریب را انجام می‌دهد. آرماتوربندی فرایندی است که میلگردها در آن کنار هم چیده می‌شوند و با هدف بالا بردن مقاومت کششی بتن، برای اطلاعات بیشتر درباره آرماتوربندی می‌توانید به مقاله آن مراجعه کنید.

مقادیر مصرفی کتراک

همانطور که پیش تر گفتیم برای استفاده از این فرآورده باید حفره هایی در سطح جسم مورد نظر ایجاد کنید. با توجه به اندازه و فواصل موجود در بین چاله ها و اندازه قطر آنها از مقادیر معین از تخریب کننده بتن استفاده شود. برای فهمیدن اندازه‌های تقریبی میزان تخریب کننده بتن برای حفره هایی با عمق یک متر، جدول زیر را مطالعه کنید.

نکات مهم برای اجرای بهتر کتراک

اگر که نکات زیر در هنگام ساخت ملات و اجرای تخریب رعایت نشود، ممکن است کتراک درست عمل نکند. 1.درصورتی که سطل یا آب که برای ترکیب استفاده می‌شود، تمیز نباشد یا چرب باشد. 2.برای اینکه مخلوط بهتری به دست بیارید باید اول در ظرف مورد نظر آب را بریزید سپس به آن پودر کتراک را اضافه کنید.

(در صورتی که این ترتیب رعایت نشود با مشکل مواجه خواهید شد.) 3.باید به مقادیر مخلوط توجه نمود در صورتی که به آب اولیه مواد بیشتر اضافه شود. همچنین دوباره نیازمند اضافه کردن آب شود با هر بار اضافه نمودن آب به این مخلوط توان مواد ضعیف و کم می‌گردد.

4.بعد از آماده شدن ملات مورد نظر باید در کمتر از 10 دقیقه ملات را در گودال ها ریخته. 5.در بعضی مواقع مواد مورد نظر ممکن است در ته ظرف به جا مانده باشد و درآخر دوباره با آب رقیق کنید. سپس به چاله ها اضافه کنید، این نوع عملیات هیچ گونه نتیجه مثبتی ندارد. پس در زمان هم زدن و ترکیب کردن حواستان را جمع کنید. 6.ملات درست شده با پودر تخریب کننده کتراک باید درجه روانی خوبی داشته باشد.

تخریب بتن مسلح با تخریب کننده کتراک

برای استفاده از این تخریب کننده در بتن های مسلح باید برخی نکات استفاده از این محصول را بدانید، استفاده کتراک در بتن های مسلح به راحتی استفاده در بتن، سنگ یا ساروج است.

اما نسبت استفاده کتراک در بتن مسلح بیشتر از بتن معمولی می‌باشد. در هر متر مربع بتن مسلح باید 25 کیلوگرم ماده کتراک مورد استفاده قرار گیرد تا تخریب به صورت کامل صورت پذیرد، این مقدار نسب به شکل بتن تا 40 کیلوگرم هم نیز می‌تواند برود. برای تخریب بتن های مسلح باید در چندین نسبت به سایز بتن اقدام به تخریب آن با ماده کتراک نمایید، پس از هر تخریب باید مجددا این ماده را درون حفره های ایجاد شده بریزید. بجز این نکاتی که گفته شد، تخریب بتن مسلح با استفاده از کتراک هیچ ابزار یا فرد متخصصی نیاز ندارد.

نتیجه گیری

در این مقاله متوجه شدیم که این تخریب کننده چه کاربردهایی دارد و در چه جاهایی استفاده می‌شود، همینطور درباره مزیت هایی که دارد و نحوه کار کردن با آن توضیح دادیم. فراموش نکنید که نکات مهمی که موقع ساخت ملات و ریختن ملات گفته شد را رعایت کنید.