وزن مخصوص بتن تا اندازه زیادی به چگالی سنگدانه‌های مصرفی در طرح اختلاط بستگی دارد و این وزن که با سنگدانه‌های طبیعی و معمولی ساخته می‌شود، معمولا در حدود 2200 تا 2600 کیلوگرم بر متر مکعب است.
برای بتن‌ها بر اساس نوع کاربردی که دارند، طرح‌های اختلاط متنوعی تعریف می‌شود، به این ترتیب اگر در طرح اختلاط بتن از سنگدانه‌های سبک استفاده شود، وزن مخصوص بتن به کم‌تر از 1200 کیلوگرم بر متر مکعب نیز خواهد رسید.
در محاسبات مهندسی، وزن مخصوص بتن معمولی را در حدود 2400 کیلوگرم بر متر مکعب در نظر می‌گیرند و به همین دلیل، جدول‌ها و نمودارهای مربوط به وزن مخصوص بتن را بر مبنای وزن مخصوص بتن 2400 کیلوگرمی (بر متر مکعب) تعریف می‌کنند.
اگر وزن مخصوص بتن به بالای این عدد رسید، لازم است قالب‌ها را مقاوم‌تر کرد تا توانایی حمل وزن بتن را داشته باشند.
در ادامه درباره دسته بندی های بتن بر اساس وزن مخصوص بتن و وزن مخصوص بتن سبک، معمولی و سنگین بیشتر صحبت می‌کنیم.
برای استعلام آنلاین قیمت بتن آماده می‌توانید به سایت سیوان لند مراجعه کنید.
پادکست وزن مخصوص بتن
اگر وقت کافی برای خواندن مقاله وزن مخصوص بتن ندارید و یا اینترنت مناسب برای مشاهده ویدیو آماده شده را ندارید می توانید در ادامه به پادکست آن گوش دهید !
دسته بندی بتن ها، بر مبنای وزن مخصوص بتن چگونه است؟
در جدول مربوط به وزن مخصوص بتن، تعاریف مشخصی وجود دارد. هر نوع بتن در طرح اختلاط خود می‌تواند مواد و مصالح طبیعی و مصنوعی مختلفی داشته باشد و هر نوع مصالح به دلایل مشخصی به طرح اختلاط انواع بتن اضافه می‌شود، علاوه بر نوع مصالح مصرفی در طرح اختلاط، عمل آوری و فرایند اختلاط نیز می‌تواند روی آن اثر بگذارد، در مجموع بتن‌ها را بر این مبنا به سه دسته تقسیم می‌کنیم.
- بتن سبک
- بتن معمولی
- بتن سنگین
وزن مخصوص بتن سبک چقدر است؟
اگر وزن مخصوص بتن کم‌تر از 1800 کیلوگرم بر متر مکعب باشد، به آن بتن سبک می‌گویند و توجه داشته باشید، در صورتی که وزن مخصوص بتن به زیر 2400 کیلوگرم بر متر مکعب برسد، می‌توان قالب‌ها را بر مبنای این وزن اصلاح نمود تا از نظر اقتصادی به صرفه‌تر باشد.
بتن‌های سبک را بر مبنای روش ساخت و تولید آن‌ها به سه دسته تقسیم می‌کنند که در ادامه آن‌ها را معرفی خواهیم کرد.
1. بتن سبک دانه
این نوع بتن از سنگدانه‌های متخلخل ساخته شده است که وزن بخصوصی کم‌تر از 2000 کیلوگرم بر متر مکعب دارند و بتن سبکدانه به علت متخلخل بودن، عایق صوتی و دمایی محسوب می‌شود.
2. بتن اسفنجی
بتن اسفنجی با ایجاد حباب در طرح اختلاط تولید می‌شوند و توجه داشته باشید که این نوع بتن ویبره نمی‌شوند تا حباب‌های هوا از درون بتن خارج نشود.، درواقع حباب‌ها را می‌توان به کمک مواد حباب‌زا تولید کرد.
این حباب‌ها باید تا لحظه بتن ریزی و در حین کیورینگ، درون بتن باقی بمانند تا فرایند هیدراتاسیون به پایان برسد، به این شکل بتن با وجود حباب‌های موجود در طرح اختلاط خشک می‌شود، وزن مخصوص بتن اسفنجی از وزن مخصوص بتن سبک نیز کم‌تر است.
3. بتن فاقد ریزدانه
در طرح اختلاط این نوع بتن از ریزدانه‌ها استفاده نمی‌شود، به این ترتیب فضای بین ذرات درشت با چیزی پر نمی‌شود، در نتیجه بتنی که ساخته می‌شود متخلخل و دارای حفره‌های فراوان است و بلوک‌های ساختمانی معمولی را به این روش می‌سازند.
وزن مخصوص بتن معمولی چقدر است؟
بتن معمولی یکی از پر مصرف‌ترین بتن‌ها در تمام دنیا است و همانطور که پیش از این اشاره کردیم، وزن مخصوص بتن معمولی در حدودد 2200 تا 2600 کیلوگرم بر متر مکعب است و این نوع بتن در ساخت انواع ساختمان، پل، تونل، تیر، ستون، دال‌های بتنی و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد.
وزن مخصوص بتن سنگین چقدر است؟
به دلیل نوع سنگدانه‌های سنگینی که در طرح اختلاط آن استفاده می‌شود، به چیزی در حدود 3000 تا 4000 کیلوگرم بر متر مکعب نیز می‌رسد و این نوع بتن کاربرد بسیار مخصوصی دارند. بتن سنگین برای ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند و در طرح اختلاط بتن سنگین از سرب و آهن استفاده می‌شود که می‌تواند مانع از عبور تشعشعات هسته‌ای شود.
بتن سنگین با وزن مخصوص 4000 کیلوگرمی برای ساخت راکتورهای هسته‌ای، پناهگاه‌ها و نیروگاه‌های اتمی و یا برای جلوگیری از نشت تشعشات پزشکی در ساختمان‌های درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
جدول وزن مخصوص بتن
در جدول زیر چند نمونه از پرکاربردترین انواع بتن به همراه وزن مخصوص بتن را می‌بینید:
| شماره | نوع بتن | وزن مخصوص بتن |
| 1 | بتن با شن و ماسه معمولی | 2400 |
| 2 | بتن با سرباره کوره آهن گدازی | 1750 |
| 3 | بتن آرمه و بتن پیش تنیده با شن و ماسه معمولی | 2500 |
| 4 | بتن‌های سبک هوادار و گازی | 600 |
| 5 | بتن با سنگدانه سبک | 1000 – 1800 |
| 6 | بتن اسفنجی | 500 – 900 |
| 7 | بتن با خرده آجر | 1700 |
| 8 | بتن با پوکه معدنی و سیمان | 1300 |
| 9 | بتن با پوکه صنعتی و سیمان | 1000 – 1800 |
چگونه وزن مخصوص بتن را محاسبه کنیم؟
در آزمایشی که در این قسمت توضیح می‌دهیم، می‌توان وزن مخصوص بتن تازه را بعد از تراکم در آزمایشگاه و کارگاه محاسبه نمود و برای اجرای این آزمایش، وسایل مخصوصی لازم است که با استفاده از وسایل مورد نیاز طی ده مرحله می‌توان آن را اندازه‌گیری نمود.
آزمایش بتن چیست و آزمایشگاه بتن کجاست؟
به فعالیت هایی که برای کنترل، ارزیابی و تایید کیفیت بتن انجام می‌گیرد، آزمایش بتن گفته می‌شود. آزمایشگاه بتن محلی است که به منظور اجرای آزمایش های مختلف روی بتن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محل دارای تجهیزاتی است که امکان ارزیابی هر یک از ویژگی‌های بتن تازه یا سخت شده را به وجود می‌آورد.
آزمایش بتن را می‌توان به دو دسته آزمایشگاهی و برجا تقسیم نمود:
- آزمایشگاهی: آزمایش بتن در محیط آزمایشگاه انجام می‌شود.
- برجا: اجرای آزمایش بتن در محل پروژه صورت می‌گیرد.
آزمایشگاهی به حالتی گفته می‌شود که نمی‌توان تجهیزات مورد نیاز برای آزمایش را به محل پروژه برد در نتیجه باید یه نمونه بتن با همان طرح اختلاط به آزمایشگاه آورد.
برجا به حالتی گفته می‌شود که تجهیزات مورد نیاز برای آزمایش بتن را می‌توان جابه جا کرد و به محل پروژه برد.
برای آزمایش تعیین وزن مخصوص بتن چه وسایلی نیاز است؟
- ظرف اختلاط
- بیلچه
- چکش لاستیکی
- سرطاس
- ترازو، برای اندازه‌گیری وزن مخصوص بتن لازم است، باید بتواند وزن بتن را با دقت 1/0 درصد اندازه‌گیری کند.
- لیسه فولادی که دارای طولی به اندازه حداقل ۱۰ سانتی‌متر بیشتر از ابعاد بالای قالب است.
- صفحه شیشه‌ای که ضخامتی به اندازه حداقل ۶ میلی‌متر دارد
- قالب بتن، نکات مهمی که در این رابطه باید رعایت کنید:
- باید فلزی باشد.
- محکم باشد و شکل خود را بر اثر وزن بتن از دست ندهد.
- حجمی بیش از 5 لیتر داشته باشد.
- اندازه کوچک‌ترین بعد قالب نباید کم‌تر از 15 سانتی‌متر باشد.
- لبه بالایی قالب فلزی باید کاملا صاف و تخت باشد.
- وسیله تراکم
- لرزاننده داخلی که باید حداقل بسامد آن به 120 هرتز برسد که معادل با 7200 چرخه در دقیقه است و قطر آن باید یک چهارم کوچک‌ترین بعد قالب باشد
- میز لرزاننده که باید حداقل بسامد آن 40 هرتز باشد که معادل با 2400 چرخه در دقیقه است
- میله تراکم که باید از جنس فولاد باشد و سطح مقطع آن باید گرد و به اندازه 16 میلی‌متر بوده و انتهای آن باید کروی باشد.
- کوبه یا چکش تراکم
مراحل آزمایش وزن مخصوص بتن چیست؟
- وزن قالب خالی بتن و صفحه شیشه‌ای را با دقت 1/0 درصد محاسبه کنید.
- قالب را روی ترازو گذاشته و آن را با آبی که دمای آن 20 درجه سلسیوس است لبریز کنید.
- صفحه شیشه‌ای را روی قالب پر از آب قرار داده و خیلی آهسته آن را تکان دهید تا روی قالب را کاملا بپوشاند، توجه کنید که زیر شیشه نباید هیچ حباب هوایی وجود داشته باشد.
- قالب پر شده از آب را با شیشه‌ای که روی آن قرار دادید با دقت 1/0 درصد وزن کنید.
- برای محاسبه حجم قالب، لازم است کل وزن آب (بر حسب کیلوگرم) را تقسیم بر ۹۹۸ کیلوگرم بر متر مکعب کنید.
- بار دیگر قالب را با دقت 1/0درصد وزن کنید.
- بتن را به صورت لایه‌ای (حداقل دو لایه) درون قالب بریزید و متراکم کنید.
- سطح بتن درون قالب را به کمک لیسه صاف کنید.
- قالب مملو از بتن را وزن کنید و آن را با m2 نشان دهید.
- در نهایت از رابطه زیر برای محاسبه وزن مخصوص بتن استفاده نمایید.
نتیجه گیری
در این مقاله وزن مخصوص بتن ها در انواع (سبک، معمولی و سنگین) بررسی کردیم. همینطور به جدول وزن مخصوص بتن اشاره کردیم و گفتیم برای اندازه گیری وزن بتن مورد استفاده‌تان باید چکار کنید.
مطالب مقالتون خوب و مفید بود اما میخوام بدونم بتن های سنگین بیشتر کجاها استفاده میشن؟ توی سایتتون این نوع بتن هم دارین؟
سلام دوست عزیز
این نوع بتن بیشتر برای سپر محافظ در مقابل تشعشع، مثل دیواره نیروگاه‌ها و آزمایشگاهها ساخت وزنه های تعادلی و… استفاده میشه. در کل استفاده‌ش برای عام نیست.
خیر ما نداریم.
سلام، وزن مخصوص بتن تازه بیشتر است یا بتن سخت شده، تفاوت متراژ بتن تازه نسبت به سخت شده چقدرهست(لطفاً ضریب آیین نامه ای)