نبشی کشی نما به همراه آموزش اجرا و معرفی انواع آن

نبشی کشی نمای ساختمان به عملیاتی گفته می‌شود که برای مقاوم کردن زیرسازی نمای خارجی ساختمان به صورت آهن کشی انجام می‌گردد. نبشی کشی نما با عناوین دیگر از جمله آهن کشی نمای ساختمان یا شاسی کشی نیز شناخته می‌شود. در این مقاله ضمن اشاره به اهمیت نبشی کشی در نما در مورد اصول و دیگر نکات مربوط به آن توضیح خواهیم داد.

نبشی کشی نما چیست؟

نبشی کشی نما عبارت است از ایجاد زیرسازی مناسب برای نصب نمای ساختمان. بر روی دیوارهای بیرونی ساختمان، که معمولا آجری هستند، نباید بار اضافی اعمال شود. بنابراین، اجرای نما باید با فاصله نسبت به سازه اصلی انجام شود. برای نبشی کشی ساختمان، اگر ارتفاع دیوار آجری ما بیشتر از 9 متر باشد، دیوار باید به وسیله نگهدانده‌ای ساپورت شود. برای این‌که این نگه‌دارنده بتواند از فرو ریختن دیوار جلوگیری کند، باید به فونداسیون وصل شده باشد.
نبشی کشی نما نیز به اندازه همان نبشی کشی ساختمان اهمیت دارد. انجام نبشی کشی نما باعث استحکام آن می‌شود و از فرو ریختن نما و یا نفوذ برف و باران به آن جلوگیری می‌کند. حال اگر نمای ساختمان ما خشک باشد، تمام قسمت‌های آن باید نبشی کشی شود. اما اگر نما تر باشد، نبشی کشی تنها در قسمت‌هایی که ضخامت نما بیشتر است اجرا می‌شود. که در ادامه نبشی کشی انواع نما را توضیح داده‌ایم.

اهمیت نبشی کشی نما ساختمان

برای مقاوم سازی ساختمان‌ها از انواع گوناگون مقاطع فولادی مانند کلاف، قوطی و ناودانی استفاده می‌شود. نبشی در این میان بیش‌تر از سایر مورد توجه قرار گرفته. به خصوص در ساختمان‌های دارای اسکلت فلزی نبشی کشی بیشتر رایج‌تر است. بنابراین رعایت استاندارد و اصول مناسب نبشی کشی به دلایل زیر اهمیت بسیاری دارد.

• نبشی کشی نما نه تنها به عنوان عایق صوتی صورتی عمل می‌کند، بلکه در کاهش فشار ناشی از زلزله، سیل و حتی طوفان‌های شدید به ساختمان بسیار کمک می‌کند.
• تخریب نمای ساختمان نه تنها در زیبایی اثر منفی دارد، بلکه در صورت کنده شدن قطعات آجر و سنگ جان عابران به خطر می‌اندازد.
• نبشی کشی نمای ساختمان به اندازه نبشی کشی خود ساختمان حائز اهمیت است. چرا که به معمار این قدرت را می دهد هیچ محدودیتی در طراحی و شکل نمای سازه نداشته باشد.

نبشی کشی انواع نما

نبشی کشی نما بسته به نوع اتصال نما به سازه، متفاوت است. نمای ساختمان را می توان به دو صورت مهار شده (خشک) و چسبانده شده (تر) اجرا کرد.

• نبشی کشی نمای مهار شده (خشک)

در اجرای این نوع نماها هیچ ملاتی برای اتصال اجزا استفاده نشده و پوسته اصلی نما از المان‌های عمودی و افقی تشکیل شده. این المان‌ها می‌توانند فلزی، آلومینیومی، سنگ، سرامیک، چوب، شیشه و .. باشند. با توجه به نوع پوشش اصلی نما شاسی کشی خاصی تعیین، اجرا و متصل خواهد شد. در روش خشک، تعویض پوسته خارجی نیاز به تخریب خاصی نداشته و راحت جدا می‌شود.

• نبشی کشی نمای چسبانده شده (تر)

در اجرای این نوع نماها وجود دیوار پیرامونی با دیوار پشتیبانی الزامی است. چرا که باید فشار وارده از طرف نما به دیوار و از دیوار به سازه اصلی ساختمان انتقال یابد. در اجرای این نما از توری رابیتس، میلگرد و قوطی فلزی استفاده می‌شود، که رابیتس را روی نما کشیده و روی آن را ملات کاری می‌کنند. اطلاعات بیشتر در مورد این روش اجرای نما در ضابطه 714 آمده است.

آموزش نبشی کشی نمای ساختمان

نبشی کشی نما، پراهمیت‌ترین مرحله در اجرای نمای ساختمان به شمار می‌رود. درنتیجه باید به صورت اصولی و برنامه‌ریزی شده انجام شود. برای انجام نبشی کشی نما، ابتدا باید بتوانیم نوع نبشی مناسب را انتخاب کنیم و سپس بر اساس طرح نمای مورد نظر، نقشه نبشی کشی را تهیه می‌کنیم. بعد از تهیه نقشه می‌توانیم به اجرای نبشی کشی ساختمان بپردازیم.

1. انتخاب نبشی مناسب

نبشی مناسب بر اساس نوع متریال مورد نظر برای نما انتخاب می‌شود. به بیان دیگر، نمی‌توان برای تمام نماها از یک نوع نبشی استفاده کرد و باید براساس این که نما سنگی است یا آجری یا … پروفیل مناسب را انتخاب کرد.

2. تهیه نقشه نبشی کشی نما

بعد از این که نبشی مناسب را برای نما انتخاب کردید، می‌توانید نقشه نبشی کشی نما را با توجه به ابعاد نبشی بال نامساوی یا بال مساوی، طرح نما، محل اتصالات و جوش‌ها مشخص کنید. محل ایجاد منحنی و برامدگی‌ها نیز باید نبشی‌کشی شوند و به آن‌ها در تهیه نقشه دقت شود. بهتر است نقشه نبشی کشی نما در همان زمان تهیه نقشه‌های مصوب انجام شود تا بتوانیم محل اتصالات را از همان ابتدا مشخص کنیم.

3. اجرای نبشی کشی نما

بهترین حالت این است که نقشه‌ی نما در زمان طراحی نقشه‌های مصوب تهیه شده باشد نه در هنگام اجرای اسکلت. در غیر این صورت تحمل هزینه‌های بیشتری برای نصب پلیت اتصال شاسی خواهیم شد. که محل اتصال پلیت‌ها و فاصله‌ی آن‌ها بر اساس طرح مصوب نما مشخص می‌شود. بر اساس ضابطه 714، این فاصله نباید از 120 سانتی‌متر بیشتر شود.
اگر نبشی کشی نما را بعد از اجرای اسکلت انجام می‌دهیم، برای نصب پلیت اتصال نما به سازه باید از کاشت بولت، انکر بولت یا رول بولت استفاده کنیم. روش اتصال و سایز بولت‌ها با توجه به وزن نما مشخص می‌شود. بعد از این که پلیت اتصال نما به سازه را نصب کردیم، می‌توانیم شاسی اصلی نما را طبق مراحل زیر اجرا کنیم.

ریسمان کشی نمای ساختمان

ریسمان کشی به منظور مشخص کردن میزان برآمدگی و فرورفتگی های نما و تراز کردن آنها  صورت میگیرد . این ریسمان ها به صورت‌های افقی نصب می‌شوند.

استفاده میلگرد

در صورت نیاز سازه به میلگرد جوشکاری شده و توری‌های رابیتس به شاسی کشی نما متصل می‌شوند. توجه داشته باشید استفاده از میلگرد در زیرسازی نمای ساختمان، قیمت تمام‌شده زیرسازی ساختمان افزایش خواهد یافت.

استفاده از ملات

بستگی به نوع مصالح استفاده شده در نما دارد که اگر به عنوان مثال در نما از سیمان آجر و چوب استفاده شده باشد، نیاز به ملات برای اتصال بهتر نما به نبشی ‌ها ضروری خواهد بود.

بازبینی و رفع عیوب

در انتها و قبل از اجرای نما، کنترل نهایی زیرسازی نما انجام می‌شود تا نبشی کشی از استحکام مناسبی برخوردار باشد و به‌خوبی نیز تراز شده باشد.

نکات نبشی کشی نما

• طراحی نبشی کشی ساختمان مطابق با استاندارد ها و نقشه‌های ارایه شده توسط مهندسان.
• انتخاب مصالح با کیفیت و مرغوب به‌منظور افزایش استحکام و بهبود ظاهر ساختمان.
• انجام دقیق عملیات تراز کردن افقی و عمودی توسط افراد مجرب.
• انتخاب اتصالات و پروفیل‌های مناسب (در صورت استفاده از نمای سنگی پروفیل حد تحمل بالایی باید داشته باشد.)
• استفاده از نبشی‌ گالوانیزه یا استیل یا رنگ‌آمیزی نبشی فولادی به‌منظور بهبود مقاومت به زنگ‌زدگی آن‌ها و جلوگیری از فرسودگی زودرس و افزایش طول عمر.
• اجرای نبشی کشی نمای ساختمان

نکات نهایی برای رعایت استاندارد و نبشی کشی اصولی تر

• نبشی کشی قائم باید در فاصله‌های یک به یک متر میلگرد آجدار نمره 10 به نبشی جوش داده شود تا دیواره ها در زمان وارد شدن بار جانبی رفتار یکدستی از خود نشان دهند.
• نبشی کشی افقی بهتر است میلگرد 14 و در فاصله‌های 1 تا 1.5 متری به سقف متصل شود.
• مقاطع فولادی استفاده شده باید از جنس فولاد ضد زنگ مانند نبشی گالوانیزه یا نبشی اسپیرال باشند.
• استفاده از رابیتس  یا توری در مرحله نازک کاری، جهت اتصال بهتر نبشی و دیوار برای جلوگیری از ترک خوردن ناشی از حرکات ساختمان است. برای محکم کردن رابیتس می‌توان از سیم گالوانیزه استفاده کرد.
• در صورتی که طول دیوار از 6 متر بیشتر و طول آن از 40 برابر ضخامت دیوار بیشتر باشد به نبشی کشی عمودی نیاز است.
• در دیوارهای با ارتفاع بیش از 3.5 متر نبشی کشی افقی اجرایی ست.

سخن پایانی

همانطور که دریافتید ساختمان باید سازه‌ای امن برای انسان در شرایط نامطلوب باشد. در این مقاله سعی کردیم نکات و اصول و استاندارد‌های لازم در نبشی کشی را توضیح دهیم. توجه کنید که تعداد طبقات و پیچیدگی طرح و نوع پروفیل های مصرفی در هزینه های نهایی اثر گذار خواهد بود.