فوم بتن چیست؟ | از کاربرد تا انواع فوم بتن

فوم بتن بهتر است یا پوکه؟ از کدام یک از روش ها برای کف سازی ساختمان استفاده کنیم؟! در ادامه به بررسی کامل فوم بتن یا به عبارتی دیگر بتن سبک و مقایسه‌ آن با روش سنتی(پوکه) می‌پردازیم.

فوم بتن چیست؟

خیلی از افراد فکر می‌کنند که فوم بتن جز مصالح نوین محسوب می‌شود؛ در حالی که استفاده از فوم بتن به دوران امپراطوری روم باز می‌گردد. در آن زمان اولین فوم بتن با اضافه کردن خون حیوانات به مخلوط شن های کوچک، ماسه های درشت و آب ساخته شد. (البته حق اختراع نوع جدیدی از فوم بتن در سال 1924 به نام یک معمار سوئدی می‌باشد). همانطور که گفتیم فوم‌بتن نام دیگر از بتن سبک هست که از ترکیب آب، سیمان فوم کف‌زا و ماسه بادی یا ماسه نرم در دستگاه فوم ساز ساخته می‌شود.

این نوع بتن به دلیل متخلخل بودن و وجود هوا در آن، عایق خوبی برای صدا و حرارت می‌باشد. این ماده دارای چگالی پایینی است که در نتیجه می‌تواند وزن سازه رو تا حد زیادی کاهش دهد و به راحتی در هر محیطی قابل اجرا است.

برای خرید و استعلام قیمت بتن آماده می‌توانید به فروشگاه اینترنتی سیوان‌ لند مراجعه کنید.

مشخصات فوم بتن

فوم بتن نیز مانند هر محصول دیگری دارای مشخصات منحصر به فرد خود می‌باشد که معمولا در دو حالت بتن سخت شده و بتن تازه مورد بررسی قرار می‌گیرد. یک فوم بتن تازه دارای خواص فیزیکی زیر است:

• کارایی
• آب انداختگی
• جداشدگی
• قابلیت پمپ

حال اینکه خواص فیزیکی این مواد ارتباط زیادی با چگالی آن در حالت خشک شده‌ی فوم بتن دارد. به عبارت دیگر خواص فیزیکی فوم بتن سخت شده عبارتند از:

• مقاومت فشاری
• مقاومت کششی
• هدایت حرارتی
• مقاومت در برابر چرخه انجماد و ذوب
• جذب آب

بررسی انواع فوم‌بتن

مهم ترین عامل تعیین کننده کاربرد و تقسیم بندی فوم‌بتن، چگالی آن است. این ماده بر اساس چگالی به سه نوع تقسیم می‌شود:

• چگالی بالا(سازه‌ای): فوم‌بتن با چگالی بالا، دارای چگالی 1200 تا 1800 کیلوگرم بر متر مکعب است. از این چگالی، به منظور ساخت دیوارهای باربر، دیوارهای جدا کننده و… استفاده قرار می‌گیرد.
• چگالی متوسط: فوم‌بتن با چگالی متوسط دارای چگالی 800 تا 1000 کیلوگرم بر متر مکعب است. از این ترکیب چگالی اغلب در ساخت بلوک های پیش ساخته برای عضوهای غیر باربر به کار می‌رود.
• چگالی پایین(سبک): فوم‌بتن با چگالی پایین، دارای 300 تا 600 کیلوگرم بر متر مکعب است.

این نوع فوم بتن با (عنوان بتن سبک) شناخته می‌شود. بتن سبک گزینه بسیار خوبی برای عایق صدا و حرارت است.این نوع فوم بتن مقاومت خوبی در برابر آتش سوزی، رطوبت دارد.

کاربردهای وسیع فوم‌بتن

کاربردهای فوم‌بتن با توجه به چگالی آن متفاوت است. سیوان لند در ادامه به بررسی کاربردهای متداول آن در ساختمان سازی را می‌پردازد.

1.شیب بندی پشت بام (فوم‌بتن سقفی)

فوم‌‌بتن یکی از با صرفه ترین و بهترین مصالح سبکی است که می توان از آن برای پوشش شیب بندی استفاده نمود.

2.کف بندی طبقات (فوم‌بتن کف)

به دلیل سبکی وزن فوم‌بتون و آسان بودن تهیه آن می‌توان تمامی کف طبقات محوطه و بالکن ساختمان را بعد از اتمام کارهای تاسیساتی با آن پوشاند و عملیات بعدی را مستقیما روی آن انجام داد.

3.بلوک های غیر باربر سبک

با استفاده از این نوع بلوک ها علاوه بر اینکه از سنگین تر کردن ساختمان جلوگیری می‌شود، عملیات حمل و نصب خیلی سریع انجام می‌گیرد.

4.استفاده در پوشش های تیر و ستون

این نوع بتون به عنوان لایه محافظ در مقابل آتش سوزی برای پوشش تیر و ستون های سازه های فولادی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

5.استفاده در بلوکاژ

استفاده از فوم‌بتن در بلوکاژ کف ساختمان ها و به عنوان ماده پرکننده(به جای خاکریزی و کامپکشن).

6. جهت زیر سازی سنگفرش

از این نوع بتن در خیلی از کشورها برای جدول کشی خیابان ها و فضاهای تفریحی هم استفاده می‌شود. علاوه بر این از واش بتن هم برای کفپوش خیابان و پیاده رو استفاده می‌کنند.

بررسی مزایا فوم‌بتن و دلیل محبوبیت آن

فوم‌بتن به عنوان یکی از جدیدترین مصالح قابل استفاده در صنعت ساخت و ساز کشور، از محبوبیت زیادی نیز برخوردار شده است. علت محبوبیت این ترکیب به دلایلی از جمله وزن پایین، مقاومت در برابر آتش، عایق حرارتی و… که در ادامه به تفکیک آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

وزن سبک فوم بتن

همانطور که گفتیم نام دیگر فوم بتن، بتن سبک است. فوم بتن وزن سبکی در حدود ۴۰۰ تا ۱۷۰۰ کیلوگرم در مترمکعب دارد و همین مسئله می تواند دلیلی برای کاهش وزن کل سازه ساخته شده باشد. همینطور وزن پایین فوم‌بتن، باعث سهولت جابجایی، مدیریت ساده‌تر و کنترل بهتر فرایند بتن‌ریزی می‌شود.

ارزان تر از بتن سنتی

از جمله مهم‌ترین دلایل محبوبیت فوم‌بتن بین کارفرمایان، ارزان تر بودن آن نسبت به بتن سنتی(بتن با پوکه) است.

سرعت بالا و سهولت ساخت

 یکی از مزایای مهم این ترکیب، سهولت ساخت و سرعت بالا در اجرای پروژه هست. با استفاده از بتن سبک در اجرای پروژه ها می‌توان از هدر دادن وقت در اجرای کف سازی جلوگیری کرد. سرعت اجرای فوم‌بتن حدود ۷ برابر بیشتر از روش سنتی می باشد. درواقع اگر با روش سنتی ۸۰ مترمربع، کف سازی را اجرا کنیم با فوم بتن می توانیم حدود ۵۶۰ مترمربع در همان زمان اجرا کنیم.

عایق حرارت

فوم بتن به دلیل وجود هوا و فضای متخلخل مانند یک عایق حرارتی بسیار خوب عمل می‌کند.

جذب صدا و عایق صوتی

چگالی پایین و وجود حباب های هوا درون ساختار فوم‌بتن، آن را به یک ماده مقاوم در برابر صدا تبدیل کرده است.

مقاومت فشاری بالا

مقاومت فشاری یکی از پارامتر های مهم در صنعت ساخت و ساز است. زیرا میزان قابلیت فشار و بار را بر روی سطح نشان می‌دهد. مقاومت فشاری و کششی بالای فوم‌بتن سبب شده که در بسیاری از کشور های پیشرفته، علاوه بر ساختمان سازی از بعضی انواع فوم‌بتن برای کف سازی معابر و زیرسازی راه ها استفاده شود.

مقاومت در برابر آتش

در فوم‌بتن از نوع سبک، حباب‌های هوا باعث افزایش مقاومت بتن در برابر آتش سوزی می‌شوند.به طور مثال، قطعه‌ای از فوم بتن با وزن مخصوص 700 تا 800 کیلوگرم در متر مکعب که حداقل 8 سانتی متر ضخامت داشته باشد، می‌تواند تا دمای 1270 درجه سانتی گراد گرما را تحمل کند، که این نسبت به بتن معمولی یا سنتی بسیار مقاومت بالاتری دارد.

جذب آب و نفوذپذیری بالا

فوم بتن، مخصوصا نوع سبک آن آب را به راحتی جذب و از درون خود عبور می‌دهد.

اثرات زیست محیطی

یکی از مواد پرکاربرد در فوم بتن، خاکستر بادی است. این ماده از محصولات جانبی پسماندهای صنعتی درست می‌شود. از این رو، خاکستر بادی، اثرات منفی بتن بر طبیعت را کاهش می‌دهد.

حذف ماهیچه کشی و خسارت نزدن به تاسیسات کف

حمل مصالح، پوکه و رفت آمد کارگران و استفاده از ابزارهای مختلف، احتمال خسارت زدن به تاسیسات کف ساختمان را افزایش می‌دهد. اما هنگام اجرای فوم بتن، بتن از طریق پمپ به طبقات منتقل می‌شود، بنابر میزان رفت و آمد را کاهش داده و احتمال ایجاد خسارت به بخش های دیگر را به صفر میرساند. فوم بتن به علت روان بودن و داشتن حباب های ریز، می‌تواند عایق تاسیسات کف ساختمان باشد و نیازی به ماهیچه کشی ساختمان وجود ندارد.

معایب فوم بتن

• نیاز به متخصص برای نصب قطعات پیش ساخته.
• کاهش مقاومت با کاهش چگالی.
• وابستگی زیاد هزینه تمام شده به سیمان.
• احتمال به وجود آمدن پدیده انقباض یا افت بتن وجود دارد که دچار ترک خوردگی می‌شود.
• وابستگی زیاد دوام به نسبت فضاهای متخلخل متصل به کل فضای متخلخل.

نحوه تولید و اجرای فوم بتن

این محصول طی مراحل بسیار ساده‌ای تولید شده و جهت مصارف گوناگونی استفاده می‌شود. در ابتدای کار تجهیزات مورد نیاز برای تولید فوم بتن را تهیه و آن‌ها را در مسیر پمپ بتن نصب می‌کنند. این تجهیزات و نحوه اجرای فوم بتن، طی مراحل زیر انجام می‌گیرد:

1. میکسر
2. پمپ
3. مولد فوم
4. مخزن آب و فوم
5. کمپرسور هوا
6. تزریق کننده فوم

فوم بتن طی یک فرآیند حل مواد فعال سطحی در آب، عبور محلول از دستگاه مولد فوم، ایجاد فوم پایدار و انتقال آن به درون ملات یا دوغاب سیمانی تولید می‌شود. اما اگر بخواهیم روش‌های ساخت این متریال را دسته بندی کنیم، در دو دسته‌ی ساخت همزمان و یا توسط فوم آماده قرار می‌گیرد.

تولید فوم بتن به روش ساخت همزمان

در این روش ابتدا مواد اصلی سازنده‌ی فوم که شامل سیمان، خاکستر بادی یا ماسه می‌شود را درون یک محفظه ریخته و آن‌ها را با هم مخلوط می‌کنند. فرآیند مخلوط کردن این مواد باید با نهایت دقت و کنترل بالا صورت بگیرد. این روش به دو صورت مرطوب و خشک قابل اجرا است.

روش مرطوب

در این روش از متریال‌هایی با رطوبت ذاتی بیشتر استفاده می‌کنند که مخلوط کردن متریال اولیه در این روش به کمک چندین میکسر ثابت انجام می‌شود. حجم محصول نهایی در این روش به چگالی فوم بتن بستگی دارد. چگالی مخلوط را معمولا توسط یک چگالی سنج که بر روی میکسر تعبیه شده است، به طور مداوم اندازه گیری می‌کنند.

روش خشک

در این روش از متریال‌های خشک جهت تولید فوم بتن استفاده می‌کنند. در این روش ابتدا مواد خشک را به سیلوهای موجود در کارخانه منتقل می‌کنند و سپس آن‌ها را توسط میکسرها با یکدیگر مخلوط کرده و مخلوط نهایی را تولید می‌کنند. پس از آن نوبت بهخ این می‌رسد که مواد مخلوط شده را به محفظه اختلاط انتقال داده و فوم را به آن اضاف کنند و طی مخلوط کردن دوباره‌ی این ترکیب، محصول نهایی تولید خواهد شد.

تولید فوم بتن توسط کف آماده

همانطر که از نام این روش مشخص است، برای تولید فوم بتن از کف‌های آماده استفاده می‌کنند. مواد اولیه برای ساخت این محصول توسط تراک میکسرها به محل پروژه انتقال داده می‌شود. پس از آن فوم آماده را همزمان با چرخش میکسر به مخلوط درون آن اضافه می‌کنند. این روش برای تولید مقادیر کم بتن در پروژه‌های کوچک مانند دوغاب ریزی یا پر کردن تراشه‌ها مناسب می‌باشد. پس از تشکیل فوم، آن را با ترکیب سیمانی که نسبت آب به سیمان آن 0.4 تا 0.6 است، ترکیب می‌کنند.

درصورتی که میزان رطوبت ملات بالا باشد، حباب‌های فوم ناپایدار خواهند شد. اما اگر میزان رطوبت ملات پایین باشد، ترکیب کردن فوم آماده با مواد اولیه‌ی درون میکسر سخت خواهد شد. در این روش، کنترل چگالی و میزان هوا دشوار خواهد بود. به همین دلیل معمولا بازه‌ای برای حداقل و حداکثر مقاومت تسلیم قابل قبول بتن‌های ساخته شده با این روش، در نظر گرفته می‌شود.

کف سازی با فوم بتن یا پوکه صنعتی

پوکه ها به علت مقاومت بالا و سبک بودن کاربردهای زیادی در صنعت ساختمان سازی دارند، یکی از کاربردهای اصلی آنها در کف سازی ساختمان است. در ادامه کف سازی با پوکه را با اصلی ترین رقیبش یعنی فوم بتن مقایسه می‌کنیم و مزایا و معایب‌های اصلی شان را بررسی می‌کنیم.

برای خرید و استعلام قیمت انواع افزدونی های بتن می‌توانید به سایت سیوان لند مراجعه کنید.

مزایا

معایب

جمع بندی

در نهایت اگر بخواهیم به این سوال جواب بدیم که فوم بتن بهتر است یا پوکه؟ می‌توانیم بگوییم که فوم بتن از نظر هزینه مقرون به صرفه، راحتی و سریع تر بودن امتیاز بیشتری می‌گیرد؛ اما اگر مقاومت برای‌تان در اولویت بالاتری است، پوکه صنعتی گزینه بهتری برای شما است. برای مثال خیلی از ساختمان سازان برای کف سازی طبقات از فوم‌بتن استفاده می‌کنند اما برای پشت بام که در معرض نور آفتاب، سرما و گرما است سعی می‌کنند از پوکه استفاده کنند.