ظرفیت کابین آسانسور یکی از فاکتورهای مهم آن است که هم توان آسانسور را مشخص می‌کند و هم بر ابعاد کابین آسانسور تاثیر دارد. برای محاسبه ظرفیت کابین آسانسور به اولین نکته‌ای که باید توجه کرد نوع کاربری آن و محلی است که آسانسور نصب میشود. به بیانی دیگر توجه به ظرفیت کابین آسانسور در ساختمان‌های پر تردد اهمیت بیشتری دارد. در این مقاله به نکات ظرفیت آسانسور خواهیم پرداخت و جدول آن را نیز به شما ارائه خواهیم کرد.
اهمیت تعیین ظرفیت کابین آسانسور
شاید تعیین ظرفیت کابین آسانسور به نظر موضوع کم اهمیتی بیاید، اما بالعکس این امر موضوعی است که بی‌توجهی به آن می‌تواند عدم رضایت مصرف کنندگان را به همراه داشته باشد. به طوری که اگر ظرفیت کمتر از اندازه استاندارد و میزان رفت و آمد در ساختمان باشد، آسانسور در هر بار جابه‌جایی تعداد افراد کمتری را می‌تواند جابه‌جا کند و مابقی نفرات باید منتظر بمانند.
از طرف دیگر هم نمی‌توانیم بگوییم که ظرفیت کابین آسانسور را زیاد در نظر می‌گیریم تا چنین مشکلاتی پیش نیاید. بیشتر در نظر گرفتن ظرفیت کابین در مرحله اول باعث بالا رفتن هزینه آسانسور و در مرحله بعد باعث کاهش فضای مفید ساختمان میشود. در نتیجه در تعیین ظرفیت کابین آسانسور باید دقت کافی به خرج داده شود تا مقدار دقیق آن مشخص شود.
موارد تاثیرگذار بر ظرفیت کابین آسانسور
یکی از اولین فاکتورهای تاثیرگذار بر ظرفیت کابین آسانسور، ابعاد آن است. البته این بدان معنا نیست که هرچه مساحت کابین بیشتر بود ظرفیت آن نیز بیشتر است. بلکه در کنار مساحت کابین باید به توان موتور آسانسور نیز دقت شود. به طوری که این دو مورد تکمیل کننده یکدیگر هستند. یعنی برای بالا بردن ظرفیت کابین آسانسور هم باید ابعاد آن بیشتر شود و هم باید توان موتور افزایش یابد.
نکات مهم پیش از تعیین ظرفیت کابین آسانسور
لازم است پیش از طراحی و تعیین ظرفیت کابین آسانسور به موارد زیر دقت کنید:
- در ساختمان‌های بیش از سه طبقه وجود حداقل یک آسانسور الزامی است.
- در ساختمان‌های بیشتر از 7 طبقه (ساختمان‌هایی با ارتفاع بیش از 28 متر) باید حداقل دو دستگاه آسانسور وجود داشته باشد.
- حتما یکی از آسانسورهای موجود در ساختمان باید ویلچربر باشد.
- محل قرارگیری آسانسور در ساختمان باید به نحوی باشد که فاصله کمی تا درب ورودی اصلی ساختمان داشته باشد.
- فاصله آسانسور تا درب ورودی هر واحد در هر طبقه باید کمتر از 45 متر باشد.
- محل قرارگیری آسانسور باید به گونه‌ای باشد که دسترسی به آن از تمام نقاط ساختمان راحت باشد.
محاسبه ظرفیت کابین آسانسور
برای محاسبه ظرفیت آسانسور باید اطلاعات ساختمان نظیر نوع کاربری، تعداد طبقات، تعداد واحدها در هر طبقه، ارتفاع ساختمان و فاصله طبقات را در اختیار داشته باشیم. با در دست داشتن این اطلاعات می‌توان جمعیت ساختمان و ترافیک مورد انتظار برای آسانسور، زمان انتظار آسانسور و مدت زمانی که طول می‌کشد آسانسور فاصله پایین‌ترین طبقه تا بالاترین طبقه را طی کند را تخمین زد.
سپس با در دست داشتن اطلاعات حاصل از این محاسبات می‌توان تعداد آسانسور مورد نیاز، سرعت مناسب برای آسانسور و ظرفیت کابین آسانسور را به دست آورد. البته برای انجام این محاسبات باید اندازه چاه آسانسور و فضای موتورخانه و هم‌چنین نوع آسانسور (مسافربر، ویلچربر، برانکاردبر، خودروبر و …) را در نظر گرفت.
نکات کلی در محاسبه ظرفیت کابین
- در آسانسور به پایین‌ترین طبقه، طبقه‌ی اصلی می‌گویند و همان طبقه‌ای است که افراد پیاده از سطح خیابان به آن دسترسی دارند.
- زمان انتظار در طبقه اصلی آسانسور برابر است با زمان بین دو حرکت متوالی آسانسور در طبق اصلی.
- ظرفیت جابه‌جایی آسانسور برابر است با درصدی از جمعیت ساختمان که آسانسور می‌تواند در یک جابه‌جایی در خود جای دهد.
- زمان تئوری برابر است با تقسیم زمان سفر بر زمان سرعت و مدت زمانی است که آسانسور فاصله‌ی بین دورترین طبقات را طی می‌کند.
استاندارد ملی برای تعیین ظرفیت کابین
بر اساس استاندارد ملی 6303-1، برای تعیین ظرفیت کابین آسانسور مسافربر ابتدا باید مساحت مفید کابین را در ارتفاع یک متری از کف کابین (بدون در نظر گرفتن فضایی که دستگیره‌ها اشغال می‌کنند) و با در نظر گرفتن پاخور ورودی محاسبه کرد. که عدد به دست آمده باید با حداقل و حداکثر تعیین شده در جدول محاسبه ظرفیت کابین آسانسور هم‌خوانی داشته باشد.
جدول محاسبه ظرفیت کابین آسانسور
جدول محاسبه ظرفیت کابین آسانسور نشان می‌دهد که در هر مساحت از کابین آسانسور، چند مسافر جای می‌گیرد. یا اینکه برای هر تعداد مسافر، مساحت کابین باید چقدر باشد. سپسش موتور آسانسور با توجه به مساحت مفید کابین و فضای چاه انتخاب میشود. و هرچه مساحت کابین بیشتر میشود، توان موتور نیز باید افزایش یابد.
| تعداد مسافر | حداکثر مساحت مفید کابین (مترمربع) |
| 1 | 28 |
| 2 | 48 |
| 3 | 60 |
| 4 | 79 |
| 5 | 98 |
| 6 | 1.17 |
| 7 | 1.31 |
| 8 | 1.45 |
| 9 | 1.59 |
| 10 | 1.73 |
| 11 | 1.87 |
| 12 | 2.01 |
| 13 | 2.15 |
| 14 | 2.29 |
| 15 | 2.43 |
| 16 | 2.57 |
| 17 | 2.71 |
| 18 | 2.85 |
| 19 | 2.99 |
| 20 | 3.13 |
به جز جدول بالا که در مبحث پانزدهم مقررات ملی ساختمان آماده است و ظرفیت کابین را بر اساس مساحت مفید آن مشخص می‌کند، جدول دیگری برای محاسبه ظرفیت کابین آسانسور برای شما تهیه کرده‌ایم که اطلاعاتی کلی‌تری را در بر دارد و ظرفیت آسانسور را بر اساس تعداد طبقات و واحدها مشخص می‌کند.
| تعداد طبقات | تعداد واحد هر طبقه | تعداد آسانسور | ظرفیت کابین آسانسور (کیلوگرم) | سرعت آسانسور (متر بر ثانیه) |
| 5 | 2 تا5 | 1 | 1630 | 0.63 |
| 5 | 6 تا 8 | 1 | 1630 | 1 |
| 5 | 9 و 10 | 2 | 1630
11000 |
1 |
| 6 | 1 تا 5 | 1 | 1630 | 1 |
| 7 | 1 تا 10 | 2 | 1400
11000 |
1 |
| 8 | 1 تا 10 | 2 | 1400
11000 |
1.6 |
| 9 | 1 تا 10 | 2 | 1400
11000 |
1.6 |
| 10 | 1 تا 10 | 2 | 1400
11000 |
1.6 |
| 11 | 1 تا 10 | 2 | 1400
11000 |
1.6 |
| 12 | 1 تا 10 | 2 | 1630
11000 |
2.5 |
| 13 | 1 تا 10 | 2 | 1630
11000 |
2.5 |
| 14 | 1 تا 8 | 3 | 1630
11000 |
2.5 |
| 14 | 9 و 10 | 3 | 2630
11000 |
2.5 |
| 15 | 2 تا 6 | 2 | 1630
11000 |
2.5 |
| 15 | 7 تا 10 | 3 | 2630
11000 |
2.5 |
| 16 | 2 تا 5 | 2 | 1630
11000 |
2.5 |
| 16 | 6 تا 10 | 3 | 2630
11000 |
2.5 |
| 17 | 2 تا 5 | 2 | 1630
11000 |
2.5 |
| 17 | 6 تا 10 | 3 | 2630
11000 |
2.5 |
| 18 | 2 تا 5 | 2 | 1630
11000 |
2.5 |
| 18 | 6 تا 10 | 3 | 2630
11000 |
2.5 |
| 19 | 2 تا 10 | 3 | 2630
11000 |
2.5 |
| 20 | 2 تا 10 | 3 | 2630
11000 |
2.5 |
جمع بندی
تعیین ظرفیت کابین آسانسور از موارد مهمی است که باید به آن دقت شود. بی‌دقتی در تعیین این فضا می‌تواند از یک سو باعث نارضایتی استفاده کنندگان و از سوی دیگر باعث هدر رفتن فضای مفید ساختمان شود. ظرفیت کابین را باید بر اساس ابعاد آن و هم‌چنین توان موتور آسانسور تعیین کرد. هم‌چنین در تعیین ظرفیت کابین آسانسور باید به مواردی هم‌چون نوع کاربری آسانسور و ساختمان، تعداد طبقات، تعداد واحدهای هر طبقه و میزان ترافیک ساختمان و … دقت شود.
برای تعیین ظرفیت می‌توان از جدول محاسبه ظرفیت کابین آسانسور کمک گرفت که در آن مساحت مورد نیاز برای هر تعداد ظرفیت مشخص شده است. در جدول ارائه شده دیگر می‌توانید ظرفیت کابین آسانسور مورد نیاز را بر اساس تعداد طبقات و تعداد واحدهای هر طبقه ببینید و هم‌چنین مشاهده کنید که برای هر ساختمان به چه تعداد آسانسور احتیاج است. مثلا ظرفیت کابین آسانسور 6 نفره برابر با 1630 کیلوگرم است. شما هم‌چنین می‌توانید برای مشاهده قیمت کابین آسانسور 6 نفره و هم‌چنین ظرفیت‌های دیگر به وب‌سایت سیوان لند مراجعه کنید.
