آسانسور پیچی یکی دیگر از انواع آسانسور است که به این خاطر این اسم به آن اختصاص داده شده است که با پیچ بزرگی عمودی کار میکند. آسانسور پیچی می‌تواند همانند آسانسور پنوماتیک و پانوراما، کابینی شیشه‌ای داشته باشد. در این مقاله نحوه کارکرد آسانسور پیچی را بررسی می‌کنیم و به مقایسه‌ی آن با آسانسور هیدرولیک می‌پردازیم.
آسانسور پیچی چیست؟
آسانسور پیچی را می‌توان در دسته‌ی آسانسورهای خانگی قرار داد. این آسانسور که برای ساختمان‌های سه چهار طبقه مناسب است را معمولا مثل آسانسور پنوماتیک با کابین و شفت شیشه‌ای می‌سازند. این نوع آسانسورها گزینه بسیار مناسبی برای ساختمانهایی است که فضای کمی برای احداث آسانسور دارند.
سیستم نیرو محرکهی این آسانسور متشکل از یک پیچ بلند، مهره و تسمه است، که این اجزا به کمک موتور الکتریکی به حرکت درمی‌آیند. سیستمی که برای این آسانسور چیده شده است بسیار ایمن است و احتمال بروز هرگونه حادثه را به صفر رسانده. این سیستم به نحوی چیده شده است که آسانسور در حالت عادی، ثابت و قفل است. تنها چیزی که کابین را به حرکت درمی‌آورد تسمه است و در صورت پاره شدن این تسمه، آسانسور از کار می‌افتد.
از دیگر ویژگی‌های آسانسور پیچی این است که موتور آن‌ها کوچک و سبک است. به همین دلیل هم نیازی به موتورخانه ندارند و موتور بر روی بدنه‌ی خود آسانسور نصب می‌شود. با این حال از آسانسور پیچی می‌توان برای جابه‌جایی تعداد بالای افراد هم استفاده کرد و ظرفیت بالایی دارند.
اجزای آسانسور پیچی
قطعات اصلی آسانسور پیچی را می‌توان موتور و پیچ آن‌ها دانست. از آن‌جا که موتور آسانسور پیچی با مابقی آسانسورها متفاوت است،؛ سایز کوچک‌تری دارد و سبک‌تر هم هست. این موتور را می‌توان هم در سقف آسانسور و هم در زیر کابین نصب کرد. موتور این دسته از آسانسورها با استفاده از یک تسمه، مهره‌ای را به دور پیچ می‌چرخانند. پیچ نیز جزء اصلی است، که به خاطر وجود همین پیچ هم نام این آسانسور را آسانسور پیچی گذاشته‌اندو حرکت آسانسور هم با پیچ است.
مزایا و معایب آسانسور پیچی
آسانسورهای پیچی با سیستم متفاوتی که از سایر آسانسورها دارند، مزایای متعددی را به ارمغان آورده‌اند. اما نوع همین سیستم محرکه نیز باعث محدودیت‌هایی در این آسانسور شده است.
مزایای آسانسورهای پیچی
- استفاده از کابین‌های شفاف و شیشه‌ای و در نتیجه داشتن ظاهری زیبا و شیک
- انعطاف پذیری در طراحی آسانسور و تطبیق آن با فضا
- سرویس و نگهداری آسان این آسانسورها در مقایسه با انواع دیگر آسانسور نظیر آسانسور هیدرولیکی
- نیاز به فضای اندک و در نتیجه قابلیت نصب در فضای بین راه پله‌ها
- عدم نیاز به موتورخانه
- قابلیت اجرا بر روی نما و داخل خانه‌های دوبلکس و تریپلکس
- امنیت بالا به خاطر نیرو محرکهی منحصر به فرد
- در هنگام قطعی برق آسانسور از سیستم پشتیبان برق استفاده میکند
معایب آسانسورهای پیچی
- این آسانسورها را تنها می‌توان برای ارتفاع اندک، نهایتا ساختمان سه طبقه، اجرا کرد
- سرعت آسانسورهای پیچی پایین است
- آسانسورهای پیچی از قدرت کمتری نسبت به سایر آسانسورها دارند
- استهلاک آسانسورهای پیچشی به خاطر درگیر بودن قطعات آن‌ها زیاد است
- قیمت این نوع آسانسور در مقایسه با دیگر آسانسورها نسبتا بالاتر است
تفاوت آسانسور پیچی و هیدرولیکی
مهم‌ترین و اصلی‌ترین تفاوت آسانسور پیچی با آسانسور هیدرولیک در نحوه تأمین نیرو محرکه آن‌ها می‌باشد. آسانسورهای هیدرولیکی نیرو محرکهی خود را از جک و پاوریونیت می‌گیرند و با تزریق روغن سیلندر، کابین جابه‌جا می‌شود. اما در آسانسور کششی کابین به وسیله یک پیچ عمودی و موتوری که مهره را به دور پیچ می‌چرخاند حرکت میکند.
از دیگر تفاوت این دو نوع آسانسور استفاده از سیم بکسل است. که چون در آسانسورهای پیچی از سیم بکسل استفاده نمی‌شود، احتمال سقوط آن‌ها وجود ندارد و در نتیجه امنیت بسیار بالایی دارند. به جز نبود سیم بکسل، استفاده از پیچ حلزونی در گیربکس آسانسور باعث شده که قابلیت خود قفلی پیچ مانع از سقوط آسانسور شود. اما در عوض سرعت این آسانسورها نسبت آسانسور هیدرولیکی پایین‌تر است.
نتیجه گیری
آسانسور پیچی نوعی از آسانسورهاست که سیستم عملکرد آن به طور کامل با دیگر آسانسورها تفاوت دارد. برای حرکت آسانسور پیچی، موتور آسانسور به وسیله‌ی سیمی که از یک سو به موتور وصل است و از سوی دیگر به یک مهره، مهره را می‌چرخاند. با چرخیدن این مهره به دور پیچ، آسانسور حرکت میکند. نبود سیم بکسل و قابلیت خود قفلی پیچ باعث شده است که آسانسورهای پیچی سقوط نکنند و جزو ایمن‌ترین آسانسورها باشند.
آسانسورهای پیچی به فضای اندکی احتیاج دارند و برای نصب آن‌ها نیازی به موتورخانه نیست. از همین رو این آسانسورها گزینه مناسبی برای ساختمانهایی هستند که فضای اندکی دارند و هم‌چنین می‌توان آن‌ها را در خانه‌های دوبلکس و تریبلکس و حتی برروی نما اجرا کرد. از آن‌جا که کابین آسانسور پیچی را شیشه‌ای درست می‌کنند و شفت آن نیز شفاف است، نمایی از بیرون را در مقابل مسافر ارائه می‌دهند. این ویژگی به علاوه انعطاف آسانسورهای پیچی در طراحی باعث شده است که این آسانسورها برای اجرا در رستوران‌ها و مراکز خرید طرفدار داشته باشند. البته هنوز در ایران استفاده از آسانسورهای پیچی آنچنان فرگیر نشده است.
