در دسته‌بندی کلی آسانسورها می‌توان آن‌ها را به دو دسته آسانسور هیدرولیکی و آسانسور کششی تقسیم کرد. آسانسورهای هیدرولیکی در پی رفع مشکلات آسانسورهای کششی مثل امنیت پایین، وزن زیاد، توان و قدرت کم و… به وجود آمدند. در ادامه به معرفی آسانسور هیدرولیک و نحوه کارکرد آن خواهیم پرداخت.
آسانسور هیدرولیکی چیست؟
کمتر کسی است که نداند آسانسور چیست و تجربه استفاده از آن را نداشته باشد. آسانسور هیدرولیک نوعی از آسانسورهاست که توسط جکی هیدرولیکی به حرکت درمیآید. از آسانسورهای هیدرولیکی بیشتر برای ساختمانهای تا 5-6 طبقه استفاده میشود و متوسط سرعت آن‌ها 0.6 متر در ثانیه است.
شیوه کار آسانسور هیدرولیکی
در آسانسور هیدرولیک تلمبه‌ای وجود دارد که روغن را با فشار از مخزن به سمت سیلندر می‌فرستد. که در اثر این امر به پیستون نیز فشار وارد میشود و کابین آسانسور به بالا حرکت میکند. با نزدیک شدن آسانسور به طبقه مورد نظر، سیستم کنترل به موتور سیگنال ارسال میکند و سوپاپ و شیرهای کنترل بسته می‌شوند و کابین با فشار ثابتی متوقف میشود.
برای پایین آمدن آسانسور هم سیستم کنترل دوباره به سوپاپ سیگنال ارسال میکند. با باز شدن سوپاپ راه برای برگشت روغن از سیلندر به مخزن باز میشود. وزن کابین آسانسور و سرنشینان آن به پیستون فشار وارد میکند و باعث میشود که روغن به داخل مخزن برگردد. برای توقف آسانسور نیز دوباره سوپاپ بسته میشود و کابین در طبقه مورد نظر توقف میکند.
آسانسور هیدرولیک برای چه ساختمانهایی مناسب است؟
برای این که بدانیم آسانسور هیدرولیکی برای چه ساختمانهایی مناسب است ابتدا باید با ویژگی‌های آن آشنا باشیم. مورد اول سرعت این آسانسورهاست که چیزی بین 0.125 تا 1 متر بر ثانیه است؛ که متداول‌ترین سرعت آن 0.6 متر بر ثانیه است. مورد دوم این که آسانسور هیدرولیک برای بالا رفتن به انرژی زیادی نیاز دارند. همین دو ویژگی باعث می‌شوند که از این آسانسورها بیشتر برای ساختمانهای تا 5 طبقه استفاده شود.
مزایا و ویژگی‌های آسانسور هیدرولیک
در بخش قبل به دو ویژگی آسانسور هیدرولیک اشاره کردیم. برخی دیگر از مزایا و ویژگی‌های آن به شرح زیر می‌باشد:
- چون دارای جک است احتمال سقوط آن وجود ندارد و ضریب ایمنی بالایی دارد
- به دلیل این که وزنه تعادل ندارد فضای کمتری را اشغال میکند
- به موتورخانه در بالای ساختمان احتیاجی ندارد
- ظرفیت بالا برای جابه‌جایی بار
- امکان استفاده از کابین‌های تمام شیشه‌ای در جک مستقیم
- صرفه‌جویی در مصرف برق
- سیستم پایین آمدن آن بدون موتور و با نیرو جاذبه است
- بی‌صدا بودن و حرکت یکنواخت آسانسور
- دسترسی آسان به موتور آسانسور در صورت نیاز
- استهلاک کم و دوام قطعات
- امکان تنظیم سرعت حرکت آسانسور
- توقف ملایم و تراز کابین
- توقف و شروع به حرکت بدون ضربه و شوک
معایب آسانسور هیدرولیک
آسانسورهای هیدرولیکی در کنار مزایای بسیار، معایبی هم دارند که برخی از آن‌ها در زیر آمده‌اند. البته اگر در هنگام نصب آسانسور هیدرولیکی ضوابط و استانداردها رعایت شوند و این کار با دقت و به درستی انجام شود، مزایای آسانسورهای هیدرولیکی از آسانسورهای کششی بسیار بیشتر است.
- سرعتی کمتر از سایر آسانسورها
- تنها مناسب تعداد طبقات کم (تا 5 طبقه) است
- افزایش دمای روغن در هنگام استفاده مکرر، مخصوصا در پایین آمدن
- فرسایش قطعات در تماس با خاک
- محدود بودن تعداد استارت‌ها در مقابل آسانسورهای کششی
- امکان نشتی روغن در چاهک آسانسور
انواع آسانسور هیدرولیک
انواع آسانسور هیدرولیک را می‌توان به دو صورت دسته بندی کرد. در یک دسته، آسانسورهای هیدرولیک به مستقیم جک از زیر، مستقیم جک از بغل و غیرمستقیم جک از بغل و در دسته‌بندی دیگر به آسانسورهای چاهک‌دار، بدون چاهک، طنابی و روملس (بدون اتاق) تقسیم می‌شوند.
آسانسور هیدرولیک مستقیم جک از زیر
این نوع آسانسور برای ساختمانهایی مناسب است که فضای محدودی برای تعبیه چاله آسانسور دارند. آسانسور مستقیم جک از زیر چون نیازی به نصب قاب وزنه و چیزهای دیگر در اطراف کابین ندارد و می‌توان تمام فضای چاه را به کابین آسانسور اختصاص داد. البته باید این نکته را در نظر گرفت که برای نصب این آسانسورها چون جک در زیر قرار دارد، باید زمین را نیم متر بیشتر از مسیر حرکتی حفر کرد.
آسانسور هیدرولیک مستقیم جک از بغل
در آسانسور هیدرولیکی مستقیم جک از بغل دیگر نیازی نیست که مثل جک از زیر، زمین را نیم متر بیشتر حفر کنیم؛ اما چون جک در بغل قرار می‌گیرد باید قسمتی از فضای چاه را به جک اختصاص دهیم و در نتیجه ابعاد آسانسور کوچک‌تر میشود. با این حال این آسانسورها هنوز هم از آسانسورهای کششی فضای کمتری را اشغال می‌کنند
آسانسور هیدرولیک غیرمستقیم جک از بغل
از آسانسورهای هیدرولیکی جک از بغل برای تعداد طبقات بیشتر استفاده میشود. این مدل آسانسور نسبت به مستقیم جک از زیر به جک کوتاه‌تری نیاز دارد. در مدل‌های جک از بغل کابین دو برابر جک حرکت میکند. یعنی اگر جک نیم متر جایه‌جا شود، کابین 1 متر حرکت میکند. این مدل برخلاف دو مدل قبل با سیم بکسل کار میکند و برای افزایش ایمنی و جلوگیری از سقوط به پاراشوت و گاورنر نیاز دارد.
نکات قابل توجه در هنگام خرید آسانسور هیدرولیکی
در هنگام خرید و سفارش بهتر است که نکات زیر را در نظر داشته باشید:
- نوع کاربری آسانسور: مسافربر، خودروبر، برانکاردبر، باربر و …
- ظرفیت آسانسور: ظرفیت آسانسور ارتباط مستقیم با ابعاد کابین دارد
- جنس کابین آسانسور
- تعداد درب‌های کابین آسانسور: که بر وزن آسانسور تاثیر دارد
- تعداد طبقات ساختمان
- طول مسیر حرکت:فاصله بین اولین و آخرین طبقه
- اورهد: فاصله بین کف اولین طبقه تا بالاترین نقطه چاه آسانسور
- عمق چاله
- قیمت آسانسور هیدرولیک
جمع‌بندی
آسانسورهای هیدرولیکی یکی از انواع آسانسورها هستند و نسبت به آسانسورهای کششی مزایای بیشتری دارند. در هنگام بالا رفتن این آسانسورها، یک پمپ روغن را از مخزن به داخل سیلندر می‌راند و باعث بالا رفتن پیستون میشود؛ و در هنگام پایین آمدن روغن دوباره به مخزن برمی‌گردد و کابین آسانسور به وسیله نیروی جاذبه پایین می‌آید.
آسانسورهای هیدرولیکی به سه صورت مستقیم جک از زیر، مستقیم جک از بغل و غیرمستقیم جک از بغل تقسیم می‌شوند. این آسانسورها بیشتر برای ساختمانهایی با 2 تا 4 طبقه مناسب هستند و سرعت متوسط آن‌ها حدود 0.6 متر بر ثانیه است. دوام و مقاومت این آسانسورها بالا است و برای استفاده‌های مکرر طراحی شده‌اند.
