در رابطه با معماری پایدار باید گفت که مفهوم پایداری درمعماری این نیست که بناهایی خلق کنیم که صرفاً عمر زیادی را سپری کنند، چون یک بنا با عمر چندین صد ساله با نیازهای زمان حال، هماهنگی ندارند. معماری‌هایی را می‌توان پایدار نامید که به نیازهای زمان حال خود پاسخگو باشد. با کمی تأمل و مطالعه در بناهای سنتی در می‌یابیم که در خیلی از این بناها شرایط فرهنگی، اقلیمی، اصالت و مصالح کاملا رعایت شده است. اما با نیازهای معماری این زمان و نوع زندگی شهرنشینی و محدودیت‌های موجود هماهنگ نیستند.
شرایط و شاخص‌هایی که امروزه نوعی از معماری را به عنوان معماری پایدار تعریف می‌کنند در زمان‌های آینده ممکن است با مفهوم امروزی کاربردی نباشد. در مباحث نوین معماری پایدار سعی بر آن است تا از اثرات منفی معماری جدید بر محیط زیست کاسته شود. و در عوض با به‌کارگیری مواد و مصالح همگون با محیط و طراحی ویژه اقلیمی در مصرف انرژی صرفه‌جویی به عمل آید. پس با توجه به زندگی و نیازهای امروز معماری و محدودیت در زمینه منابع انرژی، یک سری شاخص‌های کلی را می‌توان به عنوان اصول معماری پایدار معرفی کرد که شامل موارد ذیل می باشند.
اصول معماری پایدار
1- تاثیرپذیری از شرایط فرهنگی و محیطی و اقلیمی
2- هماهنگی و سازگاری با طبیعت و محیط زیست و کاهش آسیب به طبیعت
3- صرفه‌جویی در مصرف انرژی
4- پاسخ درست به نیازهای عملیاتی
5- خوانایی دور از ابهام و درک مردم
6- تاثیرپذیری از معماری بومی اما به صورت امروزی
7- استفاده درست از مصالح هم از لحاظ بصری و هم زیست‌محیطی
تاثیرپذیری از شرایط فرهنگی و محیطی و اقلیمی
هر انسانی در اجتماع و شهر و یا کشوری زندگی می‌کند که فرهنگ و شرایط خاص خود را داراست. این فرهنگ و سنت‌ها همانطور که در زندگی مردم تاثیرگذار است باید در نوع معماری نیزتاثیرگذار باشد، چون معماری نیز جزو لاینفک زندگی انسان‌ها می‌باشد. در این مبحث می‌توانیم به موضوع «منطقه‌گرایی» اشاره کنیم که رویکردی است که در تعامل و هماهنگی با فرهنگ و بستر فرهنگی قرار داشته و بر لزوم توجه به ویژگی‌های فرهنگی، جغرافیایی و اقلیمی یک منطقه خاص تاکید می‌کند.
در همین راستا تاریخ معماری معاصر نشان از آن دارد که معماران پست مدرن تلاش می‌کنند تا نگاه معماران را به سمت فرهنگ، تاریخ و سنت و در یک کلام آن چیزی که هویت انسان و محیط پیرامونش را شکل میدهد، برگردانند. به عبارتی معماری نباید مانند یک محصول صنعتی بصورت سری و انبوه تولید شود. بلکه باید شرایط محیط اطراف و آداب و رسوم و فرهنگ در آن تاثیر داشته باشد.
در خلق یک معماری پایدار باید شرایط محیط در آن نقش داشته باشد؛ که این تاثیر می‌تواند از لحاظ نوع فرم، اقلیم، مصالح و … باشد. در واقع باید بنایی خلق کنیم که نسبت به اطراف خود «غریبه» نباشد. طراحان معماری پایدار باید بعد از تطبیق بنا با اقلیم و شرایط اطراف و توجه به بهره‌گیری از انرژی های محیطی، به فرهنگ و دین و نژاد مردمی که قرار است برای آن‌ها بنایی را طراحی کنند، توجه نمایند.
هماهنگی و سازگاری با طبیعت و محیط زیست و درک محیط
طراحی پایدار با درک از محیط اطراف آغاز می‌شود. اگر ما به امکانات محیطی که در آن هستیم آگاه باشیم می‌توانیم از صدمه دیدن آن‌ها جلوگیری کنیم. در واقع درک محیط باعث مشخص شدن مراحل طراحی، از جمله جهت قرارگیری نسبت به خورشید و چگونگی قرارگیری ساختمان در سایت، می‌گردد. در همین راستا تلاش‌های زیادی در معماری ارگانیک و معماری اکوتک صورت گرفته است. در معماری ارگانیک به تعبیری ساختمان باید طوری طراحی و اجرا شود که کمترین آسیب و دخل و تصرف را در طبیعت داشته باشد و به عبارتی جزئی از طبیعت اطراف خود باشد.
مصالح ساختمانی به شکل پایداری هماهنگ با طبیعت و رنگ‌ها هستند و در کل هماهنگ با محیط هستند. طراحان باید با تجزیه و تحلیل طبیعت اطراف، به ارائه راهکار درست و مناسبی برای تلفیق اثر مصنوع در طبیعت بپردازند. بطور خلاصه ساختمان پایدار باید کمترین ناسازگاری و مغایرت را با محیط طبیعی پیرامون خود داشته باشد. طراح باید با درک درستی از محیط به خلق اثر بپردازد و کمترین زیان را به طبیعت وارد نماید. در معماری اکوتک به محیط زیست و استفاده از سوخت و انرژی تجزیه شونده و بازیافت و تجدید انرژی پرداخته می‌شود تا کمترین آسیب به طبیعت و محیط زیست وارد شود.
صرفه‌جویی در مصرف انرژی
بحران انرژی، آلودگی محیط زیست، پدیده گرم‌شدن زمین و جزیره گرمایی شهرهای بزرگ از مسائل قرن حاضر در سراسر دنیا محسوب می شود. تمام این موارد موجب می‌شوند که انرژی زیادی صرف گرم و خنک کردن فضاها شوند که باید به نوعی، با استفاده معقول از منابع طبیعی و مدیریت مناسب ساختمان‌سازی این میزان به حداقل برسد.
تاریخچه معماری پایدار
بسیاری از اصول و قواعدی که در معماری پایدار مورد استفاده قرار می‌گیرد ریشه در تکنیک‌های ساخت‌ساز باستانی دارد. که این تکنیک‌ها در عصر صنعتی با ظهور مواد مدرن وتولید انبوه تغییر شکل دادند. آگاهی مدرن در مورد نیاز به معماری پایدار به حدود 50 سال قبل و سالروز اولین روز جهانی زمین، که جنبش بین‌المللی محیط زیستی بود، برمیگردد.
اما امروز جهان درمیان بحران تغییر آب‌وهوا قرار دارد و قوانین محیط‌زیستی همواره در حال تغییر هستند. این موضوع الزام تقاضای بهبود قوانین ساخت، به منظور کاهش خسارات زیست‌محیطی ناشی از ساخت‌وساز، را برای طراحان، معماران و مصرف‌کنندگان را بالا می‌برد. چون برای مثال در ایالات متحده آمریکا، 39% کربن دی‌اکسید تولید شده از ساخت وساز است.
پایداری به جزئی مهم از معماری مدرن تبدیل شده است. استانداردهای میط زیستی مثل BREEAM و LEED قواعد ساخت و ساز پایدار را عنوان کرده‌اند. معماران مسئولیت‌پذیر که به قوانین پایداری اهمیت می‌دهند این استانداردها را در طرح‌های خوداعمال می‌کنند.
مزایای معماری پایدار چیست؟
معماری پایدار نه تنها برای محیط زیست مفید است، بلکه بر سلامت افراد وجوامع نیز تاثیرگذار است. مزایای به کارگیری معماری پایدار بسیار زیاد است. برخی از آن‌ها عبارتند از:
زندگی سالم‌تر
بر همگان واضح است که محیط اطراف ما تاثیر چشمگیری بر سلامت جسمی و روحی ما دارد. در طول یک دهه گذشته، طراحان و سازندگان معماری پایداری را ابداع کرده‌اند که بر سلامت کلی ساکنان این نوع ساختمان‌ها تاثیر مثبت می‌گذارند. کسانی که در این ساختمان‌ها زندگی یا کار می‌کنند سلامت، میزان استرس و کیفیت کلی زندگی آن‌ها بهبود پیدا کرده است.
کاهش ضایعات
گرمایش جهانی در طول دهه گذشته از نگرانی‌های رو به افزایش بوده است. آلودگی منابع طبیعی در بالاترین سطح خود در تمام ادوار قرار دارد. با اینکه راه برگشتی نیست، اما ما می‌توانیم با فناوری‌های پایدار اثرات گرمایش زمین را کاهش دهیم. در این راستا شرکت‌های ساخت و ساز روش‌ها و منابع تجدید پذیر استفاده می‌کنند.
کاهش هزینه مواد
در روش‌های ساخت و ساز پایدار از مواد دوستدار طبیعت استفاده می‌شود. بسیاری از این مواد بازیافت و دوباره استفاده می‌شوند. برای مثال یکی از این مواد بیوکامپوزیت‌ها هستند که به تازگی در ساخت و ساز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کلام پایانی
امروزه با افزایش اهمیت صرفه‌جویی در مصرف انرژی و محافظت از محیط زیست، مبحث معماری پایدار در معماری نوین اهمیت زیادی پیدا کرده است. معماری پایدار به جز تاثیرات زیست محیطی کیفیت زندگی افراد را نیز افزایش میدهد. استفاده از مصالح و محصولات تجدیدپذیر و دوستدار محیط زیست از جمله ویژگی‌های معماری پایدار است. شما می‌توانید برای خرید آنلاین محصولات و مصالح ساختمانی خود به وبسایت سیوان لند مراجعه کنید.
