آسانسورهایی که با موتورهای هیدرولیک کار میکنند، تقریبا ایمن ترین نوع آسانسورها هستند و به همین دلیل است که عملا سقوط در این آسانسورها اتفاق نمی‌افتد. اما این امر سبب شده تا آسانسورهای هیدرولیکی محدودیت‌هایی داشته باشند. به عنوان مثال این آسانسورها در سرعت و شتاب محدودیت دارند اما حرکت آن‌ها بسیار نرم و روان تر از آسانسورهای کششی است. در ادامه قصد داریم بیشتر درمورد موتور آسانسور هیدرولیک بحث کنیم.
موتور آسانسور هیدرولیک چیست؟
این موتورها که در آسانسور تعبیه میشود، تا توسط یک جک هیدرولیکی کابین را به حرکت در آورد. در واقع هیدرولیک عملی است که در تولید، انتقال و تبدیل نیرو توسط مایع تحت فشار انجام میشود. درون سیلندرهای موتور آسانسور هیدرولیک، پیستون‌های تعبیه شده که در زمان استارت موتور، فشاری در داخل سیلندر ایجاد شده که سبب میشود تا پیستون از محلی که در آن قرار دارد جا به جا شده و به سمت بالا حرکت کند.
نیروی تولید شده توسط موتور الکتریکی، روغن هیدرولیک را به سمت سیلندر پمپاژ میکند و امکان جا به جایی پیستون فراهم خواهد شد که در نهایت سبب میشود تا کابین آسانسور بین طبقات حرکت کنند. جهت پایین آمدن کابین آسانسور از طبقات بالایی، سوپاپ‌های الکتریکی میزان خارج شدن روغن را مدیریت میکنند.
به طور کلی می‌توان گفت که آسانسورهای هیدرولیکی مکانیزم عملکردی ساده‌ای دارند و همین امر سبب شده تا راندمان این آسانسورها بالا باشد. چون آسانسورهای هیدرولیکی وزنه‌ی تعادل و سیم بکسل ندارند، از ایمنی بالاتری نسبت به اسانسورهای کششی برخوردارند.
انواع موتور آسانسور هیدرولیک
موتورهای آسانسور هیدرولیکی به طور کلی در دو دسته قرار می‌گیرند. دسته‌ی اول الکتروموتورهای داخل روغن یا مستغرق نامگذاری می‌شوند و دسته‌ی دوم با نام الکتروموتورهای خشک یا هوا خنک شناخته می‌شوند. از نوع خشک این موتورها برای پروژه‌هایی که کم ارتفاع و کوچک هستند استفاده میکنند. اما در اماکنی که نیاز به راه اندازی سیستم اسانسور هیدرولیکی با ارتفاع بلند و پر حجم است، از الکتروموتورهای داخل روغن یا همان مستغرق استفاده میکنند.
مزایای موتور آسانسور هیدرولیک
- امکان نصب در چاه‌های آسانسور کم ارتفاع
- عدم نیاز به ساخت موتورخانه برای نصب آن
- بدون صدا و دارای حرکت نرم و سریع
- مصرف بهینه‌ی انرژی برق
- استفاده از برق تک فاز یا سه فاز
- نصب راحت در چاهک با ابعاد کوچک
- امکان استفاده از بالابر در ظرفیت های بین 700 تا 20 تن
- ایمنی بالا پس از کابین سازی و راه اندازی آن
- استهلاک پایین و طول عمر بالای قطعات جانبی آن
- سرویس و نگهداری آسان و کم دردسر
- عدم نیاز به بستر سازی سیلندرها ( زیرا روی زمین قرار می‌گیرند )
- به دلیل فشار روی روغن آن، در صورت سقوط، آسانسور به سرعت کمی حرکت خواهد کرد و این سبب میشود تا ایمنی بالاتری نسبت به اسانسورهای کششی داشته باشد.
- استحکام و قدرت بسیار بالا
سیستم کارکرد موتور آسانسور هیدرولیک
در آسانسورهای هیدرولیکی، دو نوع سیستم کارکرد طراحی شده است. آسانسورهای هیدرولیکی مستقیم و غیر مستقیم. روند رایج و معمولی که در دنیا برای آسانسورهای هیدرولیکی استفاده میشود، همان نوع مستقیم است. زیرا با به کار گیری اسانسورهای غیر مستقیم، به گونه‌ای بازگشت نسبی به سیستم آسانسورهای کششی خواهیم داشت.
زیرا در آسانسورهای غیر مستقیم، جک در کنار کابین قرار گرفته و برای جا به جایی اتاقک اسانسور به سیم بکسل، سیستم ترمز و … نیاز است. به همین دلیل است که از مدل سیستم آسانسور هیدرولیکی غیر مستقیم زیاد استفاده نمی‌شود. از طرفی دیگر به دلیل مقرون به صرفه نبود نیز گزینه‌ی مناسبی نمی‌باشند.
مکانیزم عملکرد موتور آسانسور هیدرولیک
امروزه با توجه به کاربردهای گوناگون و مزایای موتور آسانسور هیدرولیک، استفاده از آن‌ها در ساختمان‌ها با کاربری‌های گوناگون گسترش یافته. تمام آسانسورهایی که با سیستم موتور آسانسور هیدرولیک کار میکنند، یک مخزن روغن وجود دارد که محوریت اصلی این موتورها به شمار می‌رود. عملکرد این آسانسورها به گونه‌ای است که فرمان حرکت کابین به سمت بالا توسط مسافرین کابین صادر میشود و پس از آن براساس دیتای مورد نظری که سنسورها می‌دهند، به شیرهای تنظیم نیرو وارد میشود و به میزان فشار وارد شده، مایع درون سیلندرها و پیستون‌هایی که کابین روی آن قرار دارد، جا به جا شده و در نهایت سبب حرکت کابین آسانسور در بین طبقات میشود.
زمانی که لازم است آسانسور در طبقه‌اب بایستد، براساس دستوری که از سوی تابلوی فرمان به موتور داده میشود، پمپاژ روغن قطع شده که سبب میشود اتاقک اسانسور در طبقه‌ی مور نظر مسافر متوقف شود. برای پایین آمدن کابین اسانسور نیز براساس دستوری که از سوی تابلو فرمان به سنسورهای مورد نظر داده میشود، سیلندرها از روغن خالی شده و با توجه به نیروی جاذبه زمین، کابین آسانسور به سمت پایین حرکت خواهد کرد.
سهولت و سرعت بالا در زمان عملیات نجات اضطراری
ابن مورد یکی از مزایای موتور آسانسور هیدرولیک به شمار می‌رود. از آنجایی که در آسانسورهای هیدرولیکی ، موتورخانه‌ای تعبیه نمی‌شود، نجات افراد در مواقع لازم، ساده تر صورت می‌گیرد. در سیستم آسانسورهای کششی زمانی که نیاز است تا به افراد داخل کابین کمک و امدادی برسد، باید تا آخرین طبقه‌ی آسانسور که موتورخانه قرار داشت بالا می‌رفتیم و سیم بکسل را بالا می‌کشیدیم و فک ترمزها را رها می‌کردیم که این عملیات بسیار سخت و زمان بر بود.
اما در موتور آسانسور هیدرولیک اینگونه نیست و به عنوان مثال اگر برق قطع شود، روغن درون جک به صورت اتوماتیک خالی شده و کابین اسانسور به آرامی به سمت اولین طبقه حرکت میکند. به همین دلیل است که آسانسورهای هیدرولیکی نسبت به آسانسورهای کششی ایمنی بالاتری داشته و طرفداران بیشتری هم دارد.
نکاتی درمورد خرید موتور آسانسور هیدرولیک
- معمولا از این موتورها برای ساختمان‌هایی تا ارتفاع 8 طبقه استفاده میکنند.
- سرعت این موتورها نسبت به آسانسورهای کششی کمتر است.
- تقریبا تمام قطعاتی که برای مکانیزم هیدرولیکی آسانسور استفاده میشود، وارداتی بوده و به همین دلیل است که قیمت بالاتری هم نسبت به آسانسورهای کششی دارند.
- از آنجایی که تجهیزات به کار رفته در این آسانسورها پیچیده است، سرویس و نگهداری از ان‌ها هم نیاز به تخصص دارد. به همین دلیل است که تعمیر و نگهداری بیشتری نیاز خواهد داشت.
موتورهای هیدرولیکی چگونه سبب ایمنی در زمان زلزله می‌شوند؟
همانطور که درمورد کارکرد سیستم اسانسورهای هیدرولیکی گفته شد، این اسانسورها از هیچگونه وزنه‌ی تعادلی استفاده نمی‌کنند و به همین دلیل است که در زمان وقوع زلزله احتمال اینکه کابین اسانسور سقوط کرده و اجزای موتورخانه روی کابین آسانسور بیوفتد، وجود ندارد. بنابراین در زمان زلزله و بسیاری از وقایع طبیعی دیگر، آسانسورهای هیدرولیکی نسبت به کششی می‌توانند مطمئن تر باشند. دلیل استفاده و به کارگیری این آسانسورها در بسیاری از پروژه‌های با ظرفیت سنگین در جهان نیز همین ایمنی بالای آن است.
کلام پایانی
آسانسورهایی که در آن موتور آسانسور هیدرولیک به کار رفته، جک‌های هیدرولیکی سبب حرکت آن می‌شوند و در انواع مختلفی تولید و در بازار عرضه می‌شوند. این موتورها تجهیزات و قطعاتی دارند که هرکدام از آن‌ها وظیفه‌ی مخصوص به خود را بر عهده داشته و در نهایت سبب حرکت روان و نرم آسانسور خواهند شد. در نهایت می‌توان گفت که این آسانسورها نسبت به آسانسورهای کششی مزیت‌های بیشتری داشته و کاربردی تر هستند.
