به خاطر قانون نصب آسانسور در آپارتمان، آسانسور به جزء جدایی ناپذیر ساختمان‌های چند طبقه امروزی و برخی ساختمان‌های قدیمی تبدیل شده است. آسانسور نیز همانند وسایل دیگری که روزانه مورد استفاده هستند، ممکن است خراب شوند. خرابی آسانسور میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. در این مقاله قصد داریم به آسانسور خراب و انواع خرابی آسانسور بپردازیم.
دلایل خرابی آسانسور چیست؟
دلایل مختلفی میتواند باعث شود که آسانسور خراب شود. برای جلوگیری از برخی از این خرابی‌ها تنها کافی است که به استاندارد آسانسور دقت کرد و سرویس‌های دورهای آسانسور را جدی گرفت. برخی از مهمترین دلایل خرابی آسانسور عبارتند از:
- حمل بار با آسانسور نفربر
- استفاده از آسانسور بیش از ظرفیت اسمی آن
- تنظیم سرعتی بالا و غیرمجاز برای آسانسور
- روشن بودن بیش از حد لامپ و فن آسانسور
- قطعی برق مکرر
- زیاد فشار دادن دکمه شاسی آسانسور
- زیاد خیس شدن کابین آسانسور
- وارد آمدن ضربه به درب و شاسی آسانسور
- پریدن در کابین آسانسور یا ایجاد هرگونه تکانه در کابین
- انجام ندادن سرویس‌های دورهای
با توجه به موارد بالا، میتوان دلایل خرابی آسانسور را در سه مورد قطعی برق، نقص فنی و استفاده نادرست از آسانسور خلاصه کرد. در مورد استفاده نادرست از آسانسور، میتوان با اقداماتی نظیر رعایت ظرفیت آسانسور، عدم اسباب‌کشی و حمل بار سنگین و هم‌چنین عدم پریدن در کابین و … از خراب شدن آسانسور جلوگیری کرد. در مورد نقص فنی نیز میتوان با سرویس‌های دورهای منظم از آن جلوگیری کرد.
چرا آسانسور خراب میشود؟
مواردی که در آسانسور باعث خرابی آن میشوند، به شرح زیر هستند:
بالا رفتن دما
در حالت طبیعی که سیستم خنک کننده یا تهویه آسانسور به درستی کار می‌کنند، دمای آن بین 5 تا 40 درجه سانتی‌گراد است. اما اگر سیستم خنک کننده از کار بیفتد، دمای آسانسور تا 100 درجه سانتی‌گراد هم ممکن است برسد. این افزایش دما میتواند باعث ایجاد اختلال در عملکرد آسانسور شود.
روغن آلوده
اگر روغن آسانسور آلوده باشد، عملکرد آسانسور دچار اختلال میشود. به طور مثال اگر در روغن چرخ‌دنده برنز وجود داشته باشد، این برنز باعث ساییدگی تاج چرخ دنده میشود.
گرد و غبار
اگر برای تهویه هوا و خنک کردن آسانسور از هوای خارج ساختمان استفاده شود، ممکن است گرد و غبار زیادی وارد آسانسور شود. ورود گرد و غبار در کنتاکت‌های سیستم کنترل آسانسور اختلال ایجاد می‌کند. هم‌چنین نشستن گرد و غبار بر روی تجهیزات باعث بالا رفتن دمای آنها میشود.
رطوبت
هوای بیرون به جز گرد و غبار میتواند باعث ورود رطوبت به آسانسور نیز بشود. رطوبت میتواند باعث خوردگی و زنگ زدن برخی تجهیزات و در نتیجه خرابی آسانسور شود. برای حل این مشکل کافی است سیستم خنک کننده به نحوی نصب شود که مانع از ورود رطوبت یا گرد و غبار به آسانسور شود.
ساییدگی چرخ فلکه
اگر فشار سیم بکسل تنظیم نباشد، ممکن است چرخ فلکه دچار ساییدگی شود. سرویس‌های دورهای میتواند از بروز این مشکل جلوگیری کند.
عملکرد بد یاتاقان
اگر در موتور ارتعاش وجود داشته باشد، ممکن است در عملکرد یاتاقان اختلال ایجاد شود. اگر یک درایو فرکانس بر سر این جریان قرار بگیرد، از خرابی آسانسور جلوگیری میشود و ضمن کاهش سر و صداهای آسانسور، امنیت آن نیز تضمین میشود.
مصرف بالای انرژی
آسانسورهای قدیمی عموما انرژی زیادی مصرف می‌کنند. با نوسازی سیستم آسانسور میتوان این مشکل را حل کرد. چرا که سیستم‌های جدید آسانسور تا 75% انرژی کمتری مصرف می‌کنند. هم‌چنین سرعت آسانسورهای جدید بیشتر است و ایمن‌تر هستند.
آسانسور خراب به چه مشکلاتی برمی‌خورد؟
آسانسور خراب می تواند مشکلات متعددی ایجاد کند. برخی از این مشکلات عبارتند از:
قطع مکرر برق
در ساختمان‌های پر رفت و آمدی که از آسانسور زیاد استفاده میشود، اگر آسانسور پرمصرف باشد، ممکن است برق دچار نوسانات و تغییر ولتاژ شود و موتور آسانسور به خوبی کار نکند.
آتش سوزی و برق گرفتگی
فرسودگی یا استاندارد نبودن سیستم برق رسانی آسانسور، اشتباه بستن سیستم برق رسانی و اتصالات برقی می‌توانند باعث برق گرفتگی یا اتصالی برق و آتش سوزی در آسانسور شوند.
توقف ناگهانی
مشکلات و معایب الکتریکی و الکترونیکی می‌توانند باعث توقف ناگهانی آسانسور شوند. با انجام سرویس‌های مداوم می توان تا حد زیادی جلوی این مشکل را گرفت.
زمان انتظار طولانی
خراب بودن رله‌های آسانسور یا قدیمی شدن آسانسور باعث این مشکل می شوند. می توان به راحتی با جایگزینی سیستم کنترل رله مکانیکی به سیستم کنترل میکروپروسسوری، زمان انتظار را به نصف رساند.
باز نشدن درب طبقه
علت این امر می توانی این باشد که دستگیره‌ی قفل طبقه با کمان درب باز کن فاصله‌ی زیادی دارد و کمان نمی‌تواند قفل را به عقب براند.
قطعی مدار هنگام استارت موتور
سوختن موتور یا اتصال کوتاه در خازن میتواند منجر به قطعی مدار هنگام استارت موتور شود. برای رفع خرابی آسانسور در چنین حالتی، میتوان موتور یا خازن را عوض کرد.
روشن نشدن مدار و عدم عبور جریان از مدار
علت این خرابی آسانسور میتواند قطع شدن قسمتی از مدار الکترونیکی باشد. برای عیب‌یابی باید ابتدا به وسیله‌ی یک آوومتر، تمامی مدارهای الکترونیکی نظیر سیم‌های رابط، اتصالات، کلیدها، دو شاخه و پریز بررسی شوند و پس از مشخص شدن قسمتی که مشکل دارد، عیب آن برطرف شود.
افزایش دمای موتور
اگر موتور نیم‌سوز شود، جریان الکتریکی دریافتی آن بیشتر میشود. در سیم‌پیچ‌های اصلی و کمکی امکان اتصال حلقه و یا اتصال کلاف به کلاف وجود دارد. در نتیجه مسیر جریان الکتریکی کوتاه شده است و دمای موتور بالا می‌رود.
صدای زیاد موتور در هنگام استارت زدن بدون این که آسانسور حرکت کند
اگر کلید گریز از مرکز خراب باشد یا سیم پیچ اصلی یا کمکی قطعی داشته باشند، موتور آسانسور در هنگام استارت زدن بدون این که حرکت کند، صدای زیادی تولید می‌کند. برای رفع این عیب آسانسور میتوان کلید گریز از مرکز را تعویض و یا قطعی سیم پیچ را رفع کرد.
گیر کردن آسانسور
گیر کردن آسانسور میتواند دلایل متعددی داشته باشد؛ از جمله خرابی چشمی آسانسور، خارج شدن کابین آسانسور از ریل راهنما، گیرپاژ گیربکس آسانسور، جمع شدن سیم فولادی روی کابین آسانسور و … .
جمع بندی
خرابی آسانسور می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. به طور کلی با استفاده صحیح از آسانسور، سرویس‌های به موقع و استفاده از تجهیزات باکیفیت، خرابی آسانسور را به صفر رساند. رعایت استانداردها و دستورالعمل‌ها نیز نقش زیادی در کارکرد صحیح آسانسور دارند. برای مثال میتوان با رعایت دستورالعمل ایمنی آسانسور کارگاهی، خرابی و تلفات آن را به حداقل رساند. در این مقاله سعی کردیم انواع خرابی آسانسور و هم‌چنین دلایل خراب شدن آسانسور را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم.
