بندکشی از فرآیندهای تکمیلی ساختمان محسوب می‌شود که مانع نفوذ آب و رطوبت به لایه‌ها و مصالح پوششی دیوار می‌شود. فرایند بند کشی که با مخلوط پودر بندکشی و آب آغاز می‌شود به عنوان آخرین مرحله در نمای کار مشخص است بنابراین اهمیت ظاهری کار بسیار مورد توجه خواهد بود. در این مقاله فرایند بندکشی کاشی و سرامیک را به طور کامل توضیح خواهیم داد.
بندکشی چیست؟
بندکشی ساختمان یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین مراحل پس از تکمیل نمای آجری است. در این مرحله برای محافظت از درزهای بین کاشی و سرامیک از تاثیرات آب و هوایی، جلوگیری از نفوذ رطوبت و افزایش زیبایی ساختمان، فضای خالی بین آجرها یا سنگ‌ها را با ملات سیمانی و یا ملات آهکی پر می‌کنند.
مرحله بندکشی هم در ساختمان نوساز به کار می‌رود و هم برای بازسازی و نوسازی ساختمان‌های قدیمی‌تر استفاده می‌شود. فرآیند درزبندی یک عملیات تکمیلی است که هنگامی صورت می‌گیرد که آجرکاری تمام و دیوار بالا آمده است. لازم به یادآوری است که بندهای ملات در دیوار تنها نقاط آسیب پذیر در ساختمان هستند. بنابراین باید به دقت و استادکارانه این نقاط آسیب‌پذیر را در مقابل تغییرات آب و هوایی، باران، اشعه خورشید و برف محافظت کرد. لازم به ذکر است فرایند بند کشی ساختمان از لحاظ اقتصادی مناسب است و در نواحی که میزان ریزش باران کم است می‌توان آن را به کار برد.
توجه داشته باشید در فرآیند ساختمان سازی مرحله تکمیلی یا پایانی یکی از اصلی‌ترین و ضروری‌ترین مرحله‌ها در ساختمان سازی است. علاوه بر بندکشی، گچ‌کاری، سفید کاری، کالرواش، صیقل کاری، لعاب کاری و غیره جز مراحل تکمیلی و پایانی ساختمان سازی محسوب می‌شوند.
از چه ملاتی برای بند کشی ساختمان باید استفاده کرد؟
بسته به نوع سطح و محل کار، نوع ملات مناسب بندکشی ممکن است متفاوت باشد. در ادامه به برخی از مهم‌ترین انواع ملات‌ها مناسب برای بند کشی سطوح اشاره خواهیم کرد:
ملات گچ:
ملات گچ برای سطوح داخلی مناسب است و بیشتر برای بندکشی دیوارها و سقف‌ها استفاده می‌شود. ملات گچ قابلیت جذب رطوبت را دارد و با اضافه کردن آب به آن قابل استفاده است. هم‌چنین، ملات گچ ساده‌ترین و ارزان‌ترین نوع ملات است.
ملات آهکی:
ملات آهکی که از آن برای بندکشی ساختمان استفاده می‌کنند با مخلوط خمیر آهک و ماسه بدست می‌آید. هرکدام به اندازه 1 به 2 تهیه می‌شود. این ماده را می توان در ترکیب دوغاب ، ملات ، ساروج و غیره به کار برد. ملات آهکی برای چسباندن مصالح، پر کردن جاهای خالی و جبران اختلاف اندازه‌ها به کار می‌رود.
ملات سیمانی:
نسبت ترکیب ملات سیمانی برای عملیات بندکشی که از مخلوط سیمان و ماسه به دست می‌آید 1 به 3 است. این مواد باید روی یک سطح خشک و سفت با هم دیگر مخلوط شوند. آب باید بعدا به این ترکیب اضافه شود. ملات مورد نظر باید در فاصله زمانی 30دقیقه پس از افزودن آب آماده شود. به طور کلی این نوع ملات با یک کیسه سیمان قابل تهیه است و برای سطوح بیرونی و داخلی نیز مناسب است. ملات سیمانی برای بندکشی دیوارها، سقف‌ها، فرش‌ها و سطوح مختلف بکار می‌رود. این نوع ملات نیز از جمله ملات‌های ارزان قیمت می‌باشد.
ملات اپوکسی:
ملات اپوکسی برای سطوح بیرونی و داخلی بسیار مناسب است. ملات اپوکسی مقاوم در برابر رطوبت، حرارت و خش است و برای بندکشی سطوحی مانند استخرها، روف گارد‌ها، فضاهای آشپزخانه و حمام استفاده می‌شود. دقت کنید که این نوع ملات از قیمت بالایی برخوردار است.
چه مواقعی باید بند کشی کرد؟
- جایی که ظاهر یک سطح با نقش و نگار و رنگ و ترکیب بندها (joints) در معرض دید قرار گرفته است.
- جایی که زیبایی ذاتی مصالح مثل آجر، سنگ و بلوک روی دیوارها خودنمایی می‌کند.
- جایی که از مصالح با کیفیت خوبی مثل بلوک‌های سنگی در ساختمان‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ که این بلوک‌های سنگی می‌تواند اثرات نامطلوب آب و هوایی را تحمل کند. بنابراین در چنین شرایطی بندکشی به عنوان یک جایگزین اقتصادی توصیه می‌شود.
- جایی که کیفیت ساخت از کیفیت مطلوبی برخوردار است و بندها را می‌توان با مخلوط ملات استحکام بخشید.
مراحل اجرای بندکشی دیوارهای آجری یا سنگ ساختمان:
- در وهله اول باید زیر‌کار مناسب را برای اجرای بند کشی آماده کنید برای این منظور محل بندهای دیوار را با قلم بند کشی به عمق 15 الی 20 میلیمتر بتراشید.
- بعد از تراشیدن محل بندها با قلم بندکشی خرده ریزهای ملات و گرد وخاک ها را با فرچه سیمی از لا به لای بندهای دیوار پاک کنید.
- بندها و سطح دیوار را با آب تمیز بشویید و سپس صبر کنید تا خشک شود.
- بعد از اینکه محل بندهای دیوار را آماده کردید با استفاده از یک ماله کوچک بندها را با ملات کافی پر کنید. ملات کنونی را باید به خوبی لابه لای بندها بمالید تا به بندهای ملات داخلی دیوار بچسبد. ملات اضافی که به دیگر جاهای دیوار مالیده شده است را پاک کنید.
- عملیات بندکشی هم در حین کار هم بعد از اتمام کار قابل اجرا است. اگر درحین کار انجام دهید بند کشی شما از دوام و استحکام بیشتری برخوردار می‌شود. اما اگر این کار را بعد از اتمام کار انجام دهید ظاهر تمیزتر و بهتری برای شما به همراه دارد.
- لازم به یادآوری است که اگرچه هزینه بند کشی زیاد نیست ولی ماندگاری آن دائمی نیست و شما باید هر از چندگاهی دوباره بندکشی کنید.
- اگر در بندکشی خود از ملات آهکی استفاده کردید، برای استحکام حداقل سه روز به دیوار آب بدهید و آن را خیس کنید ولی اگر از ملات سیمانی برای بند کشی استفاده کردید حداقل ده روز دیوار را خیس نگه دارید.
انواع بندکشی
بندکشی صاف (flat or flush pointing)
در این نوع بندکشی، بندهای فرو رفته دیوار را با استفاده از ملات پر می‌کند سپس با ماله سطح مورد نظر را از ملات‌های اضافی صاف کنید. بند کشی صاف یکی از ساده‌ترین انواع بندکشی ساختمان است که به طور قابل توجهی در مرحله تکمیلی کار بنایی استفاده می‌شود. این نوع بند کشی گرچه ظاهر آنچنانی ندارد ولی از استحکام زیادی برخوردار است و روی آن گرد و خاک و آلودگی جمع نمی‌شود.
بندکشی شیبدار (cut or strong pointing)
این نوع بندکشی به جای اینکه ظاهری عمودی داشته باشد باید به سمت بیرون شیب داشته باشد. برای این منظور اول باید بندهای فرورفته پر شوند و سپس بندهای افقی فوقانی( درحالی ملات هنوز تر است) با استفاده از قلم بندکشی به اندازه تقریبا 3 الی 6 میلیمتر به داخل فشرده شوند. بند کشی شیبدار بیشتر در آجرکاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. به ویژه برای تکمیل بندهای افقی؛ چون بند کشی شیبدار بخاطر ماهیتی که دارد نمی‌گذارد آب باران لا به لای بندها جمع شود.
بندکشی گود (Recessed pointing)
ظاهر و سطحِ بندکشی گود عمودی است و به وسیله یک ابزار مناسب به درون پلان دیوار فشرده می‌شود. به طورکلی بند کشی گود توصیه نمی‌شود ولی ممکن است برای نما آجرهایی با بافت مناسب و ملات با کیفیت استفاده شود.
بندکشی محدبی (keyed or Grooved or Rubbed pointing)
در بندکشی محدبی، اول از همه بندهای فرورفته چه افقی و چه عمودی با ملات پر می‌شوند و تا وقتی که ملات تر است شکاف نیم‌دایره‌ای با قلم بند کشی شکل داده می‌شود. این نوع بند کشی بخاطر اینکه مثل شکاف نیم دایره‌ای با ابزار استیل با سایش بین محل بندها شکل داده می‌شود به بندکشی سایشی نیز معروف است. بند کشی محدبی جذابیت ظاهری به بنا می‌دهد و برای کارهای ارزشمند توصیه می‌شود؛ به خصوص برای بندهای عمودی دیوار.
بندکشی برجسته (Tuck pointing)
این نوع بند کشی بر روی بناهای قدیمی و جدید اجرا می‌شود. ملات باید بین بندهای فرو رفته ریخته شود و تا زمانی که ملات تر است باید یک شکاف یا شیار باریک به عرض ۵ میلیمتر و عمق ۳ میلیمتر درست در مرکز بندها ایجاد شود سپس این شیار با استفاده از بتونه آهکی پر می‌شود. بند کشی برجسته ظاهر زیبا و جذابی را به همراه می‌آورد ولی قسمت ماهیچه‌ای و برجسته آن دوام زیادی ندارد به همین خاطر بندکشی برجسته برای بناهای قدیمی توصیه می‌شود.
بند کشی شیاردار V شکل (V- grooved pointing)
در این نوع بند کشی با ایجاد یک طرح v شکل در نمای بیرونی سطح دیوار ایجاد می‌شود.
بندکشی لبه‌دار (beaded pointing)
در این نوع بند کشی نخست با ملات بندهای فرورفته پر می شود و سپس با استفاده از یک میله استیل یا فلزی در وسط بند دیوار یک لبه مقعری شکل درست می شود.
کلام پایانی
بندکشی ساختمان یکی از مراحل مهم و ضروری در انواع پروژه‌های ساختمانی به شمار می‌رود که به روش‌های مختلفی انجام شده و باعث افزایش زیبایی و استحکام ساختمان می‌شود. این فرآیند به طور کلی برای ساختمان‌های آجری، سنگی و یا نماها و سطوحی که به طور مستقیم در معرض هوا هستند کاربرد دارد. اما برای مناطقی که باران زیاد میبارد اصلا توصیه نمی‌شود. شما می‌توانید برای اطلاع از نحوه خرید یا فروش مصالح ساختمانی به ویژه انواع پودر بندکشی و اطلاع از قیمت پودر بندکشی به سایت مراجعه کنید و یا اینکه با کارشناسان تیم فروش سیوان لند در تماس باشید. ما آماده یک همکاری گرم و صمیمانه با شما در صنعت ساختمان هستیم.
