لوله upvc که از مواد پی وی سی پلاستیک‌نشده ساخته می‌شود، یکی از محبوب‌ترین لولههای پلیمری به شمار می‌رود که از انواع آن در صنایع مختلف جهت انتقال سیالات مایع و گاز و هم‌چنین به عنوان روکش کابل‌های برق و مخابرات استفاده می‌شود. در ادامه ضمن بررسی مواد پلیمری upvc که برای ساخت این لوله مورد استفاده قرار می‌گیرد، به معرفی لوله پی وی سی سخت و کاربردها و مزایا و معایب آن می‌پردازیم.
Upvc چیست؟
یو پی وی سی مخفف Unplasticized Polyvinyl Chloride و به معنای پلی وینیل کلراید پلاستیک نشده می‌باشد. تفاوت upvc و pvc در این است که برخلاف pvc در ساخت upvc از هیچ‌گونه مواد نرم‌کننده استفاده نمی‌شود و به همین خاطر upvc پلاستیکی نیست و سختی و مقاومت بیشتری دارد. یو پی وی سی از مشتقات نفت خام یا گاز طبیعی به‌دست می‌آید و ترکیبات آن شامل کلر، کربن و هیدروژن است.
لوله upvc چیست؟
یکی از مهم‌ترین محصولات تولیدی با استفاده از مواد upvc لوله‌هایی با همین نام هستند (که البته با نام لوله پلیکا هم شناخته می‌شوند). یو پی وی سی دارای ویژگی‌های منحصر به فردی نظیر مقاومت در برابر خوردگی، مقاومت شیمیایی بالا، مقاومت در برابر فشار و ضربه و خواص هیدرولیکی ویژه است. این خواص upvc باعث شده‌اند که لولههای ساخته شده با آن گزینه بسیار مناسبی برای لوله‌کشی ساختمان‌ها باشد.
از لولههای upvc برای اجرای سیستم‌های آبرسانی، آبیاری، انتقال فاضلاب، انتقال گاز، پوشش کابل‌های برق و … استفاده می‌شود. این لوله‌ها چون ماهیت غیرفلزی دارند، برخلاف لولههای فلزی و چدنی دچار خوردگی و زنگ‌زدگی نمی‌شوند. به علاوه مواد اولیه‌ی تولید لوله upvc بی‌مزه و بی‌بو هستند و بر مزه و بوی سیالی که حمل می‌کنند تاثیر نمی‌گذارند. برای همین هم برای انتقال آب شرب از این لوله استفاده می‌شود.
لوله یو پی وی سی چه ویژگی‌ها و مزایایی دارد؟
همان‌طور که اشاره کردیم، دلیل محبوبیت لوله upvc به خاطر مزایایی متعدد آن می‌باشد. برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های لوله یو پی وی سی را در زیر توضیح داده‌ایم:
- مقاومت در برابر خوردگی: لوله پی وی سی سخت شده برخلاف لولههای فلزی و چدنی، در برابر واکنش‌های شیمیایی که منجر به خوردگی لوله می‌شوند مقاوم است. این لوله چه در مجاورت با مواد اسیدی، چه بازی و چه نمکی دچار خوردگی، زنگ‌زدگی و پوسیدگی نمی‌شود.
- مقاومت شیمیایی بالا: لوله upvc در برابر موادی هم‌چون الکل‌ها، روغن‌ها، مواد نفتی غیرآروماتیک و هم‌چنین مواد شیمیایی موجود در آب و خاک مقاوم هستند. بنابراین می‌توان با خیال راحت از این لوله‌ها برای انتقال مواد شیمیایی یا در مکان‌هایی که خاک مهاجم است استفاده کرد.
- اصطکاک پایین: سطح داخلی لولههای یو پی وی سی کاملا صاف و یکدست است و به همین خاطر هم سیالات می‌توانند با کمترین میزان اصطکاک در آن‌ها جریان داشته باشند. ضریب زبری لولههای upvc برابر با 0.009 است.
- استحکام مکانیکی بالا: لولههای پی وی سی سخت شده استحکام مکانیکی بسیار بالایی دارند و می‌توان برای انتقال مایعات تحت فشار از آن‌ها استفاده کرد. به صورتی که این لوله می‌تواند بدون این‌که دچار ترک شود، فشار 110 اتمسفر را به مدت یک ساعت در دمای اتاق تحمل کند.
- مقاومت کششی بالا: لوله پی وی سی سخت شده مقاومت کششی بالایی دارد و می‌توان آن‌ها را بدون شکستگی تغییر شکل داد. از آن‌جا که مقدار مدول الاستیسیته رزین مصرفی در ساخت لوله بر ضخامت آن تاثیر می‌گذارد، ضخامت این لوله‌ها کم است.
- وزن سبک: از آن‌جا که تراکم مواد یو پی وی سی پایین است، لولههای upvc وزن سبکی دارند و حمل و نقل و نصب آن‌ها آسان می‌باشد.
- نارسانایی دمایی: لوله upvc علاوه بر نارسانایی الکتریکی، در برابر دما هم نارسانا هستند و آبی که در داخل لوله است، اگر در جریان باشد، دمای خود را از دست نمی‌دهد.
کاربردهای لوله upvc چیست؟
لولههای upvc از نظر میزان تحمل فشار و سایز در انواع مختلفی تولید می‌شوند. وجود این تنوع باعث شده که بتوان در مکان‌های مختلف و برای کاربری‌های مختلف از این لوله استفاده کرد. برخی از کاربردهای لولههای upvc عبارتند از:
- لوله کشی آب شهری
- آبیاری قطره‌ای
- لوله انتقال آب باران در ناودان‌ها
- انتقال مواد شیمیایی
- پوشش کابل‌های برق و مخابرات
- لوله‌کشی استخرها
- دستگاه‌های RO
- موتورخانه کلخانه‌ها
- لوله‌کشی سیستم‌های هواکش و تهویه هوا
- زهکشی
- سیستم انتقال فاضلاب شهری
- سیستم آبرسانی ساختمان‌ها
انواع لوله یو پی وی سی
لولههای upvc از نظر میزان فشاری که می‌توانند تحمل کنند، در سه مدل لوله پلیکا فشار قوی، فشار نیمه معمولی و فشار معمولی تولید می‌شود. به ترتیب میزان فشاری که این لوله‌ها می‌توانند تحمل کنند کاهش می‌یابد و به خاطر کم شدن کیفیت، قیمتشان هم کمتر می‌شود.
لولههای upvc از نظر سایز نیز در انواع مختلفی تولید می‌شوند. برای بیان سایز یا همان قطر لولههای یو پی وی سی هم از مقیاس اینچ استفاده می‌شود و هم از میلی‌متر. در هنگام خرید لوله upvc باید به سایز و میزان فشاری که لوله می‌تواند تحمل کند دقت کرد و برحسب نیاز، لوله نوع مناسب را انتخاب کرد. شما می‌توانید برای خرید یا اطلاع از قیمت لوله upvc به سیوان لند مراجعه کنید.
تفاوت لوله یو پی وی سی و پی وی سی
Upvc را می‌توان نوعی pvc دانست که در تولید آن از مواد نرم‌کننده استفاده نشده و افزودنی‌های آن در حداقل مقدار ممکن است. همین تفاوت کوچک باعث شده که برخی ویژگی‌های این دو لوله نیز با هم تفاوت داشته باشد. چون لوله upvc سختی بیشتری نسبت به pvc دارد، مقاومت آن در برابر آفتاب، حرارت، خوردگی، فشار و … بیشتر می‌باشد و برای استفاده در چنین شرایطی، گزینه‌ای بهتر به شمار می‌آید.
اما از طرف دیگر انعطاف‌پذیری لوله pvc نسبت به upvc بیشتر است و برای مکان‌هایی مثل سیستم‌های آبیاری کشاورزی که نیاز به انعطاف است، استفاده از لولههای pvc گزینه بهتری می‌باشد. بنابراین در هنگام خرید لوله باید به این تفاوت‌ها دقت کنید تا بتوانید انتخاب بهتری داشته باشید.
جمع بندی
لوله upvc که با نام لوله پلیکا در ایران شناخته می‌شود، از مواد پلی وینیل کلراید پلاستیک نشده ساخته شده است. این لوله در سایزهای مختلفی تولید می‌شود و از آن برای انتقال آب آشامیدنی، انتقال فاضلاب، آبیاری زمان‌های کشاورزی، گازرسانی و پوشش کابل‌های برق استفاده می‌شود.
