لوله پلیکا یا همان لوله PVC یکی از لولههای پلیمری است که به خاطر مزایای متعددش جایگزین لولههای فلزی و چدنی قدیمی در ساختمانهای شده است. به جز کاربردهای متعددی که لوله پولیکا در منازل و ساختمانها دارد، از آن در صنایع مختلف مثل کشاورزی و … هم استفاده میشود. برای آشنایی بیشتر با لوله پولیکا در ادامه این مقاله همراه ما باشید.
پی وی سی چیست؟
پی وی سی (PVC) یا Polyvinyl Chloride ماده اولیهای است که برای تولید لولههای PVC به طور کلی (که لوله پلیکا یکی از آنهاست) مورد استفاده قرار میگیرد. PVC جزو محصولات تولیدی در صنعت پتروشیمی است و یک نوع پلاستیک به شمار میرود. پی وی سی به صورت ورقهای یا پودری در پتروشیمی تولید و سپس در صنایع دیگر برای ساخت محصولات مختلف مورد استفاده قرار میگیرد.
پی وی سی انواع مختلفی دارد که هرکدام به دلیل داشتن ویژگیهای خاص، در کاربریهای متفاوتی مورد استفاده قرار میگیرند. از انواع مهم PVC میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. U-PVC
یو پی وی سی یا Unplasticised Polyvinyl Chloride، پیویسی پلاستیکنشده یا پیویسی سخت است که برای ساخت لوله پلیکا مورد استفاده قرار میگیرد. لوله upvc مقاومت بسیار خوبی در برابر مواد شیمیایی و خوردگی دارد، مقاومت آن در برابر فشار بالاست. از این لوله میتوان برای انتقال آب، فاضلاب، کشاورزی، آبرسانی، پوشش کابلهای برق و … استفاده کرد.
2. P-PVC
خاصیت مهم P-PVC ها، انعطافپذیری آنهاست. برخلاف یو پی وی سی که در آن از نرمکننده استفاده نمیشد، در پی پی وی سی نرمکننده وجود دارد که همین امر هم باعث میشود راحتتر بتوان محصولات تولید شده با آن را فرم داد. از این نوع pvc برای تولید اسباببازیهای بادی، عایق کابلهای برق و … استفاده میشود.
3. C-PVC
سی پی وی سیها حاوی کلر میباشند و مقاومت بالایی در برابر حرارت دارند و استحکام آنها از pvcهای معمولی بیشتر است. از این ماده برای ساخت لولههای آب گرم و لولههایی که در صنایع مختلف در معرض دمای بالا قرار دارند استفاده میشود.
لوله پلیکا چیست؟
حال که یک آشنایی کلی با PVC و انواع آن به دست آوردید، به معرفی لولههای پلیکا میپردازیم. همانطور که متوجه شدید، لوله پلیکا از upvc ساخته میشود. در بسیاری از افراد این باور غلط وجود دارد که ماده اولیهای که برای تولید لوله پلیکا استفاده میشود، پلیکا نام دارد و به همین دلیل این اسم را به این لوله دادهاند. اما در واقع پلیکا نامی بود که اولین کارخانه تولیدی لوله upvc بر این لولهی خود گذاشت و از آن به بعد لوله upvc به همین نام شناخته شد.
لوله پلیکا همان لوله pvc شناخته میشود، چون ماده اولیه اصلی آنها یکی است و تنها تفاوتی که این دو لوله با هم دارند، این است که در ساخت لوله پلیکا از نرمکنندهها استفاده نمیشود. به همین خاطر هم به این لوله، لوله pvc سخت میگویند. انعطافپذیری پولیکا نسبت به لوله پی وی سی کمتر است و لولهای سختتر و محکمتر به شمار میرود. علاوه بر آن چون upvc حالت پلاستیکی ندارد، لولههای پلیکا تردتر هستند.
قابل ذکر است که واژه لوله پلیکا تنها در ایران کاربرد دارد و در دیگر کشورها این لوله با همان اسم لوله u-pvc شناخته میشود. در ایران غالبا از واژههای لوله پلیکا، لوله پولیکا، لوله پی وی سی و لوله upvc به جای یکدیگر استفاده میشود.
لوله پلیکا چه ویژگیهایی دارد؟
از میان ویژگیهای متعدد لوله پلیکا اگر بخواهیم برخی از آنها را نام ببریم، میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- ضریب انبساط طولی کم
- ضریب جریان بالا
- مخرب نبودن انبساطهای طولی
- وزن سبک
- مقاومت در برابر آتش
- مقاومت بالا در برابر فشار، ضربه، مواد اسیدی و بازی
- عدم رسوبپذیری و عدم تغییر بو و مزه آب
مزایای لوله پلیکا چیست؟
- دچار خوردگی نمیشود. pvc مورد استفاده برای ساخت لوله پولیکا در برابر خوردگی مقاوم است. این مزیت باعث میشود که بتوان از لوله پی وی سی هم برای انتقال سیالات مختلف استفاده کرد و هم روی زمین یا زیر زمینهایی که خاک مهاجم دارند.
- در برابر مواد شیمیایی مقاوم است. لوله پلیکا در برابر بسیاری از مواد شیمیایی مقاوم است و میتوان بدون نگرانی از آن برای انتقال سیالات مختلف استفاده کرد.
- در برابر فشار و ضربه مقاوم است. استحکام مکانیکی این لوله بسیار بالا است و فشار و ضربههای خارجی را به خوبی تحمل میکند. این لوله گزینه بسیار خوبی برای آبیاری تحت فشار است.
- وزن سبکی دارد. لولههای چدنی و فلزی که در گذشته به جای لولههای پلیمری مورد استفاده قرار میگرفتند، وزن بسیار سنگینی داشتند. وزن لوله pvc در مقایسه با آن لولهها پایین است و حمل و نقل و نصب آنها آسان میباشد.
- سطح داخل آنها کاملا صاف و یکدست است. یکی از مزیتهای لولههای پلیکا صاف بودن سطح داخلی آنهاست که باعث میشود امکان رسوب و گرفتگی لوله کاهش پیدا کند.
- در برابر گرما مقاوم هستند. رسانایی حرارتی لولههای پی وی سی بسیار پایین است و میتوان برای انتقال سیالات گرم بدون اینکه گرمای خود را ازدست بدهند، از آنها استفاده کرد.
- طول عمر بالایی دارند. لولههای پلیکا در صورت تولید استاندارد طول عمر بالایی دارند و 50 تا 100 سال عمر میکنند.
- بر رنگ و مزه آب تاثیر نمیگذارند. لولههای فلزی که در قدیم برای لوله کشی آب استفاده میشدند با گذشت زمان دچار زنگزدگی میشدند و باعث میشد رنگ و مزه آب تغییر کند. اما لولههای پلیکا چون دچار خوردگی و زنگزدگی نمیشوند، رنگ و مزه آب در آنها تغییر نمیکند.
انواع لوله پلیکا کدام است؟
لولههای پی وی سی از نظر میزان مقاومت به سه دستهی لوله پلیکا فشار قوی، نیمه قوی و معمولی تقسیم میشوند که در ادامه آنها را توضیح خواهیم داد.
لوله پلیکا معمولی
لوله پلیکا معمولی که به آن لوله پلیکا فشار ضعیف هم میگویند، کمضخامتترین و سبکترین نوع لوله پولیکا است و از آن در مکانهایی استفاده میشود که فشاری بر روی لوله نباشد. بیشترین کاربرد این نوع لوله در سیستمهای هواکش و تهویه هوای خانگی و صنعتی و همچنین در انتقال آب باران است.
لوله پلیکا نیمه معمولی
پلیکای نیمه معمولی یا نیمه قوی نسبت به نوع معمولی ضخامت بیشتری دارد و مقاومتش هم بیشتر است. از این نوع پلیکا برای انتقال آب و فاضلاب خانگی و همچنین پوشش کابلهای برق و مخابرات استفاده میکنند.
لوله پلیکا فشار قوی
لوله پلیکا فشار قوی نسبت به دو نوع پیشین ضخامت بیشتری دارد و مقاومت آن هم بالاتر است. از لوله پولیکای فشار قوی برای آبیاری تحت فشار زمینهای کشاورزی، کانالکشی و انتقال آب آشامیدنی و انتقال سیالات اسیدی و بازی استفاده میشود.
سایزهای مختلف لوله پلیکا
لولههای پلیکا را بر اساس سایز نیز میتوان دستهبندی کرد. هر سایز لوله با ضخامت و وزن متفاوتی تولید میشود. طبیعتا سایزهای مختلف این لوله هر کدام کاربردهای متفاوتی هم دارند. برای مشخص کردن سایز لوله پولیکا هم از واحد اینچ استفاده میشود و هم از واحد میلیمتر. برخی از سایزهای پلیکا و معادل آنها به میلیمتر عبارتند از:
- لوله pvc ½ اینچ: 20 میلیمتر
- لوله pvc ¾ اینچ: 25 میلیمتر
- لوله پی وی سی 1 اینچ: 32 میلیمتر
- لوله پی وی سی 1 و ¼ اینچ: 40 میلیمتر
- لوله پی وی سی 1 و ½ اینچ: 50 میلیمتر
- لوله پی وی سی 2 اینچ: 63 میلیمتر
- لوله پی وی سی 2 و ½ اینچ: 75 میلیمتر
- لوله پی وی سی 3 اینچ: 90 میلیمتر
- لوله پی وی سی 4 اینچ: 110 میلیمتر
- لوله پی وی سی 5 اینچ: 125 میلیمتر
- لوله پی وی سی 6 اینچ: 160 میلیمتر
- لوله پی وی سی 8 اینچ: 200 میلیمتر
- لوله پی وی سی 10 اینچ: 250 میلیمتر
لوله پی وی سی چه کاربردی دارد؟
از لوله pvc هم در ساختمانها و هم در صنایع مختلف استفاده میشود. برخی از کاربردهای لوله پی وی سی عبارت است از:
- پوشش کابلهای برق و تلفن: لوله پلیکای برق یا قطر کم در سایزهای 13، 15، 16 و 21
- سیستم آب و فاضلاب ساختمانها
- سیستم هواکش و تهویه هوای خانگی و صنعتی: با لوله پلیکای معمولی یا درجه دو
- انتقال آب باران از ناودانها
- انتقال آب آشامیدنی از منبع اصلی به شیرهای آب
- آبیاری تحت فشار
- سیستمهای آبیاری زمینهای کشاورزی و زراعی
جمع بندی
لوله پلیکا که از مواد upvc یا پی وی سی سخت شده تولید میشود، یکی از انواع لوله پر استفاده در ساختمانها و صنایع مختلف است که از آن استفادههای متنوعی مثل لولهکشی آب، گاز، فاضلاب، آبرسانی، آبیاری تحت فشار و … میشود. این لوله در سایزهای مختلف با وزنها و ضخامتهای متفاوت تولید میشود که درهنگام خرید باید حتما براساس محل استفاده، نوع مناسب را انتخاب کرد.
شما میتوانید برای خرید لوله پلیکا و اتصالات آن به سایت سیوان لند، بازار آنلاین صنعت ساختمان، مراجعه کنید.