امروزه افراد از هر روشی برای به کارگیری راحت تر بتن، استفاده می‌کنند و افزودنی‌های بتن نیز این مشکل را برای آن‌ها حل کرده. نمونه‌ای از این محصولات به نام ابر روان کننده بتن وجود دارد که جدیدترین نسل روان کننده‌های بتن به شمار می‌رود. مکانیزم اثر این محصولات، کاهش آب درون بتن می‌باشد. به عنوان مثال اگر شما دو نوع بتن با روانی ثابت داشته باشید، بتنی که حاوی ابر روان کننده باشد، آب کمتری در بافت خود خواهد داشت. در ادامه بیشتر این نوع افزودنی را بررسی خواهیم کرد.
ابر روان کننده بتن چیست؟
ابر روان کننده بتن مادهای پلیمری است که بر پایهی پلیمریزاسیون اکریلیک اسید تولید میشوند. برخلاف نفتالین و ملامین فرمالدهید سولفوناتی، که از ساختار واحد تشکیل شده‌اند، ابر روان کننده‌های بتن خانواده‌ای از محصولات با ساختارهای شیمیایی متفاوت می‌باشد. از آنجایی که اسلامپ بیانگر روانی بتن است و هرچه این عدد بیشتر باشد، بتن روان تر خواهد بود، ابر روان کننده بتن این عدد را افزایش می‌دهد. ابر روان کننده‌ها، کاهنده‌ی بسیار قوی آب اختلاط بتن و افزاینده بسیار قوی کارایی بتن می‌باشد. این افزودنی، پخش شدن ذرات سیمانی را بهبود می‌بخشد.
مصرف این محصولات الزاما برای ساخت بتن‌های ویژه و بتن‌هایی که که الزامات آیین نامه‌ی آن به حداقل رساندن نسبت آب به سیمان باشد و یا در شرایط خاص که افت اسلامپ با دیگر مواد فوق روان کننده قابل جبران نباشد، تاکید شده. ابر روان کننده بتن به دلیل کاهش قابل توجه نسبت آب به سیمان، سبب افزایش مقاومت و کاهش نفوذ پذیری بتن در برابر نفوذ مواد شیمیایی مخرب و در نهایت سبب دوام و پایایی بتن خواهد شد.
مشخصات فنی ابر روان کننده بتن
| حالت فیزیکی | مایع |
| رنگ | قهوه‌ای مایل به عسلی |
| وزن مخصوص | ۱/۱±۰/۰۲kg/lit در دمای 20 درجه سانتی گراد |
| میزان کلر | ۰/۱≥ درصد جرمی |
| میزان نیترات | ندارد |
| نقطه اشتعال | ندارد |
| نقطه انجماد | 0 درجه سانتی گراد |
| PH | 1 ± 5 |
کاربرد ابر روان کننده بتن
یکی از کاربردهای این محصول در تولید بتن‌های پر مقاومت، خود تراکم یا خود متراکم شونده است. در این نوع بتن‌های نمی‌توان از روان کننده‌های معمولی یا فوق روان کننده‌هایی که بر پایه لیگنو سولفونات یا نفتالین هستند، استفادکرد. به همین دلیل حتما لازم است که از این نوع روان کننده در بتن استفاده کرد. ویژگی‌های شیمیایی این محصول سبب کاربرد اینگونه‌ی آن‌ها شده.
به طور کلی ابر روان کننده‌های بتن، برخلاف سایر کاهنده‌های آب علاوه بر خاصیت بازدارندگی الکتروستاتیکی که سبب دفع ذرات سیمان از یکدیگر می‌شود، از خاصیت ممانعت فضایی نیز برخوردارند که در نهایت روانی بتن را تا چندین برابر افزایش می‌دهد. برخی از کاربردهای ابر روان کننده‌های بتن عبارتند از:
- تولید بتن به کمک قالب‌های تونلی و لغزان
- مناسب برای تولید بتن‌های خود متراکم شونده و خود تراز شونده
- امکان تولید بتن با عملکرد بالا
- اجرای بتن ریزی‌های حجیم
- تولید بتن پمپ پذیر
- امکان اجرای بتن با معماری‌های خاص
- مناسب بتن ریزی با لوله ترمی
- مناسب برای بتن ریزی زیر آب
- امکان تولید ملات‌های تزریقی
- تولید بتن‌های توانمد و مقاوم
- قابلیت بتن ریزی در مقاطع باریک و پر آرماتور
- تولید قطعات بتنی پیش ساخته
دلایل استفاده از ابر روان کننده ها در بتن
- افزایش روانی و کارایی بتن: این محصول زمانی که نسبت آب به سیمان ثابت باشد، سبب افزایش روانی و کارایی بتن بذون کاهش مقاومت آن می‌شود.
- افزایش مقاومت بتن: به کارگیری ابر روان کننده بتن در بتن‌هایی که اسلامپ آن‌ها ثابت است، سبب افزایش مقاومت آن می‌شود.
- کاهش مصرف سیمان: استفاده از این نوع افزودنی های بتنی در هر نوع بتن با مقاومت یکسان، سبب کاهش مصرف سیمان می‌شود.
خواص و اثرات ابر روان کننده بتن
- افزایش اسلامپ بتن
- افزایش روانی و کارایی بتن
- امکان کاهش 30 درصدی نسبت آب به سیمان
- ایجاد بتن اکسپوز یا خوش نما
- افزایش انسجام و مقاومت فشاری بتن
- امکان تولید بتن با نسبت آب به سیمان 30 تا 40 درصد
- کمک به خروج حباب‌های محبوس در بتن و ملات در حالت خمیری
- سازگاری با انواع سیمان‌های پرتلند و SRC
- امکان اجرای آسان بتن‌های حجیم
- کاهش آب انداختگی بتن
- کاهش نفوذ پذیری و جذب آب بتن
مزایای استفاده از ابر روان کننده‌ها در بتن
- این افزودنی‌ها در مقابل مصرف کم، قدرت بالایی دارند. اگر مقدار ابر روان کننده‌ای که قرار است استفاده شود کم باشد، حمل و نقل آن آسان تر بوده و به راحتی می‌توان آن را به بتن اضافه کرد. حال اگر بخواهید از فوق روان کننده‌ها استفاده کنید باید مقدار بیشتری از آن‌ها را به بتن بیفزایید. این مقدار بیتر به معنای قدرت کمتر و حمل سخت تر است.
- از دیگر مزیت‌های ابر روان کننده‌های بتن می‌توان به مقاومت 3 روزه یا 7 روزه‌ی آن اشاره کرد. به عبارت دیگر بتنی که حاوی ابر رولن کننده بتن می‌باشد، مقاومت فشاری 3 روزه یا 7 روزه بالاتری دارد.
- استفاده از این افزودنی سبب کاهش مصرف سیمان خواهد شد. استفاده‌ی زیاد از سیمان علاوه بر این که صرفه‌ی اقتصادی ندارد، با ویژگی حرارت زایی که دارد سبب ایجاد ترک در بتن خواهد شد.
- دانه بندی و سنگدانه‌های نامناسب و کاهش مقاومت ناشی از دانه بندی نامناسب را می‌توان با ابر روان کننده بتن جبران کرد.
- ابر روان کننده‌ها انسجام و قوام زیادی به بتن داده و گران روی بتن را افزایش می‌دهد. این ویژگی سبب می‌شود تا پمپ پذیری بتن آسان تر شود.
- استفاده از ابر روان کننده بتن سبب کاهش یا در برخی موارد حذف هزینه‌های ناشی از ویبره‌ی بتن در پروژه‌های بتن ریزی می‌شود و دیگر هزینه‌های مربوط به آن مانند اجاره‌ی دستگاه ویبره و هزینه‌ی سوخت نیز کمتر یا حذف خواهد شد.
روش مصرف ابر روان کننده بتن
- مقدار ابر روان کننده بتن محاسبه شده را با توجه به عیار بتن، با 2 برابر حجم از آب اختلاط بتن رقیق کنید. این افزودنی رقیق شده را در حین اختلاط بتن به آن اضافه کنید.
- پس از میکس کامل این افزودنی با بتن، می‌توانید در بتن ریزی از آن استفاده کنید. توصیه می‌شود که برای هر متر مکعب از بتن، حداقل 1 دقیقه عملیات میکس را انجام دهید.
- ابر روان کننده کربوکسیلاتی را می‌توان در زمان تولید بتن به بچینگ یا تراک میکسر افزود.
اصول ایمنی ابر روان کننده بتن کربوکسیلاتی
- این افزودنی جزء مواد سمی، خطرناک و آتش زا نیست.
- نباید هیچ تماس چشمی با این محصول داشته باشید. در صورت برخورد این ماده با چشم حتما آن را با مقدار فراوانی آب شستشو دهید. در صورت ایجاد حساسیت در پوست، به پزشک مراجعه کنید.
کلام پایانی
به طور کلی ابر روان کننده بتن بر پایهی کربوکیلات و اتر، یک افزودنی مایع است که به دلیل دیافت ویژگی‌های خاصی از بتن به آن اضافه می‌شود. اما نکته ای که باید در زمان خرید افزودنی بتن ابر روان کننده دقت کنید، هدف استفاده‌ی شما از این محصولات است. زیرا به دلایل گوناگونی ان را به بتن می‌افزایند. قیمت آن‌ها نیز بسته به کیفیت، نوع آن، کاربرد و نوسانات بازار بستگی دارد.
