بهتر است بدانید که نبشی و ناودانی یکی از مهم ترین عوامل در تامین ایمنی سازه می‌باشند. درواقع شما با نبشی کشی ساختمان خود می‌توانید از بروز بسیاری از حوادث جلوگیری کنید. در این عملیات نیروهای وارد شده به ساختمان و دیوارهای آن به واسطه‌ی نبشی‌ها به زمین منتقل شده و پایداری دیوارهای سازه به میزان قابل توجهی افزایش خواهد یافت. پس نحوه انجام این عملیات و توجه به ظوابط نبشی کشی ساختمان بسیار مهم و حائز اهمیت است.
نبشی کشی ساختمان به چه معناست؟
نبشی کشی ساختمان که به نام شاسی کشی نیز معروف است، یکی از راهکارهای افزایش مقاومت سازه در برابر وزش باد، زلزله و نشست ساختمان به دلیل تغییرات جوی می‌باشد. با استفاده از این روش، نوعی سازهی فلزی در دیوار و بین ستون‌ها ایجاد میکنند و بین آن را با آجر یا بلوک‌های سیمانی و سفالی پر میکنند. همانطور که در ابتدای مطلب گفتیم، نبشی کشی ساختمان نقش مهمی در انتقال نیروهای خارجی از دیوار به زمین را دارد.
البته باید بدانید که نبشی کشی ساختمان فلزی و نبشی کشی ساختمان بتنی، هردو مهم بوده و باید در هردو نوع ساختمان صورت بگیرد و عدم توجه و اجرای صحیح آن در این ساختمان‌ها براساس ظوابط اجرایی، می‌تواند زمینه ساز حوادث ناگوار در آینده شود. نکته‌ای که در این موضوع قابل توجه است این است که قیمت نبشی مورد استفاده در نبشی کشی ساختمان می‌تواند تاثیر مستقیمی در قیمت نهایی سازه داشته باشد.
مراحل نبشی کشی ساختمان
- نصب بیس پلیت با رول بولت
- اتصال نبشی عمودی به تیر بالا و پایین
- اتصال نبشیهای افقی به ستون و نبشیهای عمودی
- نازک کاری با استفاده از توری یا رابیتس
آموزش اجرای نبشی کشی ساختمان در سازه‌های فلزی، بتنی و نما
شاید بهتر باشد که بدانید اصول نبشی کشی ساختمان در هریک از سازه‌های فلزی، بتی و یا نمای ساختمان‌ها با یکدیگر تفاوفت دارد و هرکدام از آن‌ها به یک روش خاص صورت می‌گیرند. علاوه بر این اگر در دیوار سازهی شما از پنل‌های سه بعدی استفاده شده است دیگر نیازی به نبشی کشی ساختمان نخواهید داشت، زیرا درون دیوارها شبکه میلگرد به کار رفته و این میلگردها ایمنی لازم را برای دیوار و سازه تامین میکنند.
آموزش نبشی کشی ساختمان سازه فلزی
یکی از مزایای این روش، سهولت در اجرای وال پست درون سازه‌های فلزی است. درواقع وال پست‌ها در سازه‌های فلزی راحت تر از سازه‌های بتنس قرار می‌گیرند. زیرا معمولا از قبل صفحات ستون و پلیت‌ها در سازه تعبیه شده است. در سازه‌های فلزی دیگر نیازی به تخریب و اضافه کردن یک بخش به سازه جهت اتصال فلزی در ساختمان مانند پلیت نخواهید داشت و می‌توانید نبشیهای عمودی را تنها با جوشکاری به تیرهای افقی بالا و پایین ستون‌ها، متصل کنید. این کار را با استفاده از تفنگ میخکوب یا تسمه فولادی می‌توانید انجام دهید.
آموزش نبشی کشی نمای ساختمان
چگونگی اجرای نبشی کشی ساختمان به عواملی همچون نوع مصالح به کار رفته در نازک کاری و طراحی نمای ساختمان بستگی دارد. اما به طور کلی می‌توان گفت که بنیان اصلی طراحی یک نما، نبشی کشی نمای ساختمان است که می‌تواند فرورفتگی‌ها یا برجستگی‌های مورد نظر را در نما ایجاد کند. در زمان اجرای نماهای سنگی و یا سیمانی، اولین کاری که باید انجام دهید این است که نبشیهای عمودی و افقی را به تیر و ستون‌ها جوش دهید و پس از اجرای زیرسازی با میلگرد، دور تا دور کلاف نبشی را به وسیله‌ی رابیتس و سیم گالوانیزه ببندید.
آموزش نبشی کشی ساختمان بتنی
این عملیات معمولا به دو روش انجام می‌شود.
- در روش اول معمولا نبشی کشی را پیش از بتن ریزی انجام می‌دهند که در آن ابتدا نبشی‌ها، صفحات ستون‌ها و … به میلگردها و نبشی کشی ستون بتنی متصل شده و پس از آن بتن ریزی صورت خواهد گرفت.
- اما در روش دوم، نبشی کشی ساختمان پس از بتن ریزی صورت می‌گیرد. درواقع در این روش از تفنگ‌های مخصوصی جهت متصل کردن نبشی‌ها به نبشی کشی ستون بتنی استفاده میکنند.
نکته: یکی از نکات مهمی که در نبشی کشی سازه‌های بتنی و فلزی باید به ان توجه کنید این است که، نبشی کشی دیوارهای پیرامونی یا بیرونی ضروری و الزامی است درصورتی که شاسی کشی تیغه‌های داخلی به طول و ارتفاع تیغه بستگی دارد.
سایز نبشی کشی ساختمان
جهت نبشی کشی ساختمان از نبشیهای بال مساوی در ابعاد 50*50 تا 150*150 میلی متر استفاده میکنند که به جدول وزنی این نبشی‌ها، جدول اشتال نبشی گفته می‌شود. در این جدول شما وزن نبشی ها را در ابعاد و سایزهای گوناگون مشاهده می‌کنید. درواقع انتخاب سایز مناسب یک نبشی از این جدول، به اصول نبشی کشی ساختمان بستگی دارد. به عنوان نمونه سایز یک نبشی برای اتصال ستون، با سایز یک نبشی برای اتصال به فونداسیون متفاوت می‌باشد.
اصول نبشی کشی ساختمان
در یک تعریف از اصول نبشی کشی ساختمان باید بگوییم که درواقع همان الزاماتی است که باید طبق استانداردهای 2800 (آیین نامه‌ی مقاوم سازی ساختمان در بربار زلزله ) و مقررات ملی ساختمان، در زمان اجرای وال پست یا نبشی کشی رعایت شوند. از مهم ترین ظوابط نبشی کشی ساختمان براساس این آیین نامه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد»
- در تمامی بازشوها باید از وال پست استفاده شود.
- دیوارهای داخلی و یا تیغه‌هایی که ارتفاع آن‌ها بیش از 1.8 متر است باید از لحاظ جانبی به سازه مهار شوند.
- حداکثر طول هر دیوار غیر سازه‌ای که بین دو کلاف قائم قرار دارد نباید از 6 یا 40 برابر ضخامت دیوار تجاوز کند.
- ارتفاع دیوارهای غیر سازه‌ای نیز نباید بیش از 5.3 متر باشد. درصورت بیشتر بودن ارتفاع از 5.3 متر، باید برای مهار آن از وال پست استفاده کنید.
- لبه‌ی قائم تیغه‌ها بایستی به یک دیوار عمود، یک تیغه‌ی دیگر و یا یک وال پست متصل شوند.
- لبه‌ی افقی تیغه‌ها یا دیوارهای غیر سازه‌ای نیز که در تمام ارتفاع ادامه ندارند باید به وسیله‌ی یک کلاف فولادی، بتن مسلحی که مقطعی معادل دارد و یا یک ناودانی سایز 6 به دیوارهای اصلی متصل شوند.
تفاوت نبشی کشی ساختمان با وال پست
در یک پاسخ کوتاه باید بگوییم که درواقع نبشی کشی ساختمان یکی از انواع وال پست محسوب می‌شود. وال پست‌ها یا نگه دارنده‌ی دیوار نوعی کلافی آهنی هستند که با استفاده از یکی از مقاطع فولادی مانند نبشی، ناودانی یا قوطی پروفیل و یا در برخی موارد ترکیبی از این موارد ساخته می‌شوند که عضوی غیر سازه‌ای به شمار می‌روند. وال پست‌ها درواقع برای ایجاد درگیری کامل دیوار با سازه طراحی شده‌اند و سبب یکپارچه شدن کل سازه از جمله اسکلت و اعضای غیر سازه‌ای آن می‌شوند. وال پست‌ها را می‌توان به دو دسته‌ی عموی و افقی تقسیم کرد.
نوع عمودی آن، تیر طبقه پایین را به تیر طبقه‌ی بالا متصل می‌کند و از این وال پست‌ها معمولا برای دهانه‌های بزرگ استفاده میکنند. اما وال پست‌های افقی یا به عبارت دیگر اسکلت‌های فلزی ساخته شده از نبشی، سپری و ناودانی، درون دیوار قرار گرفته و سبب اتصال آن به ستون می‌شوند.
نکات مهم در نبشی کشی ساختمان
اگر کمی در این حوزه فعالیت داشته باشید یا مطالعه کرده باشید، می‌دانید که نقشه خوانی نبشی کشی‌های ساختمان نیاز به علم و آگاهی در این زمینه دارد. در جزئیات نبشیکشی ساختمان معمولا بخشی به نبشی کشی دیوارهای داخلی، خارجی و نما اختصاص دارد که نکات مشترک در آن‌ها به شرح زیر است:
- از آنجایی که معمولا اتصال نبشی‌ها به ستون و تیر را توسط میلگردهای آجدار انجام می‌دهند، باید نبشی کشی قادم را در فواصل یک متری، شاخک‌هایی را توسط میلگرد آجدار به نبشی جوش دهید تا دفع نیروهای وارد توسط دیوار به صورت یکپارچه انجام شود.
- برای جلوگیری از ترک خوردن ناشی از حرکات جانبی ساختمان و همچنین اتصال بهتر بین نبشی و دیوار، بهتر است که روی قسمت نبشی کشی شده را با استفاده از رابیتس یا توری مرغی بپوشانید و یا به وسیله‌ی سیم گالوانیزه آن را محکم کنید.
- اجرای نبشیهای افقی و عمودی باید به صورت دو طرفه صورت بگیرد. درصورت عدم اجرای پشت به پشت نبشی‌ها، استحکام سازهی شما کاهش خواهد یافت.
- ضخامت نبشی مورد نظر شما پس از محاسبه‌ی میزان لنگر وارد شده به بال افقی نبشی مشخص خواهد شد.
- اگر بیس پلیت‌ها پیش از بتن ریزی نصب نشده باشند، باید آن‌ها را توسط رول بولت به تیرهای بالا و پایین متصل کنید.
- با استفاده از ریسمان کشی باید شاغول بودن و هم راستایی افقی نبشی کشی ساختمان را کنترل کنید.
کلام پایانی
در آخر باید بدانید که اجرای نبشی کشی سازه می‌تواند در مهار فشارهای وارده بر دیوار و سازه در برابر حوادثی همچون زلزله، باد، سیل و … تاثیر زیادی داشته باشد. البته باید توجه داشته باشید که اجرای صحیح آن نیز بسیار حائز اهمیت است. می‌توان به جرئت گفت که بخش عمده‌ای از تولید نبشی صرف همین فرآیند می‌شود و آشنایی با اصول و ظوابط نبشی کشی ساختمان برای افرادی که در این زمینه فعالیت میکنند لازم و ضروری است.
