از فرایند جوشکاری لوله مانیسمان به منظور وصل کردن لوله و اتصالات مانیسمان به هم استفاده می‌شود. این کار می تواند در ارتفاع یا بر روی سطح زمین انجام شود. و معمولا برای جوشکاری لوله مانیسمان یا از قوس الکتریکی استفاده می‌شود، یا از گاز بی‌اثر تنگستن و یا از شعله اکسی استیلن. که ما در ادامه این مقاله روش‌های جوشکاری لوله مانیسمان و نکات مربوط به آن را بررسی خواهیم کرد.
جوشکاری لوله مانیسمان
با این که لوله مانیسمان خودش هیچ گونه درزی در امتداد لوله ندارد، برای وصل کردن لوله‌های مانیسمان به یکدیگر یا وصل کردن اتصالات به آن‌ها، از روش جوشکاری استفاده می‌کنند. جوشکاری لوله مانیسمان عملی بسیار حساس است و باید بر مبنای اصول خاصی انجام شود. برای انجام جوشکاری لوله‌های مانیسمان روش های مختلفی وجود دارد که می‌بایست بر اساس مشخصات لوله و نحوه استفاده از آن، روش مناسب را انتخاب کرد.
روش‌های جوشکاری لوله مانیسمان
جوشکاری لوله مانیسمان را می‌توان با شعله اکسی استیلن، با قوس الکتریکی، با گاز بی‌اثر تنگستن، با قوس فلزی محافظ، با جوش لب به لب و با بوشن جوشی انجام داد که در ادامه آن‌ها را بررسی خواهیم کرد. اما ابتدا بهتر است که به نکاتی که باید پیش از شروع جوشکاری به آن‌ها دقت کرد بپردازیم.
نکات پیش از جوشکاری لوله های مانیسمان
لازم است قبل از این که جوشکاری را شروع کنید، لوله‌ها مانیسمان و دستگاه‌های انجام این کار را آماده کنید. برخی از نکاتی که باید رعایت شوند عبارتند از:
- آن قسمت از لوله که قرار است جوشکاری روی آن انجام شود را تمیز کنید.
- پیش از شروع به کار دستگاه جوشکاری خود را کنترل کنید که مشکلی نداشته باشد.
- نکات ایمنی مربوط به استفاده از دستگاه و انجام جوشکاری را رعایت کنید و از لباس و محافظ مخصوص کار استفاده کنید.
- جوشکاری را در نزدیکی مواد منفجره انجام ندهید.
جوشکاری لوله مانیسمان با شعله اکسی استیلن
این نوع جوشکاری با شعله‌ی حاصل از سوختن اکسیژن و استیلن انجام می‌شود و با نام جوش گازی و به عنوان ساده‌ترین روش جوشکاری شناخته می‌شود. جوشکاری با شعله اکسی استیلن به تجهیزات خاصی نیاز ندارد و تنها با یک شعله قابل انجام است. که از طریق این شعله، میزان ادغام شدن گازهای اکسیژن و استیلن با یکدیگر کنترل می‌شود. فولاد در دماهای بالاتر از 1500 درجه سانتی‌گراد ذوب می‌شود که نسبت صحیح ترکیب اکسیژن و استیلن، شعله‌ای با دمای 3200 درجه ایجاد می‌کند.
جوشکاری با قوس الکتریکی
متداول‌ترین روش جوشکاری لوله مانیسمان، استفاده از قوس الکتریکی می‌باشد. در روش جوشکاری قوس الکتریکی با استفاده از جریان برق مستقیم یا متناوب، مفتولی را در محل اتصال دو لوله ذوب می‌کنند تا لوله ها از این طریق به هم وصل شوند. از روش جوش الکتریکی بیشتر برای آن دسته از لوله‌های مانیسمان استفاده می‌شود که ضخامت و وزن بالایی دارند. در این روش جنس مفتول و الکترود از جنس خود لوله انتخاب می‌شود.
جوشکاری لوله مانیسمان با گاز بی اثر تنگستن
این روش تقریبا مشابه با روش قوس الکتریکی می باشد، اما الکترودی که مورد استفاده قرار می‌گیرد از جنس تنگستن است. جوشکاری با گاز بی‌اثر تنگستن که به اختصار با نام TIG شناخته می‌شود، برای فلزات آلیاژی استفاده می‌شود. از مزایای این روش جوشکاری می‌توان به عدم ایجاد ضایعات اشاره کرد.
جوشکاری با قوس فلزی محافظ
در جوشکاری لوله مانیسمان با قوس فلزی محافظ یا قوس فلزی دستی، قوس بین روکش شار الکترود و قطعه کار، به صورت هم‌سطح با میله و هم سطح با قطعه کار ذوب می‌شود. چون فلزات در هنگام داغ شدن با اکسیژن و نیتروژن موجود در هوا واکنش می‌دهند، از یک گاز محافظ برای به حداقل رساندن تماس فلز مذاب با اکسیژن و نیتروژن استفاده می‌شود. از این روش می‌توان برای جوشکاری لوله مانیسمان با ضخامت‌های مختلف استفاده کرد.
جوشکاری لوله مانیسمان به روش جوش لب به لب
یکی از شناخته‌شده‌ترین انواع روش‌های جوشکاری که هم برای لوله‌های فلزی و هم برای لوله‌های غیرفلزی مورد استفاده قرار می‌گیرد، روش لب به لب است. برای جوشکاری لوله‌های مانیسمان به روش لب به لب، سر لوله‌ها که قرار است به هم جوش بخورند به صورت دقیق روبه‌روی هم قرار می‌گیرند و سپس با جوش به شکل مربعی، شیار گلویی، شیار V شکل، شیار J شکل، شیار U شکل، شیار Y شکل و شیار جناقی به هم وصل می‌شوند. این روش برای لوله‌هایی با سایز و قطر یکسان استفاده می‌َود.
جوشکاری لوله مانیسمان با بوشن
برای جوشکاری لوله‌های مانیسمان کوچک‌تر از 2 اینچ، می‌توان از بوشن استفاده کرد. که در این حالت، لوله‌ها در دو طرف بوشن قرار گرفته و سپس لبه‌ی بوشن را به لوله جوش می‌دهند.
موقعیت لوله مانیسمان در هنگام جوشکاری
برای جوشکاری لوله مانیسمان لوله‌ها می‌توانند در یکی از حالت‌های زیر قرار بگیرند:
- افقی متحرک یا چرخشی: در این روش جوشکاری، الکترود ثابت می‌ماند و لوله حول محور خود می‌چرخد.
- عمود یا ثابت قائم: در این روش لوله‌ها به صورت ثابت و در جهت عمودی قرار می‌گیرند، سپس الکترود به صورت افقی دور نقطه جوش می‌چرخد.
- افقی ثابت: در این حالت از جوشکاری، لوله‌ها به صورت افقی و ثابت بوده و الکترود حول محور آن می‌چرخد.
نکات پس از جوشکاری لوله مانیسمان
- سطح لوله‌های مانیسمان بعد از جوشکاری باید بدون خرده جوش باشد.
- در مرحله اول، لوله‌های جوشکاری شده به صورت چشمی بازرسی شوند.
- در مرحله‌ی بعد، لوله‌ها توسط دستگاه و تجهیزات بازرسی شوند.
- در مرحله آخر، با عکس‌برداری یا با استفاده از اشعه گاما محل جوش بازرسی شود.
مطلب خيلي جالب و خوبي هست ممنون از شما