انجام محاسبات مربوط به مصالح مورد نیاز به ما کمک می‌کند تا بتوانیم قبل از شروع پروژه‌ی ساخت، میزان و هزینه‌ی مصالح مورد نیاز را به طور تقریبی برآورد کنیم. در ادامه به موضوع میلگرد مورد نیاز برای ساختمان دو طبقه خواهیم پرداخت و نحوه محاسبه میلگرد فونداسیون دو طبقه و میلگردهای مورد نیاز در قسمت‌های دیگر ساختمان را با هم بررسی خواهیم کرد.
میزان میلگرد مصرفی در ساختمان دو طبقه
میلگرد از مقاطع مهم ساختمانی است که به افزایش مقاومت سازه کمک می‌کند. برای محاسبه میلگرد مورد نیاز برای ساختمان دو طبقه به مباحث متره و برآورد نیاز داریم. متره خود به دو روش بسته و باز انجام میشود؛ که در متره‌ی بسته، مهندس به راحتی از جداول فهرست بهای هر سال استفاده می‌کند. اما در متره‌ی باز، تمام محاسبات تک به تک انجام میشود. که مشخصا به دلیل حجم بالای محاسبات در متره‌ی باز، این روش بسیار سخت‌تر از متره‌ی بسته است.
مبحث برآورد نیز به براورد قیمت مصالح محاسبه شده در متره می‌پردازد. از آن‌جا که میلگرد از مقاطع بسیار مهم در ساختمان سازی است، محاسبه میلگرد ساختمان دو طبقه نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. محاسبه میلگردها به خصوص از بعد مالی حائز اهمیت است، چرا که خرید بیش از حد نیاز میلگرد باعث هزینه اضافی میشود و خرید کمتر از حد نیاز نیز ما را متحمل هزینه‌های مجدد مثل باربری می‌کند.
میلگرد مورد نیاز برای ساختمان دو طبقه با اسکلت بتنی
ساختمان‌های اسکلت بتنی از رایج‌ترین انواع ساختمان‌ها هستند، که مصالح اصلی آنها بتن است. اما چون بتن مقاومت کافی در برابر نیروهای کششی ندارد، می‌بایست این ضعف را از طریق دیگری برطرف کرد. میلگردها در برابر نیروهای کششی مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهند و استفاده از آن‌هادر ساختمان‌های بتنی کمک شایانی به تقویت استحکام ساختمان می‌کند. محاسبه میزان میلگرد مصرفی در ساختمان دو طبقه نیز همانند محاسبه میلگرد ساختمان یک طبقه است و برای این کار باید به محاسبه میلگرد فونداسیون دو طبقه، میلگرد مورد نیاز سقف، ستون و دیوار بپردازیم.
میلگرد فونداسیون دو طبقه
فونداسیون ساختمان وظیفه تحمل بار کل ساختمان را بر عهده دارد. در نتیجه فونداسیون باید به گونه‌ای آرماتوربندی شود که استحکام کافی را داشته باشد و جوابگوی بار وارده بر آن باشد. میلگردهای به کار رفته در فونداسیون به سه صورت طولی، عرضی و تقویتی هستند؛ که برای محاسبه میلگرد فونداسیون باید با نحوه‌ی محاسبه‌ی هر سه مدل آشنا باشیم. محاسبه سرانگشتی میلگرد فونداسیون کار راحتی است، اما لازم است با نحوه دقیق محاسبه میلگرد فونداسیون نیز آشنا شویم.
در مورد میلگردهای طولی و عرضی ابتدا باید با خم و کاور آشنا شویم. خم میلگرد، آن اندازه از دو سر میلگرد است که خم میشود و کاور میلگرد، فاصله میلگرد از قسمت خارجی بتن است. میلگردهای طولی به کار رفته در فونداسیون، همان طور که از اسمشان پیداست در طول آن قرار می‌گیرند. میلگردهای عرضی نیز در عرض فونداسیون قرار می‌گیرند. فرمول‌های محاسبه‌ی طول میلگردهای طولی و عرضی به شکل زیر است.
طول میلگرد طولی = طول محور فونداسیون + (طول خم*2) – (طول کاور*2)
طول میلگرد عرضی = عرض محور فونداسیون + (طول خم*2) – (طول کاور*2)
پس از داشتن طول میلگردهای طولی/عرضی، با ضرب کردن آن در تعداد میلگردهای طولی/عرضی و وزن واحد طولی میلگردها، وزن کل آرماتورهای طولی و عرضی به دست می‌آید.
وزن میلگردهای طولی= طول میلگرد طولی * تعداد میلگردهای طولی * وزن واحد طولی
وزن میلگردهای عرضی= طول میلگرد عرضی * تعداد میلگردهای عرضی * وزن واحد طولی
میلگردهای تقویتی معمولا بدون خم و کاور هستند و برای محاسبه وزن آنها تنها کافی است که همانند فرمول‌های بالا طول میلگرد در تعداد و وزن واحد طولی ضرب شود.
وزن میلگرد تقویتی = طول میلگرد تقویتی * تعداد میلگرد تقویتی * وزن واحد طولی
محاسبه عمق و ضخامت فونداسیون دو طبقه
حال که با نحوه محاسبه وزن میلگرد فونداسیون آشنا شدیم، باید نحوه محاسبه عمق و ضخامت فونداسیون را بدانیم تا بتوانیم تعداد میلگرد فونداسیون دو طبقه را نیز حساب کنیم. برای این کار باید حداقل عمق فونداسیون و حداقل عرض نوارها را به دست بیاوریم. برای به دست آوردن حداقل عمق فونداسیون کافی است که تعداد طبقات را در 10 ضرب و با 20 جمع کنیم. (البته باید به این نکته دقت شود که بهتر است حداقل عمق فونداسیون از 50 سانتی متر کمتر نشود)
حداقل عمق فونداسیون = (تعداد طبقات*10) + 20 سانتی‌متر
حداقل عمق فونداسیون دو طبقه: 40 = (2*10)+20 (که 50 سانتی‌متر در نظر می‌گیریم)
حداقل عرض نوارها = (تعداد طبقات*20) + 40 سانتی‌متر
حداقل عرض نوارها در ساختمان دو طبقه: 80 = (2*20)+40
میلگرد اسکلت دو طبقه
قبل از میلگرد اسکلت دو طبقه، باید با انواع اسکلت ساختمان آشنا شویم. ساختمان‌ها به طور کلی با دو مدل اسکلت بتنی و فلزی ساخته می‌شوند. که بر اساس نوع اسکلت، مقدار میلگرد مصرفی در آن نیز تغییر می‌کند. در ساختمان‌های اسکلت فلزی، اگر اسکلت فولادی با مهاربندی باشد بین 45 تا 65 کیلوگرم میلگرد در هر متر مربع، و اگر اسکلت فلزی با قاب خمشی باشد، بین 65 تا 90 کیلوگرم میلگرد در هر متر مربع به کار میرود. در ساختمان اسکلت بتنی، اگر بتنی با قاب خمشی و دیوار برشی باشد بین 35 تا 45 کیلوگرم میلگرد در هر متر مربع، اگر اسکلت بتنی باشد بین 40 تا 55 کیلوگرم میلگرد در هر متر مربع به کار میرود.
میلگرد ستون ساختمان دو طبقه
میلگرد ستون ساختمان دو طبقه به این موضوع بستگی دارد که سقف و اسکلت آن به چه نحو باشد. به طور کلی در ساختمان‌های بتنی در هر ستون به 12 تا 18 کیلوگرم میلگرد احتیاج است.
میلگرد سقف ساختمان دو طبقه
مقدار میلگرد مورد نیاز برای سقف ساختمان دو طبقه، در صورتی که سقف دال بتنی تو پر باشد، 10 تا 16 کیلوگرم در هر متر مربع، اگر سقف تیرچه بلوک باشد، 5 تا 7 کیلوگرم در هر متر مربع و اگر سقف کامپوزیتی باشد، 8 تا 12 کیلوگرم در هر متر مربع است. همچنین میزان میلگرد مورد نیاز برای سقف رابیتس کاری را نیز باید با توجه به فاصله میلگرد در رابیتس کاری حساب کرد.
جمع‌بندی
حال که با نحوه محاسبه میلگرد فونداسیون دو طبقه، سقف، ستون‌ها و اسکلت آشنا شدیم، می‌توانیم با محاسبه‌ی این مقادیر و جمع آنها با یکدیگر کل میلگرد مورد نیاز برای ساختمان دو طبقه را حساب کنیم. البته اگر از روش‌های دیگری هم برای استحکام ساختمان استفاده میشود، مثل میلگرد بستر یا وال پست، باید میلگردهای مورد نیاز برای آنها را نیز در محاسباتمان بیاوریم.
