سقف وافل دو طرفه نوعی دال است که به علت نحوه قرارگیری تیرچه‌ها، انتقال بار در دو جهت متعامد صورت می‌گیرد. وافل دو طرفه مدت زیادی است که در صنعت ساختمان، به یک انتخاب مناسب و مقرون به صرفه در پروژه‌هایی با مساحت بالا تبدیل شده است. در این مقاله قصد داریم راجع به طراحی و عملکرد وافل دو طرفه صحبت کنیم.
عملکرد سقف وافل دو طرفه
عملکرد سقف وافل دو طرفه به دو صورت خود را نشان می‌دهد. این نوع قالب سقف، یا بار را توسط تکیه‌گاه از چهار سمت به تیرها منتقل می‌کند (که دائمی نیست)، یا آن را از چهار طرف به چهار ستون اطراف منتقل می‌کند.
به کارگیری وافل دو طرفه بهترین گزینه برای دهانه‌های بلند تا حداکثر 12 متر است؛ چرا که سقف وافل دو طرفه باید از ویژگی خمشی خوبی برخوردارباشد. در اجرای سقف وافل دو طرفه برخلاف وافل یک طرفه می‌توان تیر تکیه‌گاهی و تیرهای میانی و آویز تیرها را حذف نمود. به دنبال آن ستون‌های اضافی نیز حذف خواهد شد و وزن مرده سازه کاهش می‌یابد. این امر در کاهش هزینه‌های کلی پروژه بسیار موثر خواهد بود.
توجه: در دهانه‌های زیر 10 متر نیز می‌توانید از سقف وافل دو طرفه استفاده نمایید. برای مثال اگر در یک پروژه برخی از دهانه‌ها زیر 10 متر و برخی از دهانه‌ها بالای 10 متر باشند، می‌توانید بر حسب طراحی و قالب چینی تمامی سقف‌ها را دوطرفه اجرا کنید.
طراحی سقف وافل دو طرفه
طراحی سقف وافل مستلزم رعایت یک سری اصول و قواعد کلی است که شامل موارد زیر می‌شود.
- تناسب بندی و کنترل فاصله تیرچه‌ها
- طراحی و کنترل تیرهای میانی
- کنترل ضخامت سقف با توجه به خیز بلندمدت و کوتاه مدت
- کنترل بار سقف با توجه به طراحی آرماتورهای سقف
- کنترل برش یک طرفه و دوطرفه
- کنترل شکل پذیری مناسب سقف
هدف از طراحی سقف وافل دو طرفه چیست؟
هدف از طراحی این نوع از سقف‌ها رفع نیاز معماری به دهانه‌های بلند یا نیاز سازه‌ای به بارگذاری سنگین است. در این روش با به کارگیری الزامات آیین نامه‌ای و استفاده از روش قاب معادل (EFM) طراحی سقف وافل دوطرفه آسان می‌گردد.
الزاماتی که برای طراحی سقف وافل دو طرفه باید انجام شود:
- عرض تیرچه در تمام طول تیرچه باید حداقل 10 سانتی‌متر باشد.
- عمق تیرچه نباید از 3.5 برابر عرض تیرچه بیشتر باشد.
- فاصله لب تیرچه تا تیرچه بعدی نباید از 75 سانتی‌متر بیشتر باشد.
اجرای سقف وافل دو طرفه
اجرای سقف از اصلی‌ترین و مهم‌ترین قسمت‌های یک پروژه است. در ادامه به اختصار مراحل اجرای سقف وافل دوطرفه را بیان می‌کنیم. مراحل کلی اجرای سقف وافل دوطرفه با یک طرفه مشابه است، اما در دتایل اجرایی تفاوت‌هایی دارند.
- زیرسازی سقف به وسیله پایه‌های اطمینان (جک‌های فلزی، داربست، اسکافلد)
- اجرای تیرها
- چیدمان قالب‌های وافل
- آرماتوربندی سقف وافل
- بتن ریزی سقف وافل
- قالب برداری
زیرسازی سقف وافل دو طرفه معمولا در زیر تیرچه‌ها و فواصل آن دقیقا به اندازه آکس به آکس تیرچه است. سطح زیرین نیز در جهت عمود بر تیرچه و پروفیل‌ها دقیقا زیر تیرچه‌ها اجرا می‌شوند. در روش دیگر زیر هر وافل 2 پروفیل یا لوله جهت کم کردن فاصله‌ها وجود دارد. در این روش که به ابزار بیشتری نیاز می‌باشد، لوله‌ها در جهت عمود بر تیرچه‌های وافل استفاده می‌شوند.
برخلاف قالب وافل یک طرفه، قالب برداری قالب وافل دوطرفه باید به صورت مرحله‌ای انجام شود و از برداشتن قالب‌هابه صورت کلی اجتناب کنید.
فواصل جک‌ها و اسکافلد‌ها نیز نسبت به وافل یک طرفه باید نزدیک‌تر باشد و هر 7 متر اسکافلد باید به وسیله داربست یا میله مهار شود.
قالب وافل دو طرفه
قالب وافل دو طرفه جزو قالب‌های مناسب برای سقف‌های مرتفع بتنی است. طراحی مربعی شکل قالب باعث شده انتقال بار در دو جهت متعامد صورت بگیرد؛ البته در برخی موارد طرح‌های خاصی در هنگام ساخت قالب منظور می‌شود. مکانیزم استفاده از قالب‌های دو طرفه نیز مانند قالب‌های یک طرفه می‌باشد. یعنی پس از پایان مرحله‌ی بتن‌ریزی قالب‌ها از سقف خارج و در صورت آسیب ندیدن مجددا می‌توان از آن‌ها استفاده نمود.
عموماً نمای اکسپوز قالب وافل دو طرفه پرطرفدارتر از قالب یک طرفه می‌باشد. چرا که در هنگام نورپردازی جلوه بیشتری پیدا خواهند کرد. هزینه‌ی اجرای سقف وافل دو طرفه به مراتب بیشتر ولی عملکرد قوی‌تر و زیباتری نسبت به سقف وافل یک طرفه دارد.
ابعاد قالب وافل دو طرفه
قالب وافل دو طرفه دارای شکل هندسی مربعی می‌باشد که در عرض‌های 60، 80، 86 و 90 سانتی‌متری در بازار عرضه می‌شود. قالب‌های دو طرفه وافل (60 در60) دارای عمق 18، 25 و 30 سانتی‌متر، قالب‌های (80 در80) با عمق 28 سانتی‌متر، قالب‌های (86 در86) با عمق 25 سانتی‌متر وقالب‌های (90 در90) سانتی‌متری با عمق 33 و 40 سانتی‌متر در بازار موجود هستند.
تفاوت خرید قالب وافل دو طرفه و قالب وافل یک طرفه چیست؟
سقف وافل یک طرفه در مقایسه با سقف وافل دو طرفه به علت مصرف میلگرد و بتن کمتر، کم هزینه‌تر است، اما عملکرد ضعیف‌تری دارد. به همین علت قالب وافل یک طرفه با توجه به مساحت سقف (متر مربع) و قالب وافل دوطرفه به صورت عددی خرید و فروش می‌شوند. برای اطلاع از قیمت قالب وافل دوطرفه می‌توانید به سایت سیوان لند مراجعه کنید.
توجه: وجه مشترکی که میان قالب وافل یک‌طرفه و دوطرفه وجود دارد، داشتن قفل است. قالب وافل یک طرفه قفلدار این امکان را می‌دهد تا در هنگام چینش، قالب‌ها از زیر به هم قفل شوند و شکل یکپارچه‌تری داشته باشند.
سخن پایانی
توجه داشته باشید متغیر بودن شرایط در پروژه‌های مختلف اعم از شهر و زمان اجرای پروژه، متراژ، تعداد و ارتفاع طبقات امکان قیمت‌گذاری ثابت روی پروژه‌های ساختمانی را دشوار می‌کند. اما طراحان و مجریان پروژه عموما به خاطر استحکام و زیبایی بیشتر از سقف وافل دو طرفه استفاده می‌کنند که قیمت آن نسبت به سقف وافل یک طرفه بیشتر خواهد بود.
