نصب پریز برق یکی از مهارت‌هایی است که هر فرد با کمی پیش زمینه و آموزش می‌تواند به راحتی از پس آن بر بیاید. حتی اگر در این زمینه به طور تخصصی فعالیت دارید، باز هم ممکن است در این مطلب نکات جدیدی برای یادگیری شما وجود داشته باشد. البته اگرچه نصب انواع پریز برق کار مشکلی نیست اما عدم رعایت نکات ایمنی در حین نصب می‌تواند مشکلات و خساراتی را برای شما به همراه داشته باشد. پس بهتر است که قبل از هر اقدامی ابتدا کمی درمورد این کار مطالعه داشته باشید.
نحوه نصب پریز برق
اگر از آن دسته افرادی هستید که در این زمینه کمی اطلاعات دارد باید بدانید که کلید وپریزها را به دو روش روکار و توکار نصب می‌کنند. اما رعایت نکات ایمنی در این موضوع تفاوتی ندارد و شما بایستی در هر دو صورت آن‌ها را در نظر داشته باشید. پس همانطور که گفته شد پیش از اقدام به هرکاری در نصب پریز برق، نکات ایمنی را بدانید و آن را رعایت کنید. در ادامه این نکات را به شما خواهیم گفت.
نکات ایمنی نصب پریز برق در ساختمان
حتی اگر از آن دسته افرادی هستید که در زمینه نصب پریز برق مهارت دارد بازهم لازم است که نکات ایمنی را رعایت کنید. پس این قوانین ثابت بوده و عبارتند از:
- جهت نصب پریز برق در ساختمان یا باید از تخصص کافی برخوردار باشید یا حداقل کمی از قبل با آن آشنا شده باشید. زیرا در غیر این صورت احتمال خطر برق گرفتگی و یا نصب اشتباه پریز وجود دارد.
- پیش از اقدام به نصب پریز برق حتما از قطع بودن برق در ساختمان اطمینان یابید. برای این کار تنها کافی است که فیوز اصلی را پایین بزنید و جریان برق را قطع کنید. البته میتوانید تنها فیوز آن منطقه‌ای که قرار است کار کنید را قطع کنید.
- با وجود قطع برق نیز بازهم لازم است تا سیم‌های برق را با فازمتر چک کرده و از عدم وجود جریان برق در آن اطمینان یابید.
- قبل از نصب پریز برق ابتدا بایستی محل دقیق نصب آن را روی نقشه‌ی سیم کشی برق ساختمان مشخص کنید. با این کار از نصب پریز برق در نقاط ممنوعه مانند پشت رادیاتورهای شوفاژ جلوگیری خواهد شد.
- رعایت فاصله‌ی طولی بین پریزهای برق یکی از نکات مهمی است که باید حتما در نظر داشته باشید. ( پریزهای برق باید از لوله‌های آب و گاز فاصله داشته باشند. )
- توجه داشته باشید که سیم‌های فاز، نول و ارت به خوبی در زیر سیم پیچ محکم شده باشند زیرا در صورت عدم رعایت این نکته، احتمال قطعی پریز وجود دارد.
- هرگز با دست خییس یا حتی مرطوب، پریز برق وسیم‌ها را لمس نکنید.
ابزار لازم جهت نصب پریز برق
در ابزاری که برای نصب پریز برق نیاز دارید، قدیمی یا جدید بودن ساختمان و یا محل نصب آن فرقی ندارد. به هرحال شما به ابزارهای زیر نیاز دارید:
- فازمتر
- سیم چین
- پیچ گوشتی ( دوسو یا چهارسو )
- چسب برق
آموزش گام به گام نصب پریز برق
گام اول ( انتخاب کلید و پریز برق مناسب )
پیش از هر اقدامی، ابتدا لازم است که همواره از محصولات خوب و استانداردی استفاده کنید. این کار ملزم به شناخت کلید و پریزهای موجود در بازار است که شما با کمی تحقیق گزینه‌ی مناسب را خواهید یافت. اما بهتر است همواره از کلیدهای تک پل استفاده کنید. این کلیدها کاربرد زیادی درسیم کشی ساختمان دارند. از کلیدهای تک پل میتوان برای روشنایی سقف، راهروها، زیرزمین، زیر شیروانی، پنکه سقفی، لوستر، چراغ پاسیو و … استفاده کرد. این کلیدها دارای ضامن بده و معمولا به شکلی نصب می‌شوند که وقتی کلید به سمت پایین قرار گیرد، جریان برق را قطع کند.
گام دوم ( قطع کردن جریان برق )
قبل از اقدام به هرکاری لازم است که برای نصب پریز برق، فیوز برق قسمتی که قصد انجام این کار را دارید را قطع کنید. پس از این کار با استفاده از فازمتر، از قطع بودن جریان الکتریکی مطمئن شوید.
گام سوم ( تعیین فاز یا نول بودن سیم‌ها )
نه تنها برای نصب پریز برق بلکه برای انجام هرگونه برقکاری دیگر، نیاز دارید که ابتدا سیم فاز و نول را تشخیص دهید. برای این کار نیز به فامتر نیاز دارید. به این صورت که باید فازمتر را به سیم متصل کنید و انتهای آن را فشار دهید. درصورت روشن شدن چراغ فازمتر، آن سیم فاز خواهد بود و سیم دیگر نول.
نحوه تشخیص فاز یا نول بودن سیم در نصب پریز برق
در انجام مراحل نصب پریز برق نیاز دارید که سیم‌های فاز و نول را از هم تشخیص دهید. برای این کار دو راه وجود دارد:
- استناد به رنگ سیم‌ها
ساده ترین راه برای تشخیص فاز یا نول بودن یک سیم، توجه به رنگ آن است. معمولا در سیم کشی‌های ساختمان از سیم‌های قرمز و مشکی به عنوان سیم فاز استفاده می‌کنند و برایسیم‌های نول، رنگ آبی را در نظر می‌گیرند. با این کار شما به راحتی تشخیص خواهید داد که کدام سیم فاز و کدام نول می‌باشد.
- به کمک فازمتر
در برخی موارد ممکن است قانون رنگ بندی سیم‌ها در سیم کشی ساختمان رعایت نشود. در این صورت تنها راه شما استفاده از فازمتر است. برای این منظور جریان برق را در پریز برقرار کنید و سپس نوک فازمتر را به قسمت هادی سیم اتصال دهید. حال بایستی انگشت خود را به انتهای فازمتر بچسبانید تا عمل کند. درصورت روشن شدن چراغ فازمتر، میتوانید اطمینان یابید که آن سیم فاز است و در غیر این صورت سیم نول خواهد بود.
گام چهارم ( اتصال مکانیزم کلید برق )
معمولا کلید و پریزها از دو بخش اصلی درونی و قاب بیرونی تشکیل شده‌اند. در این مرحله ابتدا باید روی کلید یا پریز را با استفاده از پیچ گوشتی به طور کامل باز کنید و سپس سیم‌های فاز و نول را به ترمینال‌های مربوط به خود متصل کنید. پس از آن میتوانید کلید و پریز را درون قوطی قرار داده و پایه‌های آن را در جای خود ثابت کنید.
گام پنجم ( نصب پریز برق )
در این مرحله پس از محکم کردن پریز، بایستی کادر دور آن را نصب و محکم کنید و کلیدهای تک پل یا دو پل را روی آن قرار دهید. در برخی از مدل‌های کلید و پریز، کلیدهای تک پل و دو پل توسط پیچ قابل محکم شدن هستند. در صورت وجود پیچ آن را بسته و محکم کنید.
گام آخر
در آخر با وصل کردن فیوز برق متوجه خواهید شد که آیا کار شما درست پیش رفته است یا نه. درصورت که لامپ و یا وسیله‌ی الکتریکی مورد نظر شما با اتصال به پریز روشن شود و کار کند، که نشان می‌دهد کار شما درست بوده اما در غیر این صورت بایستی مجددا بازگردید و مراحل را دوباره انجام داده و چک کنید.
استاندارد نصب پریز برق در ارتفاع
یکی از مواردی که در نقشه برق کشی ساختمان لحاظ شده و شما ملزم به رعایت آن هستید، ارتفاع استانداردی است که برای نصب پریز برق لازم است. این معیار در مکان‌های مختلف از جمله آشپزخانه، حمام یا اتاق خواب متفاوت خواهد بود. این استاندارد به شرح زیر است:
- توجه داشته باشید که در زمان نصب پریز برق در کنار یکدیگر، فاصله‌ی مرکز تا مرکز قوطی‌های برق با در نظر گرفتن جداکننده‌ها، نباید از 91 میلی متر کمتر باشد. البته این فاصله بدون در نظر گرفتن جداکننده 71 میلی متر می‌باشد.
- ارتفاع استاندارد برای نصب پریز برق از سطح زمین، 110 تا 120 سانتی متر است.
- ارتفاع استاندارد پریز برق در حمام از سطح زمین 120 سانتی متر می‌باشد.
- ارتفاع استاندارد پریز برق در آشپزخانه از سطح زمین 60 تا 120 سانتی متر می‌باشد.
- ارتفاع استاندارد پریز برق، تلفن و آنتن از سطح زمین بین 30 تا 40 سانتی متر می‌باشد.
کلام پایانی
امروزه مدل‌ها و طرح‌های گوناگونی از کلید و پریزها در بازار موجود هستند که هرکدام از آن‌ها برای ارائه‌ی خدمات متفاوتی تولید شده‌اند. اما شکل و ظاهر آن‌ها نشان می‌دهد که کار اصلی تمام آن‌ها برق رسانی جهت ایجاد روشنایی و کار کردن وسایل مورد نیاز ما می‌باشد. اما برای نصب پریز برق وکلیدهای آن همیشه هم نیاز به افراد متخصص در این کار نیست و حتی افراد معمولی هم می‌توانند با کمی اطلاعات در این زمینه، اقدام به نصب پریز برق کنند. اما توجه داشته باشید که رعایت نکات ایمنی در این زمینه چه برای افراد متخصص و چه افراد معمولی یک ضرورت است.
