به پیشرفت صنعت ساختمان سازی به سوی سبک‌های مدرن، تجهیزات و مواد جدیدی در ساخت سازه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد که علوه بر مزایای فراوانی که دارند، کارایی بالایی نیز دارند که می‌تواند مقاومت سازه را در برابر بارهای جانبی افزایش دهد. درصورتی که از دیوارها به عنوان جدا کننده استفاده شود، جزء المان‌های سازه‌ای به شمار نمی‌روند. به همین دلیل است که باید در زمان زلزله و هرگونه حرکات، آن‌ها را کنترل کرد.
یکی از نواع این دیوارها، دیواری است که با بلوک هبلکس ساخته شده و با تجهیزاتی به نام وال پست دیوار هبلکس، آن‌ها را مهار می‌کنند. سیوان لند در این مقاله قصد دارد این تجهیزات را به شما معرفی کند تا بتوانید با استفاده از آن‌ها در سازههای خود، ایمنی آن را بالا ببرید.
وال پست دیوار هبلکس چیست؟
در واقع یکی از اقداماتی که در مرحله‌ی دیوارچینی به خصوص در سازههای بزرگ انجام میشود، نصب وال پست است که قبل از شروع فرایند اصلی دیوارچینی، یعنی قرار دادن مصالح روی یکدیگر، انجام میشود. از این فرایند برای دیوارهای هبلکس نیز استفاده میشود. این اقدام سبب میشود تا دیوار یکپارچه شده و اتصال عناصر سازنده (تیرها و ستون‌ها) آن به درستی انجام شود و سازه در برابر زلزله مقاوم شود. وال پست دیوار هبلکس تفاوتی با وال پست دیوارهای آجری یا بلوک سیمانی ندارد اما نکته‌ی قابل توجه، تفاوت در اتصالات غیر از وال پست است.
در بلوک‌های هبلکس برای اتصال آن‌ها به ستون، به جای استفاده از نبشی‌های منقطع یا گیره و قلاب، می‌توان از بست‌های ارتجاعی یا انعطاف پذیر استفاده کرد. از قطعه بست رادیکالی هبلکس به عنوان نگهدارنده دیوارهای هبلکس استفاده می‌کنند که توانسته جایگزین مناسبی برای نبشی کشی کنار ستون باشد و در هشت گیرا نیز قابل استفاده باشد.
اتصال قطعه بست رادیکالی به ستون در سازههای بتنی با پیچ و رولپلاک و در سازههای فلزی با جوش انجام میشود. از آنجایی که دیوارهای هبلکس جزء دیوارهای دارای ملات بستر نازک محسوب می‌شوند، باید از بست‌های فولادی تخت در آن استفاده کرد.
وظیفه‌ی وال پست دیوار هبلکس
به طور کلی وال پست دیوارهای هبلکس جهت یکپارچگی دیوار و مهار آن در برابر نیروهای جانبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تجهیزات در مقاوم سازی سازه نقش موثری دارند و می‌توانند بار دیوارها را به زمین منتقل کند. در واقع هر زمان که صحبت از افزایش مقاومت دیوار هبلکس در برابر بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله به میان می‌آید، استفاده از وال پست‌ها بهترین انتخاب می‌باشد. این روش یک نگهدارنده به شمار می‌رد که با درگیر کردن دیوار با اسکلت ساختمان، سبب افزایش استحکام دیوار میشود.
وال پست دیوارهای هبلکس را می‌توان به راحتی ایجاد کرد. با توجه به ساختار این دیوارها و نحوه‌ی اجرای سریع و آسان آن، استفاده از این تجهیزات به آسانی انجام خواهد شد. از آنجایی که دیوارهای هبلکس بیشتر به عنوان دیوارهای اخلی یا پارتیشن‌ها استفاده می‌کنند، به منظور جلوگیری از تخریب آن‌ها در زمان وقوع زلزله و دیگر عوامل تخریب کننده، از وال پست دیوار هبلکس استفاده می‌کنند.
این تجهیزات می‌تواند از خطرات جانی و مالی بسیاری بکاهد. مصالح مورد استفاده در دیوارهای هبلکس از نوعی بتن متخلخل است که ویژگی‌های مناسبی در آن ایجاد می‌کند. از جمله این ویژگی‌ها، کاهش وزن دیوار و در کل کاهش وزن سازه است که این مورد می‌تواند در کاهش خسارات ناشی از زلزله تاثیر گذار باشد.
چرا استفاده از وال پست دیوار هبلکس ضروری است؟
همانطور که گفته شد استفاده از وال پست می‌تواند از ریزش دیوار در هنگام زلزله جلوگیری کند. در واقع وال پست دیوار هبلکس با عملکردی که دارد می‌تواند فواید بسیاری داشته باشد. از دلایل اهمیت این تجهیزات برای دیواهای هبلکس عبارت است از:
- استفاده از وال پست هبلکس در دیوار هبلکس می‌تواند از تشکیل ستون کوتاه در دیوارهایی که در تمام ارتفاع طبقه را پوشش نمی‌دهند، جلوگیری کند.
- وال پست دیوار هبلکس سبب عدم پیچش در سازه‌ها در صورتی که دیوارهای میان قاب‌ها به دلیل طرح معماری متقارن تقسیم نشده باشند، میشود.
- وال پست دیوار هبلکس سبب عدم ایجاد طبقه‌ی نرم در آرایش متفاوت میان قاب‌ها در طبقات، تغییر ارتفاع طبقات یا بازشوها میشود.
- این تجهیزات باعث بهینه تر شدن طراحی سازه به دلیل عدم نیاز به کاهش زمان تناوب و در نتیجه کاهش نیروی زلزلهی اعمالی به سازه میشود.
- استفاده از وال پست به طور غیرمستقیم از ایجاد ترک در دیوار هبلکس جلوگیری می‌کند.
نحوه‌ی اجرای وال پست
اجرای وال پست در سازههای گوناگون به شکل‌های مخلفی انجام میشود. در سازههای اسکلت فلزی، ابتدا دروت قاب ستون پلیت قرار می‌دهند و پس از بتن ریزی، وال پست به همان پلیت به سیله‌ی رول بولت یا پیچ و مهره متصل شده و یا به آن جوش داده میشود. اما در سازههای بتنی اتصال دیوار به عناصر سازه‌ای معمولا توسط بست یعنی همان اتصال کشویی و یا وال پست آماده صورت می‌گیرد. زیرا امکان جوش دادن وال پست به بتن وجود ندارد.
قیمت وال پست دیوار هبلکس به چه عواملی بستگی دارد؟
قیمت وال پست دیوار هبلکس و یا اتصالات در دیوار هبلکس به عواملی مانند طول، ارتفاع، ضخامت دیار و کاربری ساختمان بستگی دارد. دستمزد و هزینهی نصب وال پست در مقایسه با سایر هزینه‌ها در ساخت سازه، مقدار قابل توجهی نیست و هزینهی زیادی را به شما تحمیل نمی‌کند. قیمت و هزینهی اجرای وال پست دیوار هبلکس هم به صورت تکی و هم متر مربعی و هم به صورت کیلویی محاسبه میشود. با توجه به فرایند اجرای وال پست، هزینهی آن مقرون به صرفه است. پس در زمان خرید بلوک هبلکس برای اجرای دیوار هبلکس، به خرید این تجهیزات نیز توجه داشته باشید.
آیا جایگزینی برای وال پست‌ها وجود دارد؟
استفاده از بست‌های رادیکالی و تخت و یا میلگردهای بستر در دیوارهای کوتاه و کوچک، به دلیل وزن کم، سهولت اجرا و هزینهی کمتر می‌توانند جایگزین مناسبی برای وال پست‌ها باشند. البته برای برخی از پروژه‌ها براساس ظوابط آیین نامه‌ها، لازم است که از هر دوی آن‌ها استفاده شود. میلگرد بستر همانند وال پست به دو صورت افقی و عمودی اجرا میشود. در برخی مواد که میلگرد بستر را به همراه وال پست اجرا می‌کنند، میلگرد بستر را تنها می‌توان به صورت افقی اجرا کرد.
این میلگردها در ملات زیرین دیوار پنهان می‌شوند اما برای اجرای میلگرد بستر عمودی، کلاف‌هایی از مفتول‌ها درست میشود و به صورت یک نردبان در ملات فرو می‌رود. پس از آن دیوارچینی در فاصله‌ی میان دو ردیف میلگرد انجام میشود.
کلام پایانی
با توجه به نکات گفته شده، استفاده از وال پست دیوار هبلکس یکی از تجهیزات ضروری است که برای اجرای این دیوارها مورد استفاده قرار می‌گیرند. وال پست‌ها انواع گوناگونی دارند که این نوع وال پست‌ها تنها در دیوارهای ساخته شده با بلوک‌های هبلکس مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آنجایی که کشور ما یک کشور زلزله خیز است اگر قصد استفاده از بلوک‌های هبلکس برای اجرای دیوار سازههای ود را دارید، توصیه میشود که حتما از این تجهیزات استفاده کنید.
