نمای ساختمان اولین عاملی است که کاربر را به خود جذب می‌کند. در واقع نمای ساختمان می‌تواند نشانه‌ای از کیفیت و معماری آن باشد. هر نمونه از نما، سبک‌های معماری خاصی را دنبال می‌کنند. سنگ نما رومی یکی از انواع سنگ‌هایی است در اجرای نمای ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نما در کشور ما با مصالح خاصی ساخته می‌شود که می‌تواند سبک خاصی را در معماری به رخ بکشد. سنگ نمای رومی محبوبیت زیادی دارد که به امروزه نمای رومی یا کلاسیک یکی از گران ترین و مجلل ترین طراحی‌های نمای ساختمان به شمار می‌رود. سیوان لند قصد دارد در این مقاله به بررسی این نما بپردازد.
تاریخچه سنگ نما رومی
همانطور که نام این سبک مشخص است، تمام فاکتورهای موجود در نمای ساختمان، از معماری روم باستان بر گرفته شده. در قرن٬های پنجم تا هشتم میلادی، روم شدیدا تحت تاثیر هنر و معماری یونان قرار داشتند، بنابراین در این زمینه شاهد پیشرفت زیادی از آن‌ها بودیم. در قرن نهم میلادی با افزایش قدرت رومیان، معماری رومی در اروپا فراگیر شد و پس از آن نیز بسیاری از ساختمانهای اصلی مانند قصرها و کلیساها به سبک رومی طراحی و ساخته شدند.
در قرن ۱۵ و با آغاز دوره‌ی رنسانس، طراحی سازه با الهام گرفتن از معماری رومی رواج سافت و طرفداران خاص خود را داشت. اروپا در اواسط قرن ۱۹ میزبان سبک کلاسیک در معماری بود و در این دوره معماران با استفاده از ویژگی‌های شکوهمند معماری سنتی زومی، سازه هایی را طراحی کردند که تدای گر قدرت، استحکام و عظمت بود. این سبک پر طرفدار به آمریکا نیز منتقل شد.
سنگ نما رومی چیست؟
برای توضیح این سنگ ابتدا به مثالی شبیه آن میپردازیم. برای مثال همانطور که در اجرای نمای چوبی، اصلی ترین متریال مورد استفاده چوب، چوب پلاست یا ترموود است، در نمای رومی نیز، سنگ مهم ترین و اصلی ترین متریال سازنده است که انواع متفاوتی دارد. گرانیت، مرمر و تراورتن از اصلی ترین سنگ نما رومی به شمار می‌رود. این نوع سنگ‌ها در برابر هر نوع شرایط آب و هوایی کاملا مقاوم بوده و از چسبندگی بسیار بالایی برخوردارند. ویژگی اصلی سنگ نما رومی، زیبایی آن است که سبب می‌شود شما نمایی متفاوت داشته باشید.
ویژگی‌های سنگ نما رومی
- وجود قوس‌های منحنی با قطر زیاد
- استفاده از ستون‌های تزئینی در قسمت‌هایی از نما
- استفاده از گلویی‌ها، کتیبه‌ها، هلال و قاب پنجره
- سر ستون‌ها و کله گاوی ها
اصول طراحی نما با سنگ رومی
طراحی نما همواره با اصول خاصی همراه است و قطعا این سبک نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود. این اصول عبارتند از:
- برخورداری از سقف بلند
- تقارن در فواصل پنجره‌ها و ستون‌ها
- طراحی پنجره‌ها اصولا از کف ساختمان تا سقف
- پیروی از تناسب و هماهنگی در طرح
- به کارگیری المان‌ها و مجسمه‌های سنگی
- طراحی پنجره‌ها به صورت صاف و قوس دار
- طراحی ستون‌های بلند در ورودی ساختمان
البته موارد بیشتری برای این قسمت وجود دارد که نکات گفته شده از مشهود ترین عنوان‌ها در اصل طراحی نمای رومی به شمار می‌رود.
سنگ نما رومی برای چه ساختمانهایی مناسب است؟
نما و شکل ظاهری هر بنا نشانگر هویت و درون آن است. به عوان مثال یک ساختمان اداری ظاهری متفاوت با یک بنای مسکونی دارد و انتظار می‌رود که یک ساختمان فرهنگی، نمایان گر یک بنای فرهنگی باشد. نمای رومی بیشتر برای ساختمان‌ها مسکونی مورد استفاده قرار می‌گیرد و کمتر برای مکان‌های دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته شاید بتوان از متریال‌هایی که در سنگ نما رومی مورد استفاده قرار می‌گیرد، به طور مجزا در سایر نماها استفاده کرد.
اما سنگ نما رومی اغلب برای ساختمانهای ویلایی، یک طبقه، دوبلکس و چند طبقه که کاربری مسکونی دارند قابل اجرا میباشد. استفاده متداوم از سنگ نما رومی می‌تواند روی چهره‌ی شهذ تاثیر منفی داشته باشد و بیش از پیش فاصله‌ی طبقاتی را در سطح شهر نمایان کند. دلیل این موضوع هم این است که نمای رومی، دوران سلطنتی روم باستان و نظامی بودن آن را یادآور خواهد بود.
به همین دلیل است که نمای رومی بیشتر مناسب بناهایی است که فعالیت حکومتی یا قضایی دارند، زیرا در باطن آن خشونت و جدیت وجود دارد. علاوه بر این، سنگ نما رومی بیشتر مختص طبقه مرفه جامعه است و با اجرای آن، فاصله‌ی طبقاتی جامعه به طور مستقیم در چهره‌ی شهر نمایان خواهد شد.
قیمت سنگ نما ارزان یا گران؟
قیمت نهایی و تمام شدهی سنگ نما رومی به علت برخورداری از جزئیات و ریزکاریها به نسبت سایر نماهای ساختمان بالا تر میباشد. با توجه به افزایش قیمت سنگ در سال‌های اخیر و همچنین دستمزد نیروهای متخصصی که در این زمینه فعالیت دارند، بی شک طراحی این نما برای افراد هزینه بر خواهد بود. علاوه بر این در شهرهای مختلف کشور این هزینه می‌تواند متفاوت باشد. در صورت استفاده از سیمان به جای سنگ، هزینه‌ی اجرای نما بسیار کمتر خواهد بود. اما اجرای نمای رومی با سیمان به کارگران ماهر و آموزش دیده نیاز دارد و قطعا در نهایت نیز کیفیت سنگ را هم نخواهد داشت.
مزایا و معایب سنگ نما رومی
مزایا
برخی از مزیت‌ها و نقاط قوت سنگ نما رومی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده از مصالح سخت و محکمی از جمله تراورتن، که برخلاف بسیاری از مصالح مانند آجر، در برابر شرایط گوناگون جوی مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهند.
- استحکام بالای مصالح به کار رفته در سنگ نما رومی سبب ماندگاری بالای این نما و به دنبال آن افزایش طول عمر ساختمان خواهد شد.
- سنگ نما رومی نقش مهمی در برجسته کردن ساختمان ایفا می‌کند.
- نمای رومی یکی از بهترین نماهایی است که با فرهنگ عامه‌ی مردم ایران سازگاری دارد.
- مصالح این نما ارزان و در دسترس است.
- بسیاری از اجزای نمای رومی از جمله ستون‌ها، به صورت پیش ساخته وجود دارند و تنها برای اجرای آن به افراد متخصص نیاز دارید. به همین دلیل است که سرعت اجرای از آنچه که به نظر می‌رسد، سریع تر پیش می‌رود.
معایب
سنگ نما رومی علاوه بر مزایایی که دارد، از معایب و نقاط ضعف٬هایی نیز برخوردار است که در ادامه به چند مورد از آن اشاره کرده‌ایم:
- استفاده بیش از حد از مصالح طبیعی مانند تراورتن در نمای رومی، نیازمند تجاوز بیش از حد به دل طبیعت است. استفاده از نمای رومی در بلند مدت می‌تواند آسیب‌های جدی به محیط زیست وارد کند.
- اجرای نامناسب سنگ نما رومی سبب کنده شدن قطعات مختلف آن شود که می‌تواند آسیب‌های جانی و مالی را افزایش دهد. به همین دلیل است که استفاده از این نما در مناطق زلزله خیز، از ریسک بالایی برخوردار است.
- برخی از کارفرماها برای نمایش قدرت مالی خود دست به اجرای نمای ساختمان به سبک رومی می‌زنند و در آن از مصالح بی کیفیت استفاده می‌کنند.
- استفاده از سنگ‌های بی کیفیت در کنار سنگ‌های با کیفیت تر، سبب تغییر در شفافیت و رنگ نماهای رومی خواهد شد که نما را کهنه نشان می‌دهد.
کلام پایانی
به طور کلی سنگ نما رومی با تمام معایبی که دارد، در حال حاضر یکی از محبوب ترین نماها در ساختمان سازی به شمار می‌رود. البته علاوه بر تمام مزیت‌هایی که دارد مدتی است که زمزمه‌هایی مبنی بر محدودیت اجرای نماهای رومی در مناطق خاص به گوش می‌رسد و ممنوعیت اجرای آن اعلام شده. در اجرای این نماها از المان‌های شاخصی استفاده شده که این موضوع به برجسته شدن سنگ نما رومی دامن زده. سیوان لند در این مقاله به طور کامل به بررسی نمای رومی پرداخت تا بتوانید با آگاهی لازم و کافی دست به اجرای این نما بزنید.
