میلگردها را می‌توان به دو حالت میلگردهای شاخه‌ای و میلگرد کلاف تولید کرد. این تنوع در تولید میلگرد باعث شده که هر کدام در صنعت خاصی کاربرد داشته باشند. میلگردهای کلاف همانطور که از اسمشان پیداست، به شکل یک رشته کلاف دور هم پیچیده از میلگرد هستند. قطر کم میلگردهای کلاف باعث انعطاف‌پذیری بیشتر آنها شده و امکان به شکل کلاف درآوردن آنها را میسر ساخته است. میلگردهای کلاف کاربردهای بسیاری دارند و برای مثال می‌توان جهت تولید میلگرد حرارتی از آنها استفاده کرد. در این مقاله ضمن معرفی میلگرد کلاف و انواع مختلف آن به شما، کاربردهای آن در صنایع را نیز بررسی می‌کنیم و نحوه صحیح نگهداریش را می‌گوییم.
میلگرد کلاف چیست؟
گفتیم که میلگردهای کلاف، به شکل کلاف‌هایی دور هم پیچیده هستند. این میلگردها که از جنس فولاد و به دو صورت آلیاژ و غیرآلیاژ تولید میشوند، نتیجه‌ی عملیات نورد بر روی اسلوب، بلوم یا شمش‌های فولادی‌اند. بعد از کشش سرد میلگردها و رساندن آنها به سطح مقطع میلگرد مورد نظر، به جای اینکه به صورت شاخه‌ای بریده شوند، به شکل کویل دور هم پیچیده میشوند.
در مقاله‌‌های پیشین با انواع میلگرد آشنا شدید. میلگرد کلاف هم به صورت ساده (میلگرد گرید A1) تولید میشوند و هم آجدار، از گرید A2 تا A4، تولید میشوند؛ که در ایران میلگردهای آجدار بیشتر در گرید A2 و A3 یافت میشوند. میلگردهای کلاف در سایز 5.5 تا 16 تولید میشوند، که در ایران معمولا سایز 5.5 تا حداکثر 12 تولید می‌شود و سایزهای بالاتر تنها در صورت سفارش مشتری تولید خواهند شد.
انواع میلگرد کلاف
| قطر مفتول | سطح مقطع (میلی‌متر مربع) |
وزن یک متر (کیلوگرم) |
|
| قطر اسمی | رواداری | ||
| 5.5 | ±0.40 | 24 | 0.187 |
| 6.5 | 33 | 0.260 | |
| 7 | 38.5 | 0.302 | |
| 8 | 50.3 | 0.395 | |
| 9 | 63.6 | 0.499 | |
| 10 | 78.5 | 0.617 | |
| 11 | 95 | 0.746 | |
| 12 | 113 | 0.888 | |
| 13 | 154 | 1.21 | |
گفتیم که میلگرد کلاف به دو صورت ساده و آجدار هستند. این میلگردها بسته به نوع استفاده‌شان در سایزهای مختلفی روانه بازار میشوند. میلگردهای کلاف آجدار با دو استاندارد A2 و A3 تولید میشوند. میلگردهای کلاف ساده را می‌توان در سایزهای 5.5 تا 16 میلی‌متر یافت، که به میلگردهای کلاف ساده از سایز 5.5 میلی‌متر تا 8 میلی‌متر، وایر یا مفتول می‌گویند. میلگردهای کلاف را می‌توان طبق کاربردی که دارند و میزان کربن به کار رفته شده در آنها به دسته‌های زیر تقسیم میشوند:
- وایر رود کم کربن: درصد کربن این نوع مفتول پایین است و همین امر سبب قابلیت کشش و خم‌پذیری و همچنین جوش پذیری بالای آن شده است. وایر رود کم کربن قابلیت چکش خواری خوبی دارد و می‌توان طول آن را در نورد سرد به خوبی کنترل کرد.
- وایر رود با کربن متوسط: کربن این نوع وایر از دسته‌ی پیشین بیشتر است. وایر رود با کربن متوسط بیشتر در کارخانه‌های تولید فنر و سیم، کابل برق، تایر و لاستیک استفاده دارد.
- وایر رود پر کربن: بیشترین میزان کربن را وایر رودهای پر کربن دارند (حدود 0.44 درصد). در نتیجه میزان چکش خواری و شکل پذیری آنها نسبت به دسته‌ةای دیگر بسیار کمتر است.
- مفتول تولید سیم جوش و الکترود: کاربرد این نوع مفتول‌ها به عنوان الکترود جوشکاری است. مفتول‌های سیم جوش از فولادهای جوشان، نیمه آرام یا کاملا آرام استفاده می‌شود و از رده‌ی B7018 تا E6010 هستند.
کاربرد میلگرد کلاف
میلگردهای کلاف بر اساس نوع و میزان کربنی که دارند، کاربردهای مختلفی دارند و می‌توان در صنعت ساختمان سازی و دیگر صنایع از آن استفاده کرد. که در ادامه به برخی از کاربردهای آن اشاره خواهیم کرد.
کاربرد در ساختمان سازی
- افزایش استحکام سازه‌های بتنی
- افزایش استحکام دیوارها
- افزایش استحکام ستون‌های آجری
- افزایش استحکام بلوک‌ها
- افزایش استحکام اتصالات فلزی
کاربرد در سایر صنایع
- سیم برق و دکل
- سیم بکسل
- سیم خاردار
- ساخت پیچ و مهره و میخ و پرچ
- صنایع الکترود‌سازی و جوشکاری
- قطعات خودرو نظیر فنر و سوپاپ
- ساخت توری و فنس و گابیون
- تراشکاری
میلگردهای کلاف چگونه تولید میشوند؟
حال که با میلگرد کلاف و انواع آن آشنا شدید، بد نیست که نحوه تولید آنها را نیز بدانید. برای ساخت این نوع میلگردها، همانند اکثر مقاطع فولادی، از شمش فولادی استفاده می‌شود. این شمش‌ها ترکیبی از کربن، سیلیسیوم، منگنز، فسفر و گوگرد هستند. در مرحله اول این شمش‌های فولادی در کوره‌های حرارتی و در دمای 1000 درجه سانتی‌گراد وارد میشوند.
در مرحله‌ی بعد، این شمش‌های حرارت دیده توسط غلتک‌های کوره به بخش رافینگ می روند. مرحله‌ی سوم، انتقال از رافینگ به نورد گرم است. به دلیل پایین بودن تنش پلاستیکی نورد گرم، برای تغییر شکل شمش‌ها و کاستن قطرشان، آنها را از چندین ردیف غلتک عبور می‌دهند. در آخر نیز میلگردها برای خنک شدن می‌روند و پس از این که خنک شدند، کوئل و بسته بندی آنها انجام می‌شود.
نگهداری میلگرد کلاف
نگهداری میلگردها اصول خاص خود را دارد و خریداران نمی‌توانند آنها را همینطوری انبار کنند. میلگردهای کلاف خریداری شده معمولا تا زمانی که بخواهند مورد استفاده قرار بگیرند، در کارگاه‌ها انبار میشوند. برای انبار کردن میلگرد کلاف حتما باید از خرک‌هایی چوبی به عنوان پایه استفاده کرد و میلگردها را روی آنها گذاشت. این کار باعث می‌شود که میلگرد کلاف به طور مستقیم با گرد و خاک و عوامل رطوبت‌زا تماس نداشته باشد و در نتیجه دچار زنگ‌زدگی نشود.
استفاده از روکش پلاستیکی در هنگام انبار کردن و یا حمل میلگردها کار بسیار اشتباهی است. چون معمولا در زیر این پوششهای فلزی فضایی مرطوب ایجاد می‌شود که همین موضوع هم باعث زنگ زدن میلگردها می‌شود. برای جلوگیری از زنگ زدن میلگرد، می‌توان به جای پوششهای پلاستیکی از پوششهای برزنتی استفاده کرد.
جمع بندی
در این مقاله مبحث میلگردهای کلاف به‌طور کامل بررسی شد. میلگردهای کلاف در مقابل میلگردهای شاخه‌ای قرار دارند و همانطور که از اسمشان پیداست به شکل کلاف‌های در هم پیچیده‌ای تولید میشوند. میلگرد کلاف به دو صورت ساده و آجدار و در قطرهای بین 5.5 تا 12 تولید میشوند. تولید قطرهای بزرگتر این میلگرد عموما تنها به درخواست مشتری صورت می‌پذیرد. میلگردهای کلاف با میزان مختلف کربن تولید میشوند که هر چه مقدار این کربن بیشتر باشد، شکل پذیری و چکش‌خواری آنها کمتر است.
