دانستن میزان آب و گچ به ما کمک می‌کند که ملات گچی آماده کنیم که نه زیادی شل است و نه زیادی سفت و خاصیت آن حفظ شده و می‌توان به راحت با آن کار کرد. به همین خاطر هم در این مقاله قصد داریم به میزان آب و گچ در ساخت گچ‌های مختلف بپردازیم و نحوه آزمایش تعیین نسبت آب به گچ را به شما آموزش دهیم.
میزان آب و گچ
در ساخت انواع ملات‌های مختلف ساختمانی، باید مصالح پودری و دانه‌ای و … را با آب مخلوط کنیم. برای تهیه ملات گچ نیز، باید پودر گچ را با آب مخلوط کرد. برای این کار ظرف استامبولی تمیزی را با آب شیرین ولرم پر می‌کنیم و گچ را رفته رفته به آن اضافه می‌کنیم. اما میزان آب و گچ در این مخلوط چقدر باید باشد؟
به طور تئوری، برای تهیه ملات گچ به ازای هر کیلوگرم گچ به 0.2 لیتر آب احتیاج داریم. اما این میزان آب و گچ برای کار کردن مناسب نیست و کارگران فرصت کافی برای شکل دادن به آن را نخواهند داشت. به همین خاطر هم معمولا برای ساختن ملات گچ حدود 70 تا 80 درصد از وزن گچ، آب احتیاج است.
البته باید همواره این نکته را به خاطر داشته باشید که نمی‌توان برای دیرگیر کردن ملات گچ سر خود به آن آب اضافه کرد و بهتر است در این مورد مقاله‌ی چکار کنیم گچ زود سفت نشود را مطالعه کنید.
آزمایش تعیین میزان آب و گچ
آزمایش تعیین میزان آب و گچ یکی از مهم‌ترین آزمایش‌های کیفی گچ‌های ساختمانی است. نسبت صحیح ترکیب آب و گچ با هم تاثیر بسزایی در کیفیت ملات گچ ساختمانی دارد تا آن‌جا که اگر آب و گچ با نسبت درست با هم مخلوط نشوند، ممکن است ملات گچ کارایی لازم خود را از دست بدهد.
رعایت نکردن نسبت صحیح میزان آب و گچ در تهیه ملات می‌تواند منجر به ایراداتی نظیر عدم چسبندگی مناسب گچ به دیوار، ترک خوردن گچ بعد از خشک شدن، زرد شدن قسمت‌های گچ کاری شده و … شود.
با انجام آزمایش ساده‌ی تعیین میزان آب و گچ می‌توان از نسبت دقیق ترکیب این دو ماده با هم آگاه شد و ضمن تهیه ملات با نسبت‌های مناسب، از بروز مشکلات در حین گچکاری جلوگیری کرد. این آزمایش به وسایل خاصی نیاز ندارد و تنها با یک بشر و یک ترازوی دیجیتال می توان آن را انجام داد.
نحوه انجام آزمایش تعیین میزان آب و گچ
برای انجام این آزمایش، 100 میلی‌لیتر آب تمیز را درون بشر می‌ریزیم. سپس 500 گرم گچ را به وسیله ترازو وزن کرده و اجازه می‌دهیم به دمای اتاق برسد و بعد به آرامی به آب اضافه می‌کنیم. این 500 گرم گچ را تا جایی درون آب می‌ریزیم که گچ به صورت انباشته داخل آب را پر کند و برای 2-4 ثانیه گچ خشک بر روی آب بماند.
مخلوط ما به این مرحله که رسید، از اضافه کردن گچ به آب دست می‌کشیم و وزن گچی که برایمان باقی مانده است را محاسبه می‌کنیم. با کم کردن وزن گچی که در دست داریم از 500 گرم گچی که در اول داشته‌ایم، مقدار گچی که در آب ریخته‌ایم به دست می‌آید. و به این ترتیب میزان آب و گچ به دست می‌آید.
میزان آب و گچ برای انواع گچ ساختمانی
یکی از روش‌های اختلاط گچ و آب بنا بر آزمایش استاندارد، ترکیب آن‌ها با استفاده از نسبت حجمی است. به این ترتیب که گچ و آب را نصف نصف با هم ترکیب می‌کنیم. به بیانی دیگر هر حجم از گچی که داریم، به هم میزان هم باید آب داشته باشیم.
روش دیگر اختلاط گچ و آب، ترکیب آن‌ها بر اساس نسبت وزنی است. یکی از نسبت‌های متداول میزان آب و گچ، 100 به 130 است. یعنی به ازای هر 100 گرم آب، 130 گرم گچ به آن اضافه می‌کنیم. یا به عبارتی برای هر 13 کیلوگرم گچ، 10 کیلوگرم آب نیاز داریم.
برای گچکاری با گچ پلیمری و به صورت دستی، نسبت استاندارد ترکیب گچ با آب، 2 به 1 است. یعنی مقدار گچ باید دو برابر آب باشد. در مورد گچ پاششی نیز این مقدار را خود دستگاه تعیین می‌کند، اما معمولا همان نسبت 2 به 1 است.
کلام آخر
دانستن نسبت مناسب ترکیب آب و گچ در تهیه ملات به ما کمک می‌کند تا ملات به دست آمده نه سفت باشد و نه سل و کارایی لازم را داشته باشد. نسبت دقیق ترکیب گچ و آب را می‌توان به راحتی و با آزمایشی ساده به دست آورد. با در دست داشتن این مقدار و ضمن مطالبی که در مقاله‌ی مقدار گچ در سفیدکاری گفته شد، می‌توان مقدار گچ مورد نیاز برای گچ کاری ساختمان و میزان ترکیب آن با آب را به دست آورد.
