رنگ چیست؟ | تعریف، خواص و اجزای آن با سیوان لند

رنگ در اصل یک پوشش یا ماده پوششی است که بر روی سطوح فلزی یا غیرفلزی برای اهداف تزئینی یا حفاظتی اعمال می شود. معمولاً آن‌ها می‌توانند یک پوشش محافظ و همچنین تزئینی باشند. این متریال یکی از مهم‌ترین مواد مورد استفاده در طراحی و ساخت انواع خواراکی‌ها، پوشاک، ابزارآلات، وسایل الکترونیکی و ساختمانی است. با ما همراه باشید تا با این ماده‌ی جادویی بیشتر آشنا شویم. همچنین شما می‌توانید جهت خرید و استعلام قیمت رنگ ساختمانی به سیوان لند مراجعه کنید.

تاریخچه‌ی کشف رنگ

این متریال پرکاربرد برای اولین بار توسط اسحاق نیوتن، دانشمند انگلیسی در سال 1666 میلادی کشف شد. او در یک آزمایش متوجه شد، زمانی که نور سفید خورشید از یک منشور عبور داده شود، یک طیف از رنگ را به وجود می‌آورد که ما آن‌ها را با این عنوان می‌شناسیم. کشف دیگر او این بود که ترکیب این نورهای تجزیه شده باعث ایجاد یک رنگ جدید می‌شوند. پایه‌ی صنعت این متریال به سال 1865 باز می‌گردد. شخصی به نام فلین، رنگی بر پایه‌ی آب ساخت و آن را ثبت اختراع کرد.

در این اختراع او علاوه بر آب، از اکسید روی، هیدروکسید پتاسیم و رزین طبیعی (صمغ درخت) به همراه شیر و روغن بذر کتان استفاده کرده بود. با پیشرفت صنعت و تکنولوژی سیال‌های مختلفی برای تولید این متریال به وجود آمدند. امروزه از مشتقات روغنی و رزینی به عنوان ماده‌ی سال استفاده می‌کنند.

تعریف رنگ

این متریال را می توان اینگونه تعریف کرد: «محلول مایع رنگدانه و حلال که به دلایل تزئینی یا حفاظتی روی سطوح مختلف اعمال می شود. همچنین می توان آن را اینگونه تعریف کرد: «پراکندگی رنگدانه در روغن خشک کن مناسب در حضور حلال (رقیق کننده)».

نحوه‌ی ساخت رنگ‌ها

ماده‌ی اولیه برای ساخت این متریال، سنگ‌های معدنی حاوی رنگدانه‌ها هستند که پس از پودر کردن آن‌ها، با یک سیال ( مایع مناسب ) ترکیب می‌شوند. در گذشته، از شیره‌ی درختان، آب قند، عسل یا برخی روغن‌های گیاهی به عنوان سیال استفاده می‌کردند و با ترکیب این نوع سیال‌ها و پودر رنگی به تولید این متریال می‌پرداختند.

ویژگی‌های یک رنگ خوب

ویژگی‌های مرغوبیت این متریال‌ها عبارتند از:

قدرت پوشش خوب

باید بتواند سطح موجود مواد را به طور یکنواخت و کامل بپوشاند.

سازگاری با شرایط مختلف آب و هوایی

رنگ‌ها پس از استفاده روی سطوح، در معرض هوا قرار می گیرند. این سطوح به دلیل قرار گرفتن در معرض هوا، ممکن است تحت تأثیر باران یا انواع مختلف تابش نور خورشید قرار بگیرند که این عوامل، رنگ آن‌ها را تحتتاثیر قرار می‌دهد. رنگ خوب باید به گونه‌ای باشد که در برابر شرایط مختلف آب و هوایی تغییر نکند.

مقاومت

رنگ‌ها باید از نظر شیمیایی نیز نسبت به شرایط آب و هوایی بی‌اثر باشند. اهمیت این موضوع زمانی مشخص می‌شود که از رنگ به عنوان پوشش ضدزنگ روی فلزات استفاده می‌شود.

روان بودن

رنگ‌های خوب باید به گونه‌ای باشند که هنگام رنگ‌آمیزی سطوح وسیع به راحتی، روانی و یکنواختی پخش شوند.

مقرون به صرفه بودن هزینه

انواع رنگ‌ها باید با توجه به ساخت و ساز انتخاب شود و هزینه آن‌ها تا حد امکان پایین باشد. در ساخت و سازهای معمولی نباید از انواع گران قیمت رنگ‌ها استفاده کرد.

از دیگر ویژگی‌های یک رنگ مرغوب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سهولت کاربرد
• دوره‌ی خشک شدن معقول
• تشکیل یک لایه‌ی نازک بدون ترک
• تشکیل یک پوشش سخت و با دوام
• بی‌ضرر بودن برای کاربران

اجزای رنگ

رنگ‌ها را با مخلوط کردن دقیق اجزای مختلف در نسبت‌های مناسب تهیه می‌کنند. که در زیر می توانید اجزای اصلی آن را ببینید:

رزین

رزین مهم‌ترین ماده در تولید رنگ‌ها است و تقریبا در تمامی واکنش‌های شیمیایی که منجر به تولید رنگ می‌شود، از آن استفاده شده است. رنگ‌ها را بر اساس ساختار شیمیایی و رزین به کار رفته در آن‌ها به دو دسته اصلی زیر تقسیم می‌کنند:

• رنگ‌های پلاستیک: رنگ‌های پلاستیک با استفاده از رزین پلی ونیل استات ساخته شده‌اند.
• رنگ‌های اکریلیکی: این رنگ‌ها با رزین اکریلیکی و بر پایه‌ی حلال آب یا حلال‌های آلی ساخته شده‌اند.

رزین‌هایی که بر پایه حلال می‌باشند انواع مختلفی دارند، که در این میان مهم‌ترین رزین‌های پایه حلالی در صنعت ساختمان، رزین‌های آلکیدی (رنگ‌های روغنی) و رزین‌های پوششی هستند.

رزین آلکیدی

رزین آلکیدی با اسم رزین فلزی نیز شناخته می‌شود چرا که معمولا از آن‌ها برای ساخت رنگ‌های فلزات استفاده می‌شود. رزین آلکیدی برای ساخت رنگ‌های روغنی هم استفاده می‌شود و پرکاربردترین رزین می‌باشد.

رزین پوششی

رزین‌های پوششی شامل اپوکسی، پلی یورتان، پلی استر و … است و معمولا از آن‌ها در صنعت بیشتر استفاده می‌شود.

رنگدانه‌‌ها

بعد از رزین، رنگدانه مهم‌ترین عضو رنگ‌ها است. این ماده رنگی است که به سایر اجزا اضافه می‌شود تا رنگ و پوشش دلخواه را ایجاد کند و در حالت پودری ریز هستند. نقش رنگدانه‌ها، افزایش غلظت و پویایی و هم‌چنین کنترل ماتی و براقی رنگها است. رنگدانه‌ها با واحدی به اسم پیگمنت شناسایی می‌شوند و می‌توانند به صورت معدنی یا شیمیایی باشند. پیگمنت‌ها در دو دسته‌ی پیگمنت‌های اصلی و پیگمنت‌های گسترش‌دهنده هستند، که مورد آخر به پیگمنت‌های اولی هاضافه شده و رنگ‌های دیگری را به وجود می‌آورد.

در رنگ‌های سفید: سفید سربی، سفید تیتانیوم، لیتوفون به عنوان رنگدانه استفاده می‌شود.

در قرمز: قرمز سربی، قرمز ونیزی، قرمز کروم، اکسیدهای قرمز طبیعی آهن .

در زرد: زرد کروم، کرومات روی، اخر زرد

در قهوه‌ای: از اکسیدهای آهن

و در آبی: آبی پورشین، آبی پاریس، اولترامارین، آبی کبالت به عنوان رنگدانه استفاده می‌شود.

حلال‌ها (رقیق کننده‌ها)

حلال‌ها که به آن‌ها تینر نیز می‌گویند، ویسکوزیته رنگ را تا حد زیادی کاهش می دهد. حلال‌ها (تینرها) به رنگ اضافه می‌شوند تا کاربرد آن را آسان کنند و بتوان سطح را به صورت صاف و یکنواخت رنگ کرد. به طور کلی حلال‌ها انواع مختلفی دارند و می‌توانند هم ساخته شده از مواد آلی باشند و هم ساخته شده از مواد معدنی. که از حلال‌های آلی برای رنگ‌های صنعتی استفاده می‌شود و برای رنگ‌هایی که مصارف خانگی و غیر حرفه‌ای دارند از آب به عنوان حلال استفاده می‌شود. نفت، الکل، سقز و هیدروکربن‌های قطران زغال سنگ برخی از حلا‌های رایج هستند.

پرایمر

پرایمر یا همان روغن زیرکار، اولین محصولی است که از رزین تولید می‌شود. پرایمرها به عنوان آستری رنگ‌آمیزی استفاده می‌شوند. نحوه عملکرد پرایمر به این گونه است که به زیر کار نفوذ می‌کنند و اتصال بین رنگ و سطح را محکم‌تر می‌کند. پرایمرها انواع مختلفی دارند که معروف‌ترین آن‌ها پرایمر اکریلیکی است. خود پرایمر اکریلیکی به دو دسته پرایمر اکریلیکی نفوذی و پوششی تقسیم می‌شود.

پرکننده‌ها

پرکننده یا فیلر ماده‌دیگری است که آن را به رنگ‌ها اضافه می‌کنند تا حج آن‌ها را افزایش دهند. این مواد (پرکننده ها) لزوماً نسبت به سایر اجزای رنگ بی‌اثر هستند. برخی از انواع پرکننده‌ها عبارتند از: کربنات کلسیم، تالک، باریت، کائولین، میکا و … . هر کدام از فیلرها کاربرد خاصی دارد و از آن‌ها برای یکی از موارد زیر استفاده می‌شود:

• کنترل چگالی رنگ
• کنترل غلظت رنگ
• ضداسیدی کردن رنگ
• کنترل میزان جذب رطوبت در رنگ

رنگ‌ها در ساختمان سازی

این متریال برای مصارف گوناگونی در این صنعت به کار گرفته می‌شود. به طور کلی می‌توان آن را به دو دسته‌ی قابل شستشو و غیر قابل شستشو تقسیم کرد. رنگ‌های روغنی و اکریلیک قابل شستشو و نوع پلاستیکی آن غیر قابل شستشو هستند. در واقع آن‌هایی که قابل شستشو نیستند، اگر لکه یا آلودگی روی آن‌ها قرار بگیرد دیگر نمی‌توان آن‌ها را به راحتی پاک کرد.

از این نوع برای سقف‌ها استفاده می‌کنند زیرا نسبت به سایر مکان‌ها کمتر در دسترس بوده و کمتر در معرض آلودگی و لکه‌ها قرار می‌گیرد. اما از قابل شستشو‌ها برای رنگ‌آمیزی درب، چهارچوب و دیوارها استفاده می‌کنند. علاوه بر این‌ها، این متریال در زیبایی ساختمان نیز نقش ایفا می‌کند.

چرا ساختمان‌ها را رنگ کنیم؟

این کار به دلایل زیر انجام می‌شود:

1. محافظت از سطوح در برابر حشرات، باران، تابش خورشید و سایر عوامل خارجی
2. افزایش جذابیت ظاهری ساختمان
3. ضد آب بودن
4. افزایش دوام سطح

انواع رنگ‌های ساختمانی

رنگ روغنی

از این نوع پوشش‌ها به عنوان پایه استفاده می‌کنند که در سه لایه‌ی پرایمر، لایه‌ی زیرین و پوشش نهایی اعمال می‌شود. این متریال در دو نوع مات و براق تولید می‌شوند. مزیت آن، دوام بالا و مقرون به صرفه بودنش است. رنگ‌های روغنی به راحتی تمیز می‌شوند و برای نقاشی دیوارها، درها، پنجره‌ها و سازه‌های فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این رنگ‌ها برای محیط‌های مرطوب مناسب نیستند زیرا دیر خشک می‌شوند.

رنگ امولسیونی

ماده‌ی اولیه‌ی رنگ‌های امولوسیونی، پلی وینیل استات و پلی استایرن می‌باشند. این متریال‌ به راحتی خشک، سفت و به راحتی با آب تمیز می‌شوند. مزیت این رنگ‌ها، با دوام بودن، حفظ رنگ خوب و مقاومت قلیایی آن است. از این نوع متریال برای دیوارهای داخلی، سقف و کارهای بنایی و حتی کارهای چوبی استفاده می‌شود.

رنگ سیمانی

این نوع پوشش‌ها به صورت پودری است که جهت قوام آن با آب مخلوط می‌شوند. برخی از آن‌ها ممکن است با رنگدانه‌ها، شتاب دهنده‌ها و دیگر مواد افزودنی ترکیب شوند. مزیت این رنگ‌ها دوام بالا و ضد آب بودن آن است. رنگ‌های سیمانی دیر خشک شده و برای جلوگیری از ایجاد رطوبت به صورت دو لایه اجرا می‌شوند.

رنگ قیری

رنگ‌های قیری از آسفالت حل شده یا قیر تولید می‌شوند و مشکی هستند. این رنگ‌ها ضد آب و مقاوم در برابر مواد قلیایی هستند. اما در مکان‌هایی که در معرض نور خورشید هستند نباید استفاده شود. از این رنگها در آهن‌سازی‌های زیر آب، فوندانسیون‌های بتنی، سطوح چوبی ولوله‌های آهنی استفاده می‌کنند. این نوع متریال به مقاومت فلزات در برابر زنگ زدگی کمک می‌کند.

سخن پایانی

این مواد انواع گوناگون و زیادی دارند که در آینده بیشتر به برسی آن‌ها خواهیم پرداخت. اما به نکاتی که درمورد یک رنگ با کیفیت و مرغوب گفته شد حتما دقت کنید و در زمان خرید این نکات را مد نظر داشته باشید. اگر قصد خرید رنگها را برای هرکاری دارید، می‌توانید جهت خرید یا استعلام قیمت رنگ به سیوان لند مراجعه کنید.