صادرات سنگ خام، به عنوان یکی از منابع ارزشمند درآمد غیرنفتی، نقش مهمی در اقتصاد ایران ایفا می‌کند. ایران با داشتن ذخایر غنی و متنوع سنگ‌های ساختمانی، پتانسیل بالایی برای حضور در بازارهای جهانی دارد. اگر شما نیز قصد دارید به این بازار پرسود ورود کنید، سیوان لند به عنوان دستیار خرید شما، مناسب‌ترین سنگ‌های خام صادراتی با بهترین قیمت را برای شما تأمین می‌کند.
صادرات سنگ خام از ایران
صنعت سنگ ایران به دلیل غنای معادن و تنوع بالای سنگ‌های ساختمانی، از اهمیت ویژه‌ای در اقتصاد کشور برخوردار است. بر اساس آمار موجود، ایران با داشتن حدود ۴ میلیارد تن ذخایر سنگ ساختمانی، در جایگاه هشتمین کشور دارنده این معادن در جهان قرار می‌گیرد.
تنوع بی‌نظیر در طرح، رنگ و کیفیت سنگ‌های ایرانی، این کشور را در میان سه کشور برتر جهان از این نظر قرار داده است. با وجود این پتانسیل عظیم، سهم ایران از بازار جهانی سنگ بسیار ناچیز و کمتر از نیم درصد است. این امر نشان‌دهنده وجود ظرفیت‌های بالقوه فراوان و همچنین موانعی است که مانع از تحقق کامل این ظرفیت‌ها شده است.
انواع سنگ خام ساختمانی قابل صادرات از معادن ایران
معادن ایران گنجینه‌ای از انواع سنگ‌های ساختمانی با کیفیت بالا را در خود جای داده‌اند. بر اساس آمارها، تقریبا ۸۰ درصد از انواع سنگ‌های ساختمانی در ایران وجود دارد و استخراج می‌شود. بسیاری از این سنگ‌ها در سطح جهانی به عنوان با کیفیت‌ترین‌ها شناخته می‌شوند.
در میان انواع سنگ، صادرات سنگ مرمر بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است. پس از آن، سنگ‌های معدن، تراورتن، کریستال و چینی در رده‌های بعدی قرار می‌گیرند.
مراحل کلیدی صادرات سنگ خام از ایران
برای ورود به عرصه صادرات سنگ خام از ایران، آگاهی از مراحل کلیدی این فرآیند ضروری است.
1. یافتن بازار هدف
اولین گام در این راه، یافتن بازارهای هدف و مشتریان بین‌المللی است. برای این منظور، انجام تحقیقات بازار جامع و دقیق الزامی است. این تحقیقات باید شامل بررسی دقیق تقاضا و عرضه در بازارهای مختلف، تحلیل قیمت‌ها، شناسایی رقبا و درک نیازهای خاص هر بازار هدف باشد.
2. اخذ مجوزهای صادرات سنگ خام
پس از شناسایی بازار هدف، گام بعدی اخذ مجوزهای مورد نیاز برای صادرات سنگ خام است. مهم‌ترین این مجوزها شامل داشتن کارت بازرگانی است که برای صادرات هر نوع کالایی، به ویژه سنگ خام، ضروری است.
علاوه بر کارت بازرگانی، برای صادرات سنگ خام، اخذ مجوزهای لازم از وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز الزامی است. شایان ذکر است که صادرات برخی از انواع سنگ خام، مانند کوپ سنگ مرمر، مشمول پرداخت عوارض صادراتی می‌شود.
3. بسته‌بندی و حمل مناسب
بسته‌بندی مناسب و رعایت استانداردهای بین‌المللی، از دیگر مراحل حیاتی در صادرات سنگ خام است. پس از بسته‌بندی کالا، نوبت به حمل آن به گمرک می‌رسد. برای سنگ‌های کوچک‌تر مانند تایل، معمولا از صندوق‌های چوبی برای بسته‌بندی استفاده می‌شود که امکان بارگیری آن‌ها در کانتینرهای 20 و 40 فوتی وجود دارد.
4. طی کردن مراحل گمرکی
انجام تشریفات گمرکی و فرایند اظهار کالا، مرحله بعدی در صادرات سنگ خام است. در این مرحله، صادرکننده باید نسبت به اخذ اظهارنامه صادراتی یا خروجی از سازمان گمرک اقدام کند.
پس از ورود کالا به گمرک و اخذ مجوزهای لازم از سازمان‌های مربوطه، بر اساس ارزش اعلام شده کالا، اظهار آن در سامانه جامع تجارت فرامرزی صورت می‌گیرد. در نهایت، با ارائه پرینت اظهارنامه، فاکتور، لیست عدل‌بندی و درخواست به اتاق بازرگانی، گواهی مبدا برای کالا صادر می‌شود.
مقاصد اصلی صادرات سنگ خام ایران کدام کشورها هستند؟
بررسی بازارهای جهانی نشان می‌دهد که کشورهای متعددی خریدار سنگ خام از ایران هستند. در حال حاضر، کشورهایی مانند چین و امارات متحده عربی از بازارهای فعال برای صنعت سنگ ایران به شمار می‌روند. علاوه بر این، صادرات سنگ ایران به کشورهای اروپایی نیز انجام می‌شود و کشورهایی نظیر ایتالیا، آلمان، انگلستان، فرانسه، بلژیک و لهستان از واردکنندگان سنگ ایران در اروپا هستند.
بر اساس آمارها، بیشترین کشورهای واردکننده سنگ طبیعی ایران عبارتند از عراق، چین، ترکیه، امارات و ایتالیا. همچنین، حدود 84% از صادرات سنگ فرآوری شده ایران به هشت کشور عراق، ترکیه، آذربایجان، امارات متحده عربی، ترکمنستان، کویت، قزاقستان و افغانستان انجام می‌شود.
نکته قابل توجه این است که درصد بسیار بالایی از صادرات سنگ کوپ ایران به کشور چین بوده است. در بازار کنونی، کشورهایی مانند قطر و عراق در میان کشورهای همسایه عرب و روسیه، آلمان، ایتالیا، انگلیس و آمریکا در میان کشورهای غربی و اروپایی، و ازبکستان، آذربایجان، چین و ترکیه در میان کشورهای آسیایی، مقاصد صادراتی مهمی برای سنگ ایران محسوب می‌شوند.
روسیه نیز به دلیل روابط تجاری خوب با ایران و اختلافاتی که با اوکراین و ترکیه دارد، به عنوان یک بازار پررونق برای صادرات سنگ ایران مطرح است.
آمار و ارقام مهم در مورد صادرات سنگ خام ایران در سال‌های اخیر
مقایسه صادرات سنگ خام با سنگ فرآوری شده نشان می‌دهد که متاسفانه بیش از نیمی از سنگ ایران به صورت خام یا فرآوری نشده صادر می‌شود. صادرات کوپ، که به معنای خام فروشی است، بخش قابل توجهی از صادرات سنگ ایران را تشکیل می‌دهد.
به این ترتیب، سنگ بدون هیچگونه فرآوری به کشورهایی مانند چین، ترکیه و ایتالیا صادر می‌شود تا آن‌ها از ارزش افزوده آن بهره‌مند شوند و حتی در مواردی، همان سنگ را به ایران بازصادر کنند.
در مقابل، درآمد حاصل از فروش سنگ در بازار جهانی در سال 2014، 23 میلیارد دلار بوده که 75 درصد آن مربوط به محصولات فرآوری شده است. ایران با تولید 13 میلیون تن سنگ کوپ، چهارمین تولیدکننده بزرگ سنگ در دنیا است، اما سهم صادرات سنگ کوپ از کل تولید حدود 5% و سهم صادرات سنگ فرآوری شده از تولید آن حدود 14% است.
کلام آخر
ایران با دارا بودن پتانسیل بسیار بالا در زمینه تولید و صادرات سنگ، می‌تواند نقش مهمی در بازار جهانی این محصول ایفا کند. با در نظر گرفتن ظرفیت‌های عظیم صنعت سنگ‌بری در ایران، امکان افزایش صادرات و توسعه این صنعت در آینده‌ای نزدیک وجود دارد.
