در دنیای پر سرعت ساخت و ساز، همواره به دنبال متریالی هستیم که کیفیت بالا را در کنار سرعت اجرا و به صرفه بودن اقتصادی ارائه دهد. بلوک aac (بتن هوادار اتوکلاو شده)یکی از این ابتکارات نوین در صنعت ساختمان سازی به شمار می‌رود که طی چند دهه اخیر، جایگاه ویژه‌ای در میان سازندگان پیدا کرده است. در این مقاله قصد داریم به معرفی کامل بلوک های AAC، مزایا و معایب آن‌ها و همچنین کاربردهای متنوع این بلوک‌ها در پروژه‌های ساختمانی بپردازیم.
بلوک AAC چیست؟
بلوک AAC که با نام هایی همچون بلوک هبلکس (Hebelx block)، بلوک اتوکلاو یا بلوک سبک گازی (Autoclaved Aerated Concrete Block) نیز شناخته می شود، نوعی بلوک بتنی با ساختار متخلخل است. این ساختار خاص به دلیل وجود حباب‌های هوا در داخل بلوک ایجاد می شود که منجر به وزن سبک، عایق حرارتی بالا و سهولت در برش و شکل‌دهی آن می‌گردد.
اجزای تشکیل دهنده بلوك AAC
مواد اولیه اصلی تشکیل دهنده بلوک AAC عبارتند از:
- سیمان: سیمان پرتلند عنصر اصلی چسباننده در بلوک AAC است و موجب استحکام و دوام آن می شود.
- ماسه سیلیسی: ماسه سیلیسی ریزدانه، اسکلت اصلی بلوک را تشکیل می‌دهد.
- آهک: آهک به‌عنوان عامل پوک‌کننده در مخلوط اولیه به کار رفته و با واکنش شیمیایی، حباب‌های هوا را درون بلوک ایجاد می‌کند.
- پودر آلومینیوم: پودر آلومینیوم با واکنش با مواد قلیایی موجود در مخلوط، عامل اصلی ایجاد حباب‌های گاز در بلوک است.
فرایند تولید بلوک AAC
تولید بلوک سبک AAC شامل مراحل زیر است:
- آماده سازی مواد اولیه: مواد اولیه به‌دقت اندازه‌گیری شده و با هم مخلوط می‌شوند.
- قالب‌گیری: مخلوط آماده‌شده درون قالب‌های مخصوص ریخته می‌شود.
- برش و شکل‌دهی اولیه: پس از سفت‌شدن اولیه، بلوک گازی aac برش خورده و شکل نهایی داده می شوند.
- اتوکلاو: بلوک‌های برش خورده درون محفظه فشار به نام اتوکلاو در معرض بخار آب با دمای بالا قرار می‌گیرند. این مرحله موجب سفت شدن نهایی و افزایش مقاومت بلوک می‌گردد.
- بسته‌بندی و انبار کردن: بلوک های aac نهایی پس از سرد شدن، بسته‌بندی شده و برای حمل به محل پروژه آماده می‌شوند.
مزایای استفاده از بلوک های AAC
استفاده از بلوک های AAC در ساخت و ساز مزایای متعددی به همراه دارد که برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
-
بلوک AAC مقرون به‌صرفه است.
یکی از اولین دلایلی که باعث می شود مالکان و سازندگان بلوک AAC را برای پروژه‌های خود انتخاب کنند، قیمت این بلوک است. شاید اگر بخواهید قیمت یک دانه بلوک سبک AAC را با بلوک‌های سبک معمولی مقایسه کنید به نظر بیاید که این بلوک گران‌تر است، اما بلوک‌های AAC می‌توانند هزینه‌های عملیاتی دیوارکشی پروژه را 30 تا 40% کاهش بدهند.
از جمله مواردی که باعث این صرفه‌جویی در هزینه می‌شود، یکی این است که برای دیوارچینی با AAC باید از چسب مخصوص استفاده کنید و نیازی به ملات ماسه سیمانی سنتی نیست. همین هم باعث کاهش هزینه‌های حمل و توزیع مصالح در طبقات ساختمان می‌شود. همچنین، این بلوک‌ها عایق گرما هستند و از هدررفت انرژی در ساختمان جلوگیری می‌کنند؛ در نتیجه هزینه‌های سرمایش و گرمایش کاهش پیدا می‌کند.
-
بلوک AAC سبک است و زمان اجرا را کاهش می‌دهد.
بلوک AAC وزن بسیار سبکی دارد و به همین خاطر حمل و نصب آن بسیار راحت خواهد بود. این گزینه در کنار این که سایز این بلوک‌ها هم از بلوک‌ها سیمانی بزرگ‌تر است، باعث شده که دیوارچینی با بلوک سبک AAC سریع‌تر پیش برود و به نیروی کار کمتری هم احتیاج داشته باشد.
نکته مثبت دیگر در مورد این بلوک این است که بلوک‌های AAC توپر و خراش‌پذیر هستند و به راحتی قابل برش می‌باشند. همین هم سبب می‌شود که برق‌کشی و سیم‌کشی و نصب درب و پنجره در بین آن‌ها راحت باشد. که این موارد متفقا باعث می‌شوند زمان اجرا پایین بیاید و هزینه دستمزد کارگران هم کمتر شود.
در بلوک‌های سبک AAC حباب‌های ریز هوای بسیار زیادی وجود دارد که وجود همین حباب‌ها باعث شده که این نوع بلوک بتواند جلوی اتلاف انرژی را بگیرد و هزینه‌های آن را کاهش داد. اما مزیت وجود این حباب‌های هوا به همین‌جا ختم نمی‌شود؛ این حباب‌ها باعث وزن بسیار سبک بلوک‌ها شده‌اند و در نتیجه هزینه حمل و جابه‌جایی آن‌ها پایین است. چون می‌توان در هر مرتبه از حمل و نقل نسبت به سایر مصالح حجم بیشتر و وزن کمتری بارگیری کرد.
-
بلوک سبک AAC وزن ساختمان را کاهش می‌دهد.
خود AAC وزن پایینی دارد و استفاده از آن هم باعث می‌شود تا میزان مصرف آهن‌آلات، میلگرد و بتن در ساختمان کمتر شود. همچنین برای استفاده از آن‌ها نیاز به ملات ماسه سیمانی نیست و پس از اجرای دیوار با این بلوک‌ها لازم نیست که برای گچکاری ابتدا یک لایه گچ و خاک روی آن‌ها زده شود. تمام این عوامل در کنار هم باعث می‌شود که استفاده از بلوک AAC، وزن ساختمان را به‌طور چشمگیری کمتر افزایش دهد.
-
بلوک‌های AAC مقاومت ساختمان در برابر زلزله را افزایش می‌دهند.
از آن‌جا که بلوک‌های AAC وزن بسیار سبکی دارند، در هنگام وقوع زلزله‌های شدید خرابی کمتری نسبت به دیگر مصالح خواهند داشت و ساختمان را دچار خسارت کمتری می‌کنند.
-
بلوک AAC در برابر آب و رطوبت مقاوم است.
یکی از مزایای بلوک AAC این است که مقاومت خوبی در برابر نفوذ آب و رطوبت دارد. ساختار متخلخل و وجود حباب‌های هوا در این بلوک باعث شده که شکاف‌ها و درزهای آن به حداقل میزان ممکن برسد. و همین سبب می‌شود که میزان جذب آب و رطوبت در این بلوک بسیار پایین باشد.
-
بلوک AAC عایق صدا است.
آلودگی صوتی موجود در فضاهای شهری می‌تواند آسایش ساکنین را به هم بزند و به همین دلیل استفاده از مصالح عایق صدا در ساخت و سازهای امروزه بسیار مورد توجه است. بلوک سبک اتوکلاو شده به خاطر ساختار متخلخلی که دارد، مانع از عبور امواج صوت می‌شود و نه صدای بیرون به داخل ساختمان نفوذ می‌کند و نه صدای داخل ساختمان به بیرون می‌رود.
-
بلوک AAC سبک و مقاوم است.
همانطور که گفتیم، مهم‌ترین مزیت بلوک AAC، وزن سبک آن است. بلوک‌های AAC با وزن بسیار کم خود، بار مرده ساختمان را به شدت کاهش می دهند. استفاده از این بلوک همچنین در کاهش مصرف فولاد موثر است، و اجرای ساختمان را نیز آسان‌تر و سریع‌تر می‌کند. ابعاد بزرگ بلوک AAC، سرعت اجرا را افزایش داده و هزینه‌های نیروی کار را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، مواد تشکیل‌دهنده این بلوک‌ها کاملاً طبیعی و تجدیدپذیر هستند.
-
بلوک AAC یک عایق حرارتی بی‌نظیر است.
حباب‌های ریز هوا در ساختار بلوک AAC، آن را به یک عایق حرارتی فوق‌العاده تبدیل کرده‌اند. این ویژگی باعث کاهش چشمگیر مصرف انرژی در ساختمان شده و هزینه‌های سرمایش و گرمایش را به حداقل می‌رساند.
-
بلوک‌های AAC در برابر آتش مقاوم هستند.
سیلیس به کار رفته در بلوک AAC، مقاومت بسیار بالایی در برابر حرارت دارد. این ویژگی باعث می‌شود تا این بلوک‌ها در برابر آتش‌سوزی مقاوم بوده و از گسترش آتش جلوگیری کنند. علاوه بر این، مقاومت در برابر رطوبت و یخ‌زدگی، بلوک AAC را برای استفاده در مناطق مختلف آب و هوایی مناسب کرده است.
-
بلوک AAC سد محکمی در برابر حشرات موذی است.
ترکیبات خاص به کار رفته در بلوک AAC، مانع از نفوذ حشرات موذی مانند موریانه‌ها به داخل ساختمان می‌شود. با استفاده از این بلوک‌ها، می‌توانید از شر آفات موذی راحت شده و محیطی سالم و بهداشتی برای خود و خانواده‌تان فراهم کنید.
-
بلوک سبک AAC دوستدار محیط زیست است.
بلوک AAC از مواد طبیعی و تجدیدپذیر تولید می‌شود و در فرآیند تولید آن از کمترین انرژی استفاده می‌شود. این بلوک‌ها نه تنها به محیط زیست آسیبی نمی‌رسانند، بلکه به حفظ منابع طبیعی نیز کمک می‌کنند. با انتخاب بلوک AAC، شما در ساخت یک ساختمان سبز و پایدار مشارکت می‌کنید.
-
بلوک‌های AAC نرخ فشردگی پایینی دارد.
دیگر مزیت بلوک AAC نرخ فشردگی پایین آن است. زمانی که مصالح تحت فشار قرار بگیرند، فضای خالی بین آن‌ها فشرده می‌شود و این موضوع می تواند باعث ایجاد ترک و درز در میان آن‌ها شود.
اما بلوک‌های AAC استاندارد نرخ فشردگی پایین و درنتیجه دوام و طول عمر بالایی دارند. استفاده از این بلوک‌ها باعث می شود که دیوار ساخته شده با آن‌ها کمتر دچار ترک شود.
-
بر روی بلوک AAC راحت‌تر می‌توان پلاستر اجرا کرد.
چه قصد اجرای پلاستر گچی را داشته باشید و چه سیمانی، این کار روی بلوک‌های سبک AAC راحت‌تر از سایر بلوک‌ها است. از آن‌جا که این بلوک‌ها سطج بسیار صافی دارند، نیازی نیست که قبل از اجرای پلاستر، ابتدا یک لایه‌ی زیر کار برای صاف کردن سطح روی آن‌ها کشید و می‌توان به طور مستقیم روی آن‌ها را گچکاری کرد.
این موضوع هم در سرعت اجرا تاثیر می‌گذارد، هم در هزینه نیروی کار و مصالح و هم باعث می‌شود وزن ساختمان کمتر افزایش بیابد.
-
زمان اجرای بلوک های AAC کم است.
یکی از مهم‌ترین دلایلی که سازندگان به بلوک‌های سبک AAC روی می‌آورند، سرعت بالای اجرا است. ابعاد بزرگ‌تر این بلوک‌ها نسبت به آجر و بلوک‌های سیمانی سنتی، تعداد ردیف‌های مورد نیاز برای ساخت دیوار را کاهش می‌دهد.
علاوه بر این، استفاده از چسب مخصوص به جای ملات سنتی، نه تنها استحکام اتصال را افزایش می‌دهد بلکه سرعت اجرا را نیز به طور قابل توجهی بهبود می‌بخشد. این دو عامل در کنار هم، زمان مورد نیاز برای ساخت یک دیوار را به شدت کاهش داده و در نتیجه، پروژه‌ها سریع‌تر به پایان می‌رسند.
-
بلوک‌های سبک AAC دچار شکستگی نمی‌شوند.
یکی از چالش‌های اصلی در استفاده از بلوک‌های سیمانی سنتی مانند بلوک لیکا، شکنندگی بالای آن‌ها است. این بلوک‌ها در برابر ضربه بسیار حساس بوده و حتی با کوچک‌ترین ضربه، مثلاً هنگام افتادن یا برخورد با اشیاء نوک‌تیز، به راحتی خرد می‌شوند و قابل استفاده نخواهند بود. این مسئله منجر به افزایش قابل توجه ضایعات و در نتیجه، افزایش هزینه‌های ساخت‌وساز می‌شود.
اما بلوک‌های سبک اتوکلاو شده مانند هبلکس و سیپورکس، از این مشکل رنج نمی‌برند. این بلوک‌ها به دلیل ساختار متخلخل و همگن خود، مقاومت بسیار بالاتری در برابر ضربه دارند و به سادگی با اره برش داده می‌شوند. حتی در صورت افتادن از ارتفاع، این بلوک‌ها معمولاً خرد نشده و تنها ترک‌های کوچکی در آن‌ها ایجاد می‌شود. این ویژگی باعث کاهش چشمگیر ضایعات و در نتیجه، صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شود.
معایب بلوک aac
در کنار مزایای متعدد، بلوک های AAC معایبی نیز دارند که پیش از استفاده از آن‌ها باید مورد توجه قرار گیرد:
مقاومت کمتر در برابر ضربه
بلوک AAC به دلیل ساختار متخلخل، نسبت به بلوک‌های بتنی مقاومت کمتری در برابر ضربه مستقیم دارد. بنابراین استفاده از این بلوک‌ها در دیوارهای باربر و یا دیوارهای حائل توصیه نمی‌شود.
نیاز به دقت بیشتر در اجرا
بلوک های AAC نسبت به بلوک‌های سنتی تردتر بوده و نیازمند دقت و ظرافت بیشتری در هنگام حمل و نقل و اجرا هستند. همچنین سطح صاف این بلوک‌ها نیازمند استفاده از ملات مخصوص با قدرت چسبندگی مناسب می‌باشد.
کاربردهای بلوک های AAC
بلوک های AAC با توجه به مزایای متعدد، کاربردهای متنوعی در پروژه های ساختمانی دارند. برخی از مهم ترین کاربردهای این بلوک ها عبارتند از:
دیوارهای خارجی و داخلی
بلوك AAC به دلیل عایق حرارتی و صوتی مناسب، برای ساخت دیوارهای خارجی و داخلی در انواع ساختمان‌های مسکونی، تجاری و اداری بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
دیوارهای باربر و غیر باربر
با توجه به مقاومت فشاری مناسب، بلوک های AAC برای ساخت دیوارهای غیر باربر در سازه‌های مختلف کاربرد دارند. همچنین در برخی موارد خاص و با رعایت الزامات فنی، می‌توان از این بلوک‌ها برای ساخت دیوارهای باربر با طبقات محدود نیز استفاده نمود.
دیوارهای حائل
با توجه به وزن سبک و مقاومت فشاری مناسب، بلوک های AAC در ساخت دیوارهای حائل با ارتفاع کم کاربرد دارند. البته برای دیوارهای حائل با ارتفاع زیاد و بارگذاری سنگین، استفاده از این بلوک توصیه نمی‌شود.
دیوارهای ضد حریق
همانطور که اشاره شد، بلوک AAC در برابر آتش‌سوزی مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد. به همین دلیل می‌توان از این بلوک‌ها برای ساخت دیوارهای ضد‌حریق در ساختمان‌ها استفاده نمود.
نکات مهم در هنگام استفاده از بلوک های AAC
برای دستیابی به حداکثر بهره‌وری از بلوک AAC و جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی، رعایت نکات زیر ضروری است:
انتخاب ملات مناسب
ملات مورد استفاده برای نصب بلوک های AAC باید چسبندگی مناسب با سطح صاف این بلوک ها داشته باشد. استفاده از ملات نامناسب می‌تواند موجب کاهش مقاومت و ایجاد ترک در دیوارهای ساخته شده با بلوک AAC شود. بنابراین توصیه می‌شود برای اجرای دیوار هبلکس از چسب مخصوص این بلوک استفاده گردد.
رعایت نکات اجرایی
رعایت دقیق دستورالعمل‌های اجرایی و نکات فنی مربوط به بلوک های AAC، امری ضروری برای دستیابی به عملکرد مناسب سازه است. برخی از مهم ترین نکات اجرایی عبارتند از:
- رعایت تراز و قائم بودن دیوار: به دلیل سهولت برش و شکل‌دهی بلوک های AAC، دقت در تراز و قائم بودن دیوار از اهمیت بالایی برخوردار است.
- استفاده از ابزار مناسب: برای برش و شکل‌دهی بلوک AAC باید از ابزار مناسب مانند اره‌های مخصوص استفاده شود.
- رعایت ضوابط آرماتوربندی: در صورت نیاز به اجرای میلگرد درون دیوارهای ساخته‌شده با بلوک AAC، باید ضوابط مربوط به آرماتوربندی و پوشش بتنی رعایت گردد.
- رعایت دوره عمل آوری: پس از اتمام دیوارچینی، باید زمان مناسب برای خشک شدن و عمل آوری بلوک‌ها در نظر گرفته شود.
نتیجه‌گیری
بلوک AAC با دارا بودن مزایای متعدد از جمله وزن سبک، عایق حرارتی و صوتی بالا، سرعت و سهولت اجرا و سازگاری با محیط زیست، انقلابی در صنعت ساختمان‌سازی به‌شمار می‌روند. استفاده از این بلوک‌ها موجب کاهش هزینه‌های ساخت و ساز و همچنین صرفه‌جویی بلند مدت در مصرف انرژی می‌گردد. با توجه به معایبی همچون مقاومت کمتر در برابر ضربه و نیاز به دقت بیشتر در اجرا، انتخاب نوع بلوک با توجه به کاربری و شرایط پروژه از اهمیت بالایی برخوردار است.
رعایت نکات مهم در هنگام اجرا از جمله انتخاب ملات مناسب و رعایت دستورالعمل‌های فنی، نقش بسزایی در دستیابی به عملکرد مطلوب سازه با استفاده از بلوک های AAC دارد.
در صورت تمایل برای خرید بلوک هبلکس می‌توانید به سیوان لند مراجعه کنید. سیوان لند بازار آنلاین صنعت ساختمان و ارائه کننده مصالح و تجهیزات ساختمانی با بهترین قیمت در سراسر ایران است.
