بلوک سیمانی چیست ؟ انواع بلوک‌‌های سیمانی

بلوک سیمانی، به قطعاتی گفته می‌شود که معمولا از آن در ساخت ساختمان‌ها دیوارها، و سقف‌ها استفاده می‌شود. ابعاد بلوک سیمانی و مصالح ساخت آن، بنا به موارد استفاده بلوک سیمانی متفاوت است. البته امروزه بلوک‌ها سیمانی در اندازه و ضخامت استاندارد تولید می‌شوند. بلوک‌های سیمانی، از اصلی‌ترین مصالح و بلوک مورد استفاده در صنعت ساختمان است. یکی از اصلی‌ترین وظایف مهندسین ساختمان، تایین بهترین نوع مصالح از جمله بلوک بر اساس شرایط آب و هوایی و زیست بومی منطقه است.

انواع بلوک سیمانی

بلوک سیمانی را می‌توان بر اساس معیارهای متفاوتی در دسته بندی‌ها مختلف قرار داد. از جمله این معیارها می‌توان دسته بندی بلوک بر اساس شکل ظاهری، وزن و اندازه آن اشاره نمود.

دسته بندی بلوک سیمانی بر اساس وزن

وزن بلوک‌های سیمانی، یکی از معیارهای دسته بندی بلوک است. بر این اساس انواع بلوک‌های موجود را می‌توان در چهار دسته کلی قرار داد.

• بلوک سیمانی رده یک: وزنی در حدود 500 تا 700 کیلو گرم بر متر مکعب دارند.
• بلوک سیمانی رده دو: وزنی در حدود 700 تا 1000 کیلو گر بر متر مکعب دارند.
• بلوک سیمانی رده سه: وزن این دسته از بلوک‌های سیمانی، درحدود 1000 تا 1700 کیلوگر بر متر مکعب است.
• بلوک‌های سیمانی رده چهار: این دسته از بلوک‌های سیمانی وزنی بین 1700 تا 2000 کیلوگرم بر متر مکعب دارند.

با توجه به دسته بندی فوق، بلوک‌های دارای چگالی 2000 کیلوگر بر متر مکعب، به بلوک‌های سیمانی سنگین شناخته می‌شوند. همچنین بلوک‌هایی که دارای چگالی بین 1700 تا 200 کیلو گرم بر متر مکعب دارند، در دسته بلوک‌های سیمانی نیمه سبک قرار می‌گیرند. بقیه بلوک‌ها که دارای چگالی کمتر از 1700 کیلو گرم بر متر مکعب‌اند، در دسته بلوک‌های سبک سیمانی دسته بندی می‌شوند. قابل توجه است که بدانید اصلی‌ترین کاربرد انواع بلوك سیمانی در ساخت سقف‌های تیرچه بلوک است.
سیوان لند، یکی از معتبرترین بازار‌های آنلاین فروش مصالح و تجهیزات ساختمانی، مرجعی معتبر برای اطلاع یابی از قیمت بلوک سیمانی و انواع دیگر مصالح ساختمانی اعم از قیمت سیمان، بتن، شن و ماسه و آجر می‌باشد. شما می‌توانید با مراجعه به فروشگاه اینترنتی سیوان لند با اطمینان کامل از بهترین و معتبرترین برند‌های حوضه ساختمانی کشور و پایین‌ترین قیمت ممکن خرید فرمایید.

بلوک سیمانی سبک‏‏‎‏

بلوک‌ سبک سیمانی، که از دو نوع بلوک دیگر ( بلوک سنگین سیمانی و بلوک نیمه سبک سیمانی )، از لحاظ وزنی سبک تر است، در مواردی همچون سقف‌های تیرچه بلوکی کاربرد بسیار زیادی دارد. لازم به ذکر است که با کاهش وزن بلوک سیمانی، مقاومت بلوک سیمانی در برابر فشار نیز کاهش می‌یابد. با این وجود بلوک‌های سبک سیمان از مقاومت فشاری قابل ملاحظه‌ای برخوردار‌اند. یکی از پرکاربردترین بلوک از بین انواع بلوک سیمانی سبک، بلوک هبلکس است. هبلکس در عایق کاری کاربرد دارد.

یک بلوک استاندارد چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

بلوک‌های سیمانی دارای چند ویژگی استاندارد هستند که بسته به موقعیتی که از آن‌ها استفاده می‌شود متفاوت خواهد بود اما به طور کلی این ویژگی‌های استاندارد به شرح زیر هستند:

ابعاد بلوک سیمانی

یکی دیگر از معیارهای دسته بندی بلوک‌های سیمانی بر اساس ابعاد آن‌ها می‌باشد. هرچند امروزه سفارش بلوک‌ سیمانی در هر ابعادی ممکن است، اما استاندارد شماره 70 ایران اعلام می‌کند که ابعاد بلوک سیمانی باید به گونه ای باشد که جمع طول قطعات توپر بیشتر از طول در همان جهت باشد و همچنین بخش‌های پر بیشتر از 50 درصد سطح کل بلوک در جهت عمود بر بار وارده باشد. همچنین این استاندارد می‌گوید که حداقل ضخامت جداره‌ها و پوسته خارجی بلوک‌ها برای بلوک‌های کوچک 3 سانتی متر و برای دیگر بلوک‌ها باید 4 سانتی متر باشد. طبق این استاندارد، ابعاد تولید بلوک به صورت زیر است.

• 30 * 20 * 40
• 25 * 20 * 40
• 20 * 20 * 40
• 15 * 20 * 40
• 10 * 20 * 40

اندازه‌ی 20 * 20 * 40 آن، رایج ترین نوع بلوک سیمانی برای دیوارچینی محسوب می‌شود.

مقاومت فشاری بلوک سیمانی

مقاومت فشاری بلوک‌های باربر و غیر باربر با هم تفاوت دارد. معیار محاسبه‌ی این مقاومت توسط استاندارد مصالح ساختمانی ایران (ISIRI 70-1) مشخص می‌شود. مقاومت فشاری یک بلوک سیمانی باربر بین 120-140 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع و در بلوک‌های غیر باربر این اندازه به 35 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع می‌رسد. علاوه بر این معیار، حداکثر جذب آب در بلوک‌های بابر معادل 208 کیلوگرم بر متر مکعب می‌باشد.

وزن منحصر به فرد بلوک‌های سیمانی

وزن متعادل این بلوک‌ها نیز بر اساس گفته‌ی استاندارد مصالح ساختمانی ایران تعیین می‌شود. این وزن برای بلوک‌های رده‌ی 2/2، بین 2000 تا 2200 کیلوگرم بر متر مکعب، و برای بلوک‌های باربر رده‌ی 4/2  بین 2200 تا 2400 کیلوگرم بر متر کعب می‌باشد.
اگر وزن متعادل یک بلوک کمتر از 2000 کیلوگرم بر متر مکعب باشد، جزء دسته‌ی بلوک غیر باربر سبک قرار می‌گیرد.

تفاوت بلوک‌های سیمانی از لحاظ مواد سازنده

یکی دیگر از جنبه‌های متفاوت و قابل بررسی در بلوك‌های سیمانی، تفاوت مواد سازنده به کار رفته در ساخت انواع بلوك سیمانی است. از لحاظ مواد سازنده، بلوک سیمانی به دو دسته صنعتی و معدنی تقسیم بندی می‌شوند.

بلوك سیمانی صنعتی

بلوک‌های سیمانی صنعتی، نتیجه ترکیب دانه‌های صنعتی با آب و سیمان است. وزن بلوک‌های سیمانی کمتر از 900 کیلو گرم بر متر مکعب است و کمترین مقاومت آن‌ها 30 کیلو گرم بر متر مربع است. از بلوک‌های سیمانی صنعتی می‌توان به هبلکس، لیکا و سرباره ذوب آهن اشاره کرد. تفاوت عمده بلوك‌های سیمانی صنعتی با بلوک‌های سیمانی معدنی، خاصیت عایقی بیشتر و وزن پایین‌تر بلوک‌های صنعتی در مقایسه با بلوک‌های معدنی است. در بلوك‌های سیمانی صنعتی، جداره بلوک‌های توخالی ضخیم‌تر است.

بلوک سیمانی معدنی

بلوک سیمانی معدنی، از ترکیب پوکه‌های معدنی با آب و سیمان تولید می‌شوند. به همین دلیل به بلوک سیمانی معدنی، بلوک پوکه‌ای نیز گفته می‌شود. شناخته شده‌ترین پوکه‌های معدنی مورد استفاده در ساخت بلوك سیمانی معدنی، قروه و تبریز و پوکه معدنی پرلیت است. از بلوک‌های سیمانی معدنی نیز می‌توان به اسکوریا، پرلیت و پومیس اشاره نمود.

تفاوت بلوک‌های سیمانی از لحاظ شکل ظاهری

بلوک‌های سیمان را می‌توان بر اساس شکل ظاهر آن‌ها در چهار دسته قرار داد. این چهار دسته به شرح زیر است.

• بلوک سیمانی توخالی غیر باربر
• بلوک سیمانی توخالی باربر
• بلوک سیمانی توپر
• آجر بتنی

بلوک سیمان توخالی

بلوک‌های سیمانی توخالی را معمولا در ساخت و ساز استفاده می‌کنند. به طور کلی، حجم حفره‌های موجود در بلوک توخالی نباید کمتر از یک چهارم حجم بلوک باشد. برای دست یابی به حداکثر حجم بلوک‌های سیمانی توخالی، مساحت کف نباید از نصف مساحت کل بلوک کمتر باشد. بلوک‌های سیمانی توخالی به دو نوع باربر و غیر باربر تقسیم بندی می‌شوند. از این نوع بلوک در ساخت دیوار باغ در شمال کشور به فراوانی استفاده می‌شود.

بلوک سیمانی توپر

بلوک سیمانی توپر، از آجر بتنی که در بالا توضیح داده شد متراکم‌تر و بزرگ‌تر هستند.بلوک‌های سیمانی توپر، از سنگدانه‌های طبیعی متراکم ساخته می‌شوند تا از استحکام بالا و وزن زیاد برخوردار باشند. از بلوک‌های سیمان توپر در ساخت بنا‌هایی که دیار باربر دارند استفاده می‌شود. در مقایسه با آجر بتنی، بلوک سیمانی توپر از قیمت، وزن و استحکام بالاتری برخوردار می‌باشد. این نوع بلوک جزء دسته‌ی بلوک بتنی می‌باشد.

آجر بتنی

آجر‌های بتنی، معمولا به شکل مستطیل تولید می‌شوند. این آجر‌های مستطیلی کوچک به طور منظم برای ساخت یک دیوار مقاوم و سخت، روی هم چیده می‌شوند. آجر‌های بتنی، از بتن یا خشت پخته شده تولید می‌شوند. استفاده از آجر بتنی در نما و نرده‌ها معمول است. در برخی موارد، مشتری بنا به استفاده خود و نمای بهتر کار، آجر بتنی رنگی درخواست می‌کند که در کارگاه با افزودن دانه‌های رنگی این امر ممکن می‌شود.

بلوک سیمانی چگونه ساخته می‌شود

در اینجا می‌خواهیم به طرز تهیه بلوک سیمانی بپردازیم. مواد اصلی ساخت بلوک سیمانی، سیمان، آب و سنگدانه مناسب ( شن و ماسه ) است و به کارگاه‌هایی که این بلوک‌ها را در آن تولید می‌کنند، کارگاه بلوک زنی گفته می‌شود. این مواد با توجه به نوع بلوک مورد نظر، با یکدیگر ترکیب شده و بلوک را می‌سازند. لازم به ذکر است، برای به وجود آوردن ویژگی خاصی در بلوک، می‌توان افزودنی به این ترکیبات اضافه کرد. این مواد افزودنی بر خواص اصلی بلوک تاثیر نمی‌گذارند. بعد از ساخت ترکیب لازم برای ایجاد بلوک ( ملات سیمانی )، باید بلوک‌ها را به خوبی عمل آوری نمایند ( کیورینگ ).
روش‌های عمل آوری ملات سیمانی جهت ساخت بلوک متفاوت است. به طور کلی کیورینگ به سه روش اجرا می‌شود:

عمل آوری با آب

در این روش که به طور تقریبی یک هفته به طول می‌انجامد، بلوک‌های سیمانی را به وسیله آب کیورینگ می‌کنند.

عمل آوری با گرما

در روش عمل آوری بلوک به وسیله گرما، بلوک سیمانی نباید با هوای آزاد در تماس باشد. برای عمل آوری بلوک سیمانی با گرما، از بادبزن‌های برقی جهت عمل آوری بلوک استفاده می‌شود. نکته قابل تامل در این روش این است که باید رطوبت موجود در بلوک حفظ شود.

عمل آوری با بخار آب

یکی از مزیت‌های عمل آوری بلوک با استفاده از بخار آب، مدت زمان کوتاه این روش است که حدود 1 روز طول می‌کشد. عمل آوری بلوک به وسیله بخار در دو شرایط تحت فشار یا در فشار اتمسفر انجام می‌شود. در این روش عمل آوری، همه مراحل باید از پیش توسط دستگاه نظارت تایید شود.

موارد استفاده از بلوک سیمانی

بلوک سیمانی، در ساخت بخش‌های مختلف سازه از جمله: نماکاری، توکار، تیغه‌ای و ستون‌ها کاربرد دارد. بلوک سیمانی به دلیل انعطاف پذیری بالا، از مصالح محبوب و پرکاربرد دنیا است. گذشته از این موارد، بلوک‌های سیمانی  معمولا به دودسته‌ی سنگین و سبک تقسیم می‌شوند که کاربرد انواع بلوک‌ها با توجه به نوع آن متفاوت است. به عنوان مثال: از بلوک‌های سنگین در ساخت سازه‌های بنایی و دیوار محوطه استفاده می‌شود در حالی که بلوک‌های سبک برای انواع سقف‌ها مانند سقف تیرچه بلوکی به کار می‌روند.

• سقف‌های تیرچه بلوکی
• انواع دیوارچینی‌ها
• پایه، پارتیشن، زیرزمین و دیوار‌های خارجی

مزایا و معایب استفاده از بلوک سیمانی

استفاده از بلوک‌های سیمانی در ساخت و ساز از مزایا و معایبی برخوردار است. با توجه به این مزایا و معایب می‌توانید تصمیم بگیرید انتخاب بلوک به عنوان مصالح برای ساخت و ساز شما مناسب است یا مناسب نیست. تعیین این که کدام یک از ویژگی‌های بلوک سیمانی بهترین مزیت استفاده از آن است، بسیار دشوار است. با توجه به ماهیت پروژه‌های ساختمانی مختلف، مزیت آن نیز متفاوت خواهد بود، اما بدون شک دوام بالا، غیر قابل احتراق بودن، طول عمر بسیار بالا و مقاومت در برابر بار‌های وارده برای بلوک سیمانی، مزیت‌های بسیار مطلوب و خوبی است.
علاوه بر این ویژگی‌ها، مطلوب بودن قیمت آن می‌تواند یکی دیگر از دلایل مهم جهت استفاده از این مصالح در پروژ‌های ساختمانی باشد. در زیر جدولی از مزایا و معایب بلوک آورده شده است.

نکات مهمی که باید هنگام استفاده از بلوک سیمانی رعایت کرد!

یکی از نکاتی که برای چسبندگی بیشتر بلوک‌ها باید به آن توجه کرد، حفظ رطوبت آن‌ها هنگام اجرای بلوک است. نکته‌ی قابل توجه دیگر، نحوه‌ی چیدمان بلوک‌ها هم عرض هم و هم راستای دیوار است. همچنین برای افزایش مقاومت بلوک‌ها می‌توان میلگردهای فلزی را درون سوراخ‌های بلوک قرار داد .

کلام پایانی

بلوک، از جمله مصالح پرمصرف در ساخت و ساز است. پرکاربردترین نوع بلوک، بلوک سیمانی است. بلوک‌های سیمانی علاوه بر انعطاف پذیری بسیار خوب، از تحمل فشاری بالایی نیز برخورداراند.سیوان لند، ارائه دهنده معتبرترین برند‌های ساختمانی، مرجعی معتبر برای استعلام قیمت بلوک و انواع دیگر مصالح ساختمان است.