گچ گیپتون چیست؟ معرفی گچ گیپتون کاربرد، ویژگی‌ها و مزایای آن

گچ گیپتون یکی از انواع گچ ساختمانی است که به آن بتوگیپس یا فوم گیپس هم گفته می‌شود. این گچ از ترکیب گچ معمولی با افزودنی‌هایی خاص به دست می‌آید و ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارد. یکی از این ویژگی‌های گچ گیپتون این است که می‌توان آن را روی انواع سطوح از جمله بلوک هبلکس، فوم، آجر، بتن و سیمان اجرا کرد.

گچ گیپتون چیست؟

گچ گیپتون یا بتوگیپس، یکی از انواع گچ مورد استفاده در صنعت ساختمان است. این گچ عمدتا برای سفیدکاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. و وجود ترکیبات خاص در آن باعث شده است که چسبندگی بالایی داشته باشد و بتوان از آن روی سطوحی که سایر گچ‌ها نمی‌چسبند استفاده کرد.
از آن‌ جا که جذب آب سطوح سیمانی و بتنی بسیار کم است، پوشاندن آن‌ها با گچ‌های ساختمانی معمولی امکان پذیر نیست. همین امر هم باعث شده که بر اساس استاندارد مصالح ساختمان، نتوان از مصالحی با جذب آب کمتر از 3 درصد در نما استفاده کرد. اگر قرار به انجام چنین کاری باشد، یا باید جذب آب مصالح را افزایش داد و یا از نگه‌دارنده‌هایی مثل پیچ و … استفاده کرد.

بتوگیپس با خاصیت چسبندگی بالایی که دارد، این مشکل را حل کرده است. چسبندگی بالای گچ گیپتون باعث شده که دیگر به لایه گچ کاری زیرکار با گچ خاک نیازی نباشد. در گچ گیپتون هم خاصیت چسبندگی وجود دارد و هم خلل و فرجی که به تنظیم رطوبت کمک می‌کنند. در صورت استفاده از گچ گیپتون، می‌توان روی آن را با هر نوع گچ دیگری پوشاند.

تولید گچ گیپتون

برای تولید گچ گیپتون، سنگ و خاک گچ را در کوره‌های لوبرن و هایبرن حرارت می دهند تا از حالت تبلور خارج شده و بتوان آن‌ها را آسیاب کرد. بعد از بعد از خشک شدن آن‌ها را آسیاب و الک می‌کنند. دانه‌بندی میکرونیزه به دست آمده به وسیله نوار نقاله وارد سیستم اختلاط خشک می‌شود.
در این مرحله افزودنی‌های خاصی، از جمله سریش، با نسبت‌های مشخص به پودر میکرونیزه‌ی گچ اضافه و با آن ترکیب می‌شود. نتیجه این کار ایجاد ترکیبی است که می‌توان آن را روی سطوح مختلف اجرا کرد. در نهایت این گچ گیپتون به دست آمده را در کیسه‌هایی معمولا 30 کیلویی بسته‌بندی و روانه بازار می‌کنند.

کاربرد و نکات استفاده از گچ گیپتون

از گچ گیپتون می‌توان برای گچ کاری تک لایه یا دو لایه بر روی سطوح مختلف استفاده کرد. بهتر است که ضخامت لایه گچ کاری با گیپتون 1 سانتی‌متر باشد. این گچ نسبت به گچ‌های معمولی دیرگیرتر است و گیرش اولیه‌ی آن 7 دقیقه و تا یک ساعت زمان است که از آن استفاده و آن را شکل داد. بهترین زمان استفاده از بتوگیپس تا 6 ماه پس از تولید است، اما به محض باز شدن پاکت آن، باید ظرف 7 ماه مصرف شود.

از گچ گیپتون می‌توان برای گچ کاری بر روی بسیار از سطوحی که نمی‌توان گچ معمولی اجرا کرد، استفاده کرد. موارد کاربرد این گچ عبارت است از:

• گچ کاری روی بتن و سیمان: گچ کاری دیوارها، ستون‌ها و سقف‌هایی که روکش سیمانی دارند، بلوک‌های سبک سیمانی و هبلکس، دیوارهای برشی و بتن متخلخل استفاده کرد.
• گچ کاری روی سطوح شاتکریت (سیمان پاششی)
• گچ کاری روی انواع سطوح فوم و یونولیت (سطوح پلی استایرنی)
• گچ‌کاری روی پانل‌های سه بعدی

ویژگی‌های گچ گیپتون

• گیرش اولیه آن حدود 15 دقیقه است.
• گیرش ثانویه آن حدود 30 دقیقه است.
• پخش آن 18 سانتی‌متر است.
• مقدار زبره‌ی آن روی الک نمره 100، یک درصد است.
• مقدار زبره‌ی آن روی الک نمره 200، ده درصد است.
• مقدار آب کریستال آن 5.5% است.
• تنش فشاری آن برابر با 8 نیوتن بر میلی‌متر مربع است.
• تنش خمشی آن برابر با 4 نیوتن بر میلی‌مترمربع است.

مزایای گچ گیپتون

• افزایش زمان اجرای پروژه
• کاهش هزینه‌ها
• عدم نیاز به زیرسازی
• عدم نیاز به رابیتس کاری
• دچار ترک خوردگی نمی‌شود
• بعد از خشک شدن ریزش نمی‌کند
• امکان اجرای پوشش‌های مختلفی مثل رنگ، کاغذ دیواری و … بر روی آن
• زمان گیرش اولیه و ثانویه مناسب

نحوه اجرای گچ گیپتون

قدم اول در اجرای گچ گیپتون، ساختن ملات آن است. برای ساخت ملات ابتدا ظرف استانبولی تمیزی آماده کنید؛ آن را با آب شیرین تمیز به مقدار لازم پر کنید؛ سپس گچ را کم کم به آن اضافه کنید. نسبت گچ به آب شما 2 به 1 باشد. اجازه دهید که گچ به مدت 3 دقیقه به خوبی در آب خیس بخورد، سپس اقدام به هم‌زدن آن بکنید. برای این کار می‌توانید از میکسر استفاده کنید و گچ را به آرامی هم بزنید تا حجیم شود.
در هنگام گچ کاری سطح با گیپتون، از لایه‌های نازک استفاده کنید و سعی کنید ضخامت لایه‌ی گچ شما حدود 1 سانتی‌متر باشد. اجرای گیپتون با ضخامت‌های بالاتر از 4 سانتی‌متر نیازمند زیرسازی مناسب است. توجه کنید که بعد از باز شدن سر پاکت گچ، باید آن را ظرف 7 روز استفاده کنید.
نکته دیگری که در هنگام استفاده از این گچ باید به خاطر داشته باشید این است که گیپتون را نباید با هیچ افزودنی یا ماده دیگری مخلوط کرد. حتی اضافه کردن گچ معمولی یا خاک هم می‌تواند موجب تغییر در خواص شیمیایی گچ شود و میزان چسبندگی آن را کاهش دهد. علاوه بر آن ممکن است سطح گچ کاری شده دچار مشکلاتی نظیر ترک‌خوردگی، تغییر رنگ و ریزش گچ بعد از خشک شدن شود.

کلام آخر

گچ‌های ساختمانی انواع مختلفی دارند که خواص و ویژگی‌های هر کدام با دیگری متفاوت است. برای مثال برخی گچ‌ها گچ ضد آب هستند و گچ دیگری مثل گچ گیپتون، قدرت چسبندگی بالا روی انواع سطوح را دارد. برای تولید گچ گیپتون از گچ میکرونیزه استفاده می‌شود و آن را با افزودنی‌های خاصی (مثل سریش) به نسبت معین مخلوط می‌کنند. نتیجه‌ی این کار این است که می‌توان گیپتون را روی انواع سطوح بتنی و سیمانی و آجرها و بلوک‌ها هوادهی اتو کلاو شده اجرا کرد.
برای اجرای گچ گیپتون دیگر نیاز به زیر سازی نیست و باید آن را با ضخامت 1 تا 2 میلی‌متر اجرا کرد. ضخامت‌های بیش از این نیاز به زیرسازی دارند. هم‌چنین این گچ را نباید با افزودنی‌های دیگر ترکیب کرد.