گچ ضد آب یکی از انواع گچ ساختمانی است که با اضافه کردن افزودی‌هایی خاص، در برابر آب مقاوم شده است. گچ‌های ساختمانی معمولی در مقابل آب و رطوبت مقاومت پایینی دارند، اما با اضافه کردن افزودنی ضد آب کننده گچ به آنها، نوع خاصی از گچ‌ها به وجود می‌آیند که در برابر آب مقاوم هستند. این گچ‌ها می‌توانند گزینه بسیار مناسبی در مناطق شمالی و جنوبی کشور که رطوبت دارند و مکان‌هایی مانند استخرها یا سرویس بهداشتی‌ها باشند.
گچ ضد آب چیست؟
گچ‌های ساختمانی در حالت عمومی مقاومت خوبی در برابر رطوبت و آب خوردگی ندارند. به طوری که گچ قرار گرفته در معرض آب و رطوبت ترک می‌خورد و می‌ریزد، یا به اصطلاح طبله می‌کند. و حتی بعد از رفع رطوبت هم این گچ جدا شده را نمی‌توان دوباره سر جای خود برگرداند. به جز آن، رطوبت باقی مانده در دیوار باعث حل شدن نمک و ایجاد شوره روی دیوار می‌شود.
همین امر هم باعث تولید گچ‌های ضد آب و ضد رطوبت شده است. گچ ضد آب با همان گچ‌های ساختمانی معمولی اما در شرایط خاص و با استفاده از افزودنیهای خاص تولید می‌شوند. استفاده از این گچ‌ها در مناطقی که آب و هوای مرطوب دارند باعث رفع مشکلات طبله و شوره زدن دیوار شده است.
گچ ضد رطوبت بر پایه سیمان و آهک است که الیاف فیبر به آن اضافه شده و باعث ایجاد خاصیت ضد رطوبتی در آن شده است. گچ‌های ضد آب با همان مشخصات استاندارد گچ‌های ساختمانی تولید و به صورت پودر گچ تولید می‌شوند و میتوان از آنها برای گچ کاری ساختمان استفاده کرد. تنها کافی است که همانند دیگر گچ‌ها، آن را به آب اضافه کرد تا ملات گچ ضد آب به دست بیاید.
این گچ‌های را روی دیوار‌های داخلی و خارجی اجرا می‌کنند تا جلوی نفوذ آب و رطوبت به دیوار را بگیرند. گچ‌های ضد آب در عین این که جلوی نفوذ رطوبت به دیوار را می‌گیرند، اجازه می‌دهند رطوبت گیر افتاده در گچ تبخیر شود. هم‌چنین این گچ‌ها مواد مضر و قابل اشتعالی ندارند و دوست‌دار محیط زیست محسوب می‌شوند. البته به جز استفاده از گچ‌هایی که خود ضد آب هستند، روش‌های دیگری برای ضد آب کردن گچ هم وجود دارد، که عبارتند از:
- استفاده از رنگ روغنی: رنگ کردن روی گچ با رنگ‌های روغنی یکی از راه‌هایی است که از نفوذ آب و رطوبت به درون گچ جلوگیری می‌کند. البته مشکل اینجاست که رنگ‌های روغنی پس از مدتی قرار گرفتن در معرض رطوبت، خاصیت خود را از دست می‌دهند. پس باز هم بهترین راه استفاده از همان گچ ضد آب است.
- استفاده از پوشش نانو: پوشش‌های نانو به عنوان راهکاری جدید و ضد آب کننده گچ شناخته می‌شوند. با این که پوشش‌های نانو راهکارهایی بسیار خوب برای عایق کردن در برابر آب و رطوبت هستند، اما قیمت بالای آنها باعث شده است که استفاده از آنها جنبه اقتصادی نداشته باشد.
تولید گچ ضد آب
مراحل اولیه گچ ضد رطوبت همانند گچ‌های معمولی است. ابتدا باید سنگ گچ از معادن آن استخراج و ب کارخانه منتقل شود. از آن‌جا که آب متبلور شده در این گچ‌ها وجود دارد، نمی‌توان مستقیما آنها را پودر کرد. پس اول آنها را در کوره می‌گذارند تا آب آنها گرفته شود. سپس اقدام به خرد کردن و پودر کردن آنها می‌کنند و بعد هم آن را الک و دانه بندی می‌کنند.
در مرحله بعد به پودر گچ افزودنی‌هایی نظیر اسید سیتریک، اسید تارتاریک، آهک هیدراته، پرلیت، زاج سفید و … اضافه می‌کنند. در ترکیب این مواد با هم حتما باید آنها را با نسبت مشخص ترکیب کرد تا ضمن این که خصوصیات گچ حفظ می‌شود، خاصیت ضد آبی و ضد رطوبتی مناسبی هم در آن ایجاد شود. در نتیجه بهترین کار استفاده از گچ‌های ضد آب آماده است.
ساختن گچ ضد آب
موادی با عنوان افزودنی ضد آب کننده گچ در بازار وجود دارند که میتوان با اضافه کردن آنها به گچ‌های ساختمانی معمولی، آنها را در برابر نفوذ آب و رطوبت مقاوم کرد. اما مشکلی که وجود دارد این است که رعایت نسبت ترکیب این مواد با گچ کار سختی است و به همین دلیل هم پیشنهاد می‌شود که گچ ضدآب را به صورت آماده تهیه کنید.
کاربرد گچ ضد آب
همان طور که در بالا اشاره کردیم، کاربرد اصلی گچ ضد آب برای مناطق شمالی و جنوبی کشور و دیگر مناطق دارای رطوبت بالاست. از آنها هم‌چنین برای گچ کاری قسمت‌هایی همچون سقف استخر، حمام و دستشویی استفاده می‌کنند. این گچ را میتوان بر روی انواع سطوح از قبیل آجر، سنگ، بلوک و بتن اجرا کرد. اما برای استفاده روی تخته‌های گچی مناسب نیستند.
ویژگی‌های گچ ضد آب
گچ‌های ضد آب را پس از تولید آزمایش می‌کنند تا از ترکیب مواد و استاندارد بودن آن مطمئن شوند. بسیاری از گچ‌های ضد آب برای تضمین کیفیت خود، ضمانت چند ساله دارند. بعد از اجرای گچ ضد آب روی دیوار دیگر نیازی به پوشش دیگری روی آن نیست و به تنهایی کافی هستند.
استفاده از گچ‌های ضد آب آسان است و به ابزار خاصی برای این کار احتیاج نیست. از طرف دیگر بر خلاف گچ‌های دیگر که ابتدا باید لایه‌ای گچ خاک برای زیرسازی اجرا شود و بعد گچ روی کار، گچ‌های ضد آب خودشان به تنهایی کافی هستند. بنابراین نسبت به دیگر گچ‌ها به صرفه هستند.
گچ کاری با گچ ضد آب
برای گچ‌کاری با گچ ضدآب در مرحله اول باید سطح مورد نظرتان را آماده کنید. برای این کار سطح را از هرگونه گرد و خاک، گچ اضافه، کثیفی و آلودگی، چربی و هرگونه موارد که باعث ناصافی آن شده است پاک کنید.خرابی‌های دیوار را نیز برطرف کنید و در آخر سطح دیوار را با آب تمیز کنید. می‌توانید قبل از گچ کاری لایه نازکی از دوغاب را روی دیوار بکشید.
بعد از این که سطح مورد نظر شما آماده شد، نوبت به آماده کردن ملات می‌رسد. برای این کار استامبولی تمیزی را آماده کنید و آن را با 5 لیتر آب شیرین پر کنید و بعد کیسه 25 کیلوگرمی گچ را به آن اضافه کنید. بگذارید گچ خیس بخورد و بعد آن را به آرام هم‌بزنید تا با آب مخلوط شود. سپس به آن اجازه بدهید تا کمی خودش را بگیرد و جا بیفتد.
مقداری از گچ را بردارید و روی ماله بگذارید. ماله را به صورت زاویه‌دار و از پایین به بالا روی دیوار بکشید. می توانید گچ را به صورت یک لایه 1.5 سانتی‌متری یا دو لایه 1 سانتی‌متری روی دیوار بکشید. این گچ برای خشک شدن کامل به حدود 28 روز زمان نیاز دارد. اگر بخواهیم زمان خشک شدن آن را کاهش بدهیم امکان دارد سطح گچ ترک بخورد. بعد از خشک شدن گچ میتوان آن را گچ، کاشی و … کرد.
جمع بندی
گچ ضد آب یکی از انواع گچ ساختمانی است که وجود افزودنیهای مخصوص در آن باعث شده که در برابر نفوذ رطوب مقاوم باشد. از این گچ میتوان در مناطقی که آب و هوای مرطوب دارند و آن قسمت‌هایی از ساختمان، مثل حمام و سرویس بهداشتی، که در معرض آب و رطوبت قرار دارند استفاده کرد. ویژگی‌ها و نحوه استفاده از گچ‌های ضد آب را در این مقاله بررسی کردیم.
