تفاوت لوله مانیسمان و درزدار از تفاوت آن‌ها در نحوه تولید نشأت می‌گیرد. با این‌که هر دوی این لوله‌ها فلزی می‌باشند، اما تفاوت در روش تولید آن‌ها باعث شده که خواص و ویژگی‌های متفاوتی داشته باشند. در ادامه‌ی این مقاله، برای این که بتوانیم تفاوت لوله مانیسمان و درزدار را بهتر درک کنیم، ابتدا به معرفی کوتاهی از این دو لوله می‌پردازیم و سپس تفاوت‌ةای آن‌ها را برمی‌شماریم.
لوله مانیسمان چیست؟
لوله مانیسمان یا لوله بدون درز، نوعی از لوله‌های فولادی است که ساختاری یکپارچه دارد و بدون درز و شکاف است. برای تولید این نوع لوله، داخل شمش فولادی استوانه شکلی را خالی می‌کنند و آن را به شکل لوله درمی‌آورند. این روش خاص برای تولید باعث شده که لوله مانیسمان درزی نداشته باشد و به جوشکاری هم نیازی نداشته باشد. استحکام این لوله به خاطر ساختار ویژه‌ای که دارد بسیار بالا می‌باشد و از آن در صنایع حساسی مثل پتروشیمی و نفت و گاز استفاده می‌کنند.
لوله درزدار چیست؟
لوله درزدار که به آن لوله درز جوش هم گفته می‌شود، از انواع لوله‌های فلزی است و برای ساخت آن از ورق‌های فولادی استفاده می‌شود. به این ترتیب که لبه‌های ورق فولادی را به صورت مستقیم یا به صورت مارپیچ به هم جوش داده و لوله را تولید می‌کنند. از لوله درزدار برای لوله‌کشی گاز خانگی، مخازن، سیستم‌های آبرسانی، کشاورزی و گاها در پتروشیمی استفاده می‌شود.
تفاوت لوله مانیسمان و درزدار
تفاوت در نحوه تولید لوله‌های مانیسمان و درزدار باعث شده که ویژگی‌های آن‌ها نیز با یکدیگر تفاوت داشته باشد. تفاوت لوله مانیسمان و درزدار را می‌توان در نحوه تولید، ظاهر، میزان مقاومت در برابر فشار و دما، سایز، ضخامت، وزن، کاربرد و قیمت آن‌ها دانست.
1. تفاوت لوله مانیسمان و درزدار در نحوه تولید:
روش تولید لوله‌های مانیسمان و درزدار را در قسمت قبل مرور کوتاهی کردیم. لوله درزدار از جوش دادن لبه‌های ورق فولادی به هم تولید می‌شود که این کار به دو روش انجام می‌شود. یک این که ورق فولادی را لوله می‌کنند و لبه‌های آن را به صورت مستقیم و موازی به هم چسبانده و جوش می‌دهند، که به آن لوله درزدار مستقیم می‌گویند. و در روش دوم که عمدتا برای لوله‌های سایز بزرگ استفاده می‌شود، ورق فولادی را به صورت مارپیچ لوله می‌کنند و جوش می‌دهند و به آن لوله درزدار اسپیرال یا مارپیچ می‌گویند.
در مقابل، برای تولید لوله مانیسمان به جای ورق فولادی از شمش فولادی استفاده می‌کنند. برای این کار از یک شمشه استوانه‌ای استفاده می‌کنند، یا شمشی را به صورت استوانه درمی‌آورند، و سپس به روش نورد سرد یا گرم درون آن را خالی می‌کنند. البته برای تولید لوله مانیسمان می‌توان از روش ریخته‌گری گریز از مرکز هم استفاده کرد که در آن، فلز مذاب را درون لوله‌‌ای در حال چرخش می‌ریزند و با سرد شدن این مواد، شکل لوله به خود می‌گیرند.
2. تفاوت لوله مانیسمان و درزدار در ظاهر
لوله مانیسمان ودرزدار را می‌توان از ظاهرشان نیز تشخیص داد. محل جوشکاری لوله درزدار از روی سطح آن نیز مشخص می‌باشد و اگر درون لوله دست بکشید، می‌توانید برآمدگی محل جوشکاری را احساس کنید. در حالی که هیچ جای جوش و محل درزی روی لوله مانیسمان وجود ندارد و سطح آن یکپارچه است.
دیگر تفاوت لوله مانیسمان و درزدار در ظاهرشان، مربوط به کیفیت ظاهر آن‌ها می‌باشد. از آن‌جا که لوله‌های درزدار از ورق‌های فولادی تولید می‌شوند که سطح کویل مناسبی دارند، ظاهر آن‌ها صاف‌تر و هموارتر است. در لوله مانیسمان هم کیفیت سطح ظاهری آن تا حدی به وسیله پولیش بهبود می‌یابد اما به خوبی لوله درزدار نیست.
3. تفاوت لوله مانیسمان و درزدار در مقاومت و استحکام
از آن‌جا که ساختار لوله مانیسمان بدون درز است و هیچ‌گونه جوشکاری ندارد، مقاومت و استحکام آن نسبت به لوله‌های درزدار بیشتر است. البته استحکام و مقاومت لوله به آلیاژ به کار رفته در ساخت آن و هم‌چنین رده لوله مانیسمان هم بستگی دارد. اما با همه این‌ها باز هم مقاومت لوله مانیسمان بیشتر خواهد بود. چرا که وجود درز باعث می‌شود که آسیب‌پذیری لوله‌های درزدار و امکان نشتی، ترک یا ترکیدگی آن‌ها در محل درز بیشتر باشد
4. تفاوت لوله مانیسمان و درزدار در کاربرد
تفاوت‌هایی که در بالا نام بردیم، باعث شده که لوله مانیسمان و درزدار در کاربرد هم با یکدیگر تفاوت داشته باشند. به این ترتیب که از لوله مانیسمان بیشتر برای صنایع حساسی مثل پتروشیمی، نفت و گاز و هم‌چنین خطوط انتقال گاز و مایعات فشار قوی استفاده می‌شود. در حالی که از لوله درزدار برای انتقال سیالات به صورت روکار، لوله‌کشی شوفاژ و آبگرمکن در ساختمان‌ها، صنایع خودروسازی، کشتی سازی، معدن و از این قبیل استفاده می‌شود.
5. تفاوت لوله مانیسمان و درزدار در استانداردها
برای تولید هر کدام از لوله‌های مانیسمان و درزدار از استانداردهای خاصی استفاده می‌شود. برای تولید لوله مانیسمان می‌توان از آلیاژهای ممختلفی استفاده کرد که این آلیاژها در استاندارد ASTM A106، استاندارد ASTM A53 و استاندارد API 5L مشخص شده‌اند. این لوله‌ها هم‌چنین بر اساس سایز و ضخامتشان در رده‌های مختلفی تولید می‌شوند ، که این رده‌ها در استانداردهای ASME B36.10 و استاندارد ASME B36.19 آورده شده‌اند. برای تولید لوله‌های درزدار نیز استانداردهایی وجود دارد و سایز، ضخامت و وزن این لوله‌ها در استاندارد DIN 2440 مشخص شده است.
جمع بندی
لوله‌های مانیسمان و درزدار هر دو از لوله‌های فلزی هستند. با این تفاوت که برای ساخت لوله درزدار یک ورق فلزی را لوله می‌کنند و لبه‌های آن را به هم جوش می‌دهند؛ اما برای ساخت لوله‌های مانیسمان داخل یک شمش استوانه‌ای را خالی می‌کنند و آن را به شکل لوله در می‌آورند. در نتیجه در سطح لوله مانیسمان هیچ درز و شکافی وجود ندارد و بدون جوشکاری می‌باشد. این امر باعث شده که مقاومت و استحکام لوله‌های مانیسمان بیشتر باشد و کاربرد آن‌ها با هم متفاوت باشد.
